Điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp trước khi nghỉ hưu sớm

Ông Ngô Doãn Đô (trú tại Hưng Yên), sinh tháng 10/1966, phản ánh rằng ông đã có 26 năm 4 tháng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc và 10 năm đóng bảo hiểm thất nghiệp.

Ông dự định tiếp tục làm việc đến tháng 4/2026, sau đó nghỉ việc. Ông đặt câu hỏi: sau khi nghỉ việc, ông có thể làm thủ tục để hưởng bảo hiểm thất nghiệp không, và nếu được, thì sau đó có thể tiếp tục giám định sức khỏe để xin nghỉ hưu trước tuổi hay không?

Liên quan đến vấn đề này, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, điều kiện để người lao động được hưởng trợ cấp thất nghiệp đã được quy định rõ tại Điều 49 của Luật Việc làm.

Theo đó, người lao động đang đóng bảo hiểm thất nghiệp được hưởng trợ cấp nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau: Thứ nhất, người lao động phải chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc, trừ trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng trái pháp luật hoặc đang hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hằng tháng.

Thứ hai, người lao động đã đóng bảo hiểm thất nghiệp từ đủ 12 tháng trở lên trong vòng 24 tháng trước khi nghỉ việc, đối với các hợp đồng lao động xác định hoặc không xác định thời hạn; hoặc trong vòng 36 tháng nếu làm việc theo hợp đồng mùa vụ hoặc hợp đồng có thời hạn từ đủ 3 tháng đến dưới 12 tháng.

Thứ ba, hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp phải được nộp đúng quy định tại Trung tâm dịch vụ việc làm. Cuối cùng, người lao động phải chưa có việc làm sau 15 ngày kể từ ngày nộp hồ sơ, ngoại trừ các trường hợp đặc biệt như: thực hiện nghĩa vụ quân sự hoặc công an, đi học dài hạn, chấp hành các quyết định của cơ quan Nhà nước (như vào cơ sở giáo dưỡng, cai nghiện bắt buộc), bị tạm giam, chấp hành án tù, định cư hoặc làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, hoặc đã qua đời.

Đối với trường hợp người lao động muốn nghỉ hưu sớm do suy giảm khả năng lao động, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, theo Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 20 năm trở lên, khi nghỉ việc nếu bị suy giảm khả năng lao động, có thể được nghỉ hưu sớm hơn so với tuổi nghỉ hưu thông thường.

Cụ thể, người lao động có thể nghỉ hưu khi có tuổi thấp hơn tối đa 5 năm so với quy định và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến dưới 81%.

Trong trường hợp suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên, tuổi nghỉ hưu có thể thấp hơn tối đa 10 năm. Ngoài ra, người lao động có từ đủ 15 năm làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm theo danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành, và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên, cũng đủ điều kiện để nghỉ hưu trước tuổi.

Đại diện Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội cũng cho biết thêm, theo quy định hiện hành, trong thời hạn 3 tháng kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động, người lao động phải nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tại Trung tâm dịch vụ việc làm thuộc cơ quan quản lý Nhà nước về việc làm.

Nếu người lao động nộp hồ sơ quá thời hạn này thì sẽ không được giải quyết chế độ bảo hiểm thất nghiệp cho đợt đó và hồ sơ sẽ bị trả lại. Tuy nhiên, thời gian đã đóng bảo hiểm thất nghiệp trước đó vẫn sẽ được bảo lưu, cộng dồn với các lần tham gia tiếp theo cho đến khi người lao động đủ điều kiện để hưởng trợ cấp thất nghiệp vào thời điểm phù hợp.