Đặt “cái tâm” vào sản phẩm (Bài 3)

Không chỉ kinh doanh

Thời gian gần đây, tôi chứng kiến quá nhiều câu chuyện thật sự đau lòng. Có những người nổi tiếng, doanh nghiệp (DN) từng được tung hô tưởng như có tất cả: tiền bạc, danh tiếng, người hâm mộ, gia đình yêu thương. Nhưng rồi họ đánh đổi tất cả, chỉ vì tiền.

Họ bán hàng giả, hàng kém chất lượng, tiếp tay cho những sản phẩm có thể trực tiếp hoặc gián tiếp gây hại đến sức khỏe của chính đồng bào mình - những người tin tưởng họ, yêu mến họ. Điều đáng sợ là họ biết rõ điều đó. Họ không thiếu tiền. Nhưng họ chọn cách bất chấp để rồi mất trắng: tiền bạc, danh tiếng, niềm tin, các mối quan hệ, và quan trọng nhất họ đánh mất chính bản thân mình.

Tôi nói điều này không để phán xét, mà để cảnh tỉnh. Vì một người bán hàng không có tâm sớm muộn cũng sẽ tự hủy hoại chính sự nghiệp mình tạo ra. Bạn có thể giỏi kỹ năng, giỏi trình diễn, nói hay như “nuốt mic” nhưng nếu sản phẩm bạn gây hại thì chỉ là vỏ bọc mạ vàng của sự phản bội.

Bán hàng từ tâm không phải là khẩu hiệu để treo tường. Đó là lương tri, là nền móng để làm người và làm nghề. Bởi mọi thứ có thể làm giả, nhưng cái tâm thì không. Làm giàu chậm cũng được. Nhưng làm giàu đúng thì mới bền. Vì sau tất cả, thứ còn lại không phải là tiền, mà là giá trị bạn để lại sau mỗi cuộc giao dịch.

Khoa học của niềm tin

Bán hàng từ tâm không phải là chuyện nói đạo đức cho hay. Nó là một hệ tư duy, hành vi, kết quả, được chứng minh rõ ràng qua lý thuyết và thực tế.

Thứ nhất, theo mô hình Trust-Based Selling - bán hàng dựa trên niềm tin, yếu tố cốt lõi không phải kỹ năng chốt sale, mà là “trust equation” - hay “công thức tạo dựng niềm tin”: niềm tin = (tín nhiệm + tin cậy + thân thiện)/mức độ vị kỷ. Khi người bán đặt lợi ích khách hàng lên trước, niềm tin hình thành. Có niềm tin, khách hàng không chỉ mua, họ quay lại và giới thiệu.

Thứ hai, Daniel Goleman - cha đẻ của khái niệm “trí tuệ cảm xúc” đã nói: “Empathy is the foundation of influence - Sự thấu cảm là nền tảng của ảnh hưởng". Tức là, bán hàng từ tâm là biết thấu cảm: hiểu nỗi đau khách hàng, không nhồi nhét, không giả tạo, mà bắt đầu từ câu hỏi: “Mình có thật sự muốn giúp họ không?”.

Thứ ba, theo mô hình Golden Circle (tức Vòng tròn vàng) của Simon Sinek: khách hàng không mua cái bạn bán, mà mua “WHY” - lý do vì sao bạn bán. Nếu “WHY” của bạn đến từ mong muốn thật sự giúp họ, họ sẽ gắn bó dài lâu.

Bán hàng từ tâm là kết hợp giữa đạo đức kinh doanh và tư duy hệ thống. Không phải lựa chọn, mà là nền móng bắt buộc nếu muốn làm nghề bền vững. Bạn có thể bán 1.000 sản phẩm bằng kỹ thuật, nhưng chỉ giữ được 10.000 khách hàng bằng cái tâm. Vì mất niềm tin là mất tất cả.

Khi cái tâm dẫn đường, cánh cửa tự mở ra

Bán hàng từ tâm không phải là “làm màu” để lấy lòng khách, mà là hành trình xây niềm tin, tạo giá trị thật và sống đúng với điều mình rao bán.

