Mới 30% doanh nghiệp đáp ứng IUU

Liên minh Châu Âu (EU) đã chính thức áp dụng quy định về thiết lập hệ thống trong cộng đồng nhằm phòng ngừa, ngăn chặn và xóa bỏ các hoạt động khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Trước hiện trạng ngư dân, cơ quan quản lý các địa phương vẫn rất lúng túng trước quy định mới này, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lương Lê Phương có một số thông tin liên quan.

* Đây là quy định ảnh hưởng đến ngành xuất khẩu thủy sản Việt Nam. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, các doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa chuẩn bị tốt để đối phó với IUU. Lý do tại sao, thưa ông?

- Vì phần lớn doanh nghiệp còn phụ thuộc vào khối đánh bắt ở ngoài biển. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang có kiến nghị lùi thời gian áp dụng IUU nhưng vẫn phải chờ xem xét. Tuy nhiên, EU đã đồng ý cho Việt Nam xuất khẩu những mặt hàng còn tồn kho trong năm 2009.

EU đã phổ biến quy định trên từ năm 2005. Bộ cũng đã tổ chức nhiều đợt tuyên truyền, tập huấn... Tuy nhiên, đến thời điểm này mới chỉ có khoảng 30% doanh nghiệp đáp ứng được quy định của EU. Vì vậy, mục tiêu trong năm 2010 là 100% doanh nghiệp đáp ứng được quy định này. Việc này cần có sự phối hợp giữa chủ doanh nghiệp và các đội tàu, nhưng khó khăn là các đội tàu chủ yếu là quy mô nhỏ lẻ. Nếu làm như quy định của EU đòi hỏi phải là tàu công nghiệp.

* Như vậy, năm nay ngành thủy sản sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn hơn năm trước?

- Năm 2010 là năm có nhiều rào cản thương mại, rào cản kỹ thuật của các nước, trong khi một số rào cản cũ họ vẫn chưa bỏ. Chẳng hạn như Mỹ, vụ kiện chống bán phá giá cá vẫn chưa xong. Chỉ một số doanh nghiệp xuất khẩu cá được hưởng mức thuế 0%, còn mặt hàng tôm vẫn phải chịu mức thuế cao. Thứ hai là vấn đề tài chính tiền tệ, hiện nguồn vốn chưa thông thoáng. Cần có chính sách tạo điều kiện cho doanh nghiệp xuất khẩu để họ đem ngoại tệ về, giảm bớt nhập siêu. Và thứ ba là vấn đề hợp tác với các nước vẫn còn nhiều khó khăn...

* Xin cảm ơn Thứ trưởng!