G7 và nền kinh tế phi carbone

Lần đầu tiên lãnh đạo các nước G7 thống nhất về mục tiêu vì một nền kinh tế phi carbone.

Đọc E-paper

Lãnh đạo các nước công nghiệp phát triển nhất thế giới G7 ngày 8/6 đã thống nhất về mục tiêu cắt giảm phát thải khí carbone, đồng thời với việc từ bỏ dần năng lượng hóa thạch. Thông cáo chung kết thúc thượng đỉnh G7 tại Bayern, Đức, ủng hộ mục tiêu cắt giảm phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính của cả thế giới từ nay đến năm 2050 là từ 40% đến 70% so với năm 2010. Nhóm G7 cũng cam kết điều tiết lượng carbone phát thải trong hoạt động kinh tế thế giới.

Để đạt được mục tiêu này, các nước G7 đặc biệt cố gắng chuyển đổi lĩnh vực năng lượng từ nay đến năm 2050. Trong đó, đặc biệt giảm tối đa trong khả năng cho phép sử dụng các loại năng lượng hóa thạch như than đá, dầu mỏ và khí đốt và thay vào đó bằng các loại nhiên liệu tái tạo. Trước những nỗ lực này của G7, bà Jenifer Morgan, chuyên gia về khí hậu của Viện Nghiên cứu Tài nguyên Thế giới, nhận định: "Đây là một tuyên bố mang tính lịch sử, báo hiệu kết thúc kỷ nguyên của các loại năng lượng hóa thạch. Lần đầu tiên, lãnh đạo các nước G7 thống nhất về mục tiêu vì một nền kinh tế phi carbone".

Thủ tướng Đức cho biết, thỏa hiệp cuối cùng của G7 đã được cân nhắc từng câu chữ này là "kết quả của cuộc đàm phán khó khăn". Chỉ có 4 trong số 7 nước muốn đẩy mạnh hơn nữa các cam kết nhưng Canada và Nhật, hai nước vẫn còn lệ thuộc vào năng lượng hóa thạch, không nhất trí. Trong bối cảnh nước Đức đã cam kết một chương trình chuyển đổi năng lượng lớn, tức từ bỏ hẳn năng lượng hạt nhân vào năm 2022 thì than đá đến giờ vẫn là nguồn nhiên liệu chính để sản xuất điện của nước này.

Tất nhiên, sẽ không có nhà máy điện nhiên liệu hóa thạch đốt sẽ bị đóng cửa trong tương lai gần, nhưng chiến lược mới này của G7 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng vì ba lý do. Thứ nhất, nhiều dự báo cho thấy, đến nửa cuối thế kỷ này, nhiệt độ Trái đất có thể lên 4^oC hoặc 5^oC.

Cách duy nhất để làm mát Trái đất là giảm mạnh lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính. Nếu không đạt được mục tiêu trên, các nhà khoa học dự báo hàng loạt hậu quả nghiêm trọng sẽ xảy ra, như lụt lội, hạn hán, giông bão, tăng mực nước biển...

Tiếp theo, mặc dù thời gian 50 năm là vô nghĩa về mặt chính trị, nhưng nó liên quan đến quy hoạch năng lượng của các nước. Ngay từ thời điểm này, nhiều nước đã phải lên kế hoạch thay đổi mô hình đầu tư giữa các loại nhiên liệu, cách xa (than) carbon - chuyên sâu nhất về phía ít nhất (gas).

Thứ ba, tuyên bố của G7 có thể tạo nên sự khác biệt cho cuộc đàm phán thượng đỉnh sẽ diễn ra về biến đổi khí hậu (gọi tắt là COP 21) tại Paris vào cuối năm nay. Hội nghị quốc tế về khí hậu này sẽ xác định trên quy mô toàn cầu nhằm kiềm chế nhiệt độ Trái đất chỉ tăng thêm tối đa là 2^oC so với thời kỳ tiền công nghiệp.

Trong vài tháng qua, các cuộc đàm phán hiệp ước gặp rắc rối. Hai trong nhiều bất đồng gồm mục tiêu lâu dài trong các hiệp ước và bao nhiêu tiền sẽ được dành cho các nước nghèo để chống lại biến đổi khí hậu. Hiện nay, 40 nước đã công bố những mục tiêu nhằm hạn chế lượng khí thải. Các quốc gia khác sẽ phải công bố từ giờ tới cuối tháng 10.

Các quốc gia thành viên G7 còn phải nỗ lực nhiều để thống nhất về cơ chế cho phép đánh giá thường xuyên các mục tiêu đề ra. Bởi vì, những tính toán đầu tiên cho thấy khó có thể đạt được mục tiêu hạn chế nhiệt độ trên Trái đất chỉ tăng thêm tối đa 2^oC. 

>G7 cam kết cắt giảm tới 70% khí thải toàn cầu vào năm 2050

>G7 và Nescafé - Trứng và đá?

>G7 tìm giải pháp cho khủng hoảng

>G7 hối thúc cải tổ hệ thống tài chính thế giới