Để làm được điều đó, hãy bắt đầu từ 3 bước: thứ nhất, làm rõ lý do bán hàng: Đừng chỉ vì lợi nhuận. Hãy hỏi: “Sản phẩm này có thật sự tốt? Có dám giới thiệu cho người thân không?” Nếu không dám, hãy dừng lại. Niềm tin khách hàng không phải nơi thử nghiệm. Thứ hai, bán giải pháp - không bán chiêu trò: Hãy thật lòng muốn giúp khách hàng. Khi bạn giao tiếp bằng năng lượng tử tế, họ cảm được mà không cần phải nói nhiều. Thứ ba, chăm sóc sau bán: Đừng nghĩ “chốt xong là xong”. Hãy hỏi: “Dùng ổn không? Cần hỗ trợ gì thêm không?”. Chính sự tận tâm sau bán mới giữ được lòng khách hàng lâu dài.

Trong 21 năm lao động đến thời điểm hiện tại, tôi đã có 10 năm lăn lộn ở vai trò bán hàng và quản lý bán hàng. mười một năm sau đó, tôi dành toàn tâm cho công việc đào tạo đội ngũ kinh doanh. Tôi đã chứng kiến và trực tiếp trải nghiệm rất nhiều câu chuyện thành công đến từ bán hàng bằng cái tâm.

Một trong những ví dụ thực tế nhất gần đây diễn ra vào cuối tháng 5/2025. Tôi cùng một người anh đồng nghiệp tham gia chào bán một chương trình đào tạo cho một công ty may mặc. Ngày gặp trực tiếp để trình bày và sau khi kết thúc, chúng tôi gần như nắm chắc 99% khả năng sẽ bị từ chối. Bởi vì chúng tôi muốn giữ đúng chất lượng và giá trị của chương trình chúng tôi đem đến cho khách hàng, chứ không làm theo cách khách hàng muốn (dù cách ấy dễ thực hiện hơn).

Võ Tiến Đạt là chuyên gia huấn luyện và tư vấn phát triển con người với hơn 20 năm kinh nghiệm tại giao điểm giữa công nghệ, kinh doanh và đào tạo. Xuất thân từ lĩnh vực CNTT và Quản trị kinh doanh, anh từng có 10 năm làm việc trực tiếp ở tuyến đầu bán hàng và quản lý tại các tập đoàn lớn.

Anh đã thiết kế, triển khai nhiều chương trình đào tạo quy mô lớn cho DN như Viễn Thông A, PNJ, AQUA, Unilever, Thắng Lợi Group…, đặc biệt mạnh ở huấn luyện đội ngũ bán hàng, tư duy phục vụ khách hàng, phát triển năng lực tổ chức và xây dựng văn hoá học tập.

Hiện anh là nhà sáng lập HUMANNEXT - DN cung cấp giải pháp phần mềm tích hợp AI giúp tối ưu vận hành. Triết lý “Bán hàng từ tâm” và giá trị sống chính trực là kim chỉ nam trong mọi hoạt động của anh, từ tư vấn, huấn luyện đến chuyển giao hệ thống.

Võ Tiến Đạt - Chuyên gia huấn luyện và phát triển con người bằng tư duy hệ thống và tâm lý ứng dụng

Tuy nhiên, chúng tôi không vì vậy mà buông xuôi.

Từ lần đầu tiếp cận, tư vấn chương trình, báo giá, trình bày giải pháp cho đến bước cuối cùng, chúng tôi đều làm bằng sự tận tâm và minh bạch. Khi khách hàng cho biết chúng tôi khả năng cao sẽ không được chọn, tôi không trách. Thay vào đó, tôi đề nghị tặng họ một buổi đào tạo hoàn toàn miễn phí do chính tôi trực tiếp thực hiện. Họ từ chối lời đề nghị ấy một cách tử tế, và tôi vẫn chân thành cảm ơn, sẵn sàng phục vụ khi họ cần. Vài hôm sau, họ liên hệ lại và nói rằng chính cách chúng tôi phục vụ và tinh thần đặt khách hàng lên trước lợi ích cá nhân đã khiến họ thay đổi quyết định - và ký hợp đồng với chúng tôi.

Sự thật là, kết quả không đến từ kỹ năng chốt đơn, mà đến từ sự tử tế không điều kiện. Chỉ cần chúng ta thật sự muốn trở thành người bán hàng tử tế và kiên trì sống với điều đó mỗi ngày.

(*) Chuyên gia huấn luyện và phát triển con người bằng tư duy hệ thống và tâm lý ứng dụng