Chính phủ ban hành Chiến lược logistics quốc gia với 9 nhóm giải pháp mang tính đột phá

Theo Chiến lược, giai đoạn 2025-2035, tỷ trọng đóng góp của logistics vào GDP phấn đấu đạt 5-7%; chi phí logistics giảm xuống 12-15% GDP; chỉ số LPI nằm trong nhóm 40 quốc gia dẫn đầu.

Đến năm 2050, logistics chiếm 7-9% GDP, chi phí logistics giảm còn 10-12%, Việt