Đề xuất nâng mức doanh thu chịu thuế VAT của cá nhân, hộ gia đình

VCCI đã tham vấn nhiều doanh nghiệp và chuyên gia trước khi đưa ra đề xuất cho Bộ Tài chính. Theo VCCI, dự thảo Luật Thuế VAT đã nâng ngưỡng doanh thu không chịu thuế của hộ gia đình, cá nhân kinh doanh từ 100 triệu đồng/năm lên 150 triệu đồng/năm. Do đó, nếu quy định này được ban hành sẽ giúp nhiều cá nhân, hộ gia đình kinh doanh nhỏ lẻ không phải thực hiện việc kê khai và nộp thuế.

Cùng với đó, khi so sánh giữa cá nhân kinh doanh và cá nhân làm công ăn lương, VCCI đã thấy sự bất hợp lý. Giả định trung bình người lao động có một người phụ thuộc, ngưỡng thu nhập chịu thuế đối với người làm công ăn lương cao hơn ngưỡng doanh thu chịu thuế VAT của cá nhân kinh doanh. Đó là chưa kể, để có doanh thu, cá nhân kinh doanh sẽ phải mất các chi phí đầu vào trong khi thu nhập cá nhân thì không có các chi phí này.

Ngoài ra, các lĩnh vực khác nhau có kết cấu chi phí và mức thuế suất khác nhau, dù có thể cùng một mức doanh thu. Ví dụ với lĩnh vực thương mại hàng hóa (như cửa hàng bán lẻ, tạp hóa) có chi phí đầu vào chiếm tỉ trọng lớn trong doanh thu, phần thu nhập mà cá nhân kinh doanh được hưởng không lớn.

Chính từ những lý do trên, VCCI nhận định việc nâng mức doanh thu chịu thuế VAT của hộ gia đình, cá nhân là phù hợp với thực tiễn hiện nay.

Hội Tư vấn Thuế Việt Nam (VTCA) cũng nhận định, việc nâng ngưỡng chịu thuế là tín hiệu đáng mừng với hộ, cá nhân kinh doanh vì nếu được áp dụng đối tượng nộp thuế sẽ ít đi. Chính sách này được đánh giá là phù hợp với thực tiễn hiện nay khi mức doanh thu 100 triệu đồng được xây dựng trên cơ sở Luật thuế VAT từ năm 2008, nhưng hiện các chỉ tiêu về kinh tế, nhất là chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đã thay đổi nhiều.

Nhiều chuyên gia cũng cho rằng, việc ngưỡng chịu thuế nâng lên cao hơn 150 triệu đồng là để phù hợp với Luật thuế thu nhập cá nhân và mức chuẩn nghèo quy định tại Nghị định 07/2021.

Mặc dù đã có nhiều ý kiến về việc nâng mức doanh thu chịu thuế VAT của cá nhân, hộ gia đình kinh doanh nhưng Bộ Tài chính vẫn giữ đề xuất ngưỡng doanh thu chịu thuế VAT với cá nhân, hộ kinh doanh là 150 triệu đồng, tăng 50 triệu so với hiện hành.

Bộ Tài chính nhận định với mức đề xuất 150 triệu đồng được căn cứ vào chỉ số lạm phát và tình hình thực tế. Vì vậy, Bộ Tài chính lo ngại việc nâng mức giảm thuế cao hơn sẽ ảnh hưởng tới số thu ngân sách Nhà nước tại địa phương, nhất là các địa phương có số thu thấp.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cũng cho rằng mức ngưỡng chịu thuế cao hơn sẽ không khuyến khích các hộ, cá nhân kinh doanh chuyển sang doanh nghiệp, khi đó doanh nghiệp phát sinh doanh thu phải nộp thuế VAT.

Trước quyết định của Bộ Tài chính, nhiều chuyên gia về thuế cho rằng nếu có chính sách khoan sức dân, người dân được hưởng lợi sẽ rút ngắn phân hóa giàu nghèo. Hơn nữa, nếu tạo điều kiện thuận lợi cho các hộ kinh doanh, doanh nghiệp phát triển sẽ giúp họ tăng nguồn thu, đóng thuế nhiều hơn.

Mặc khác, ngưỡng doanh thu 150 hay 180 triệu đồng không hẳn là lý do khiến các hộ gia đình cân nhắc lựa chọn thành lập doanh nghiệp. Họ sẽ cân nhắc phụ thuộc vào thể chế, môi trường kinh doanh, chính sách thuế, thủ tục hành chính vì nỗi lo tốn kém chi phí, thời gian do phải thực hiện đầy đủ quy định về hóa đơn, chứng từ, có người phụ trách kế toán, báo cáo thuế theo quy định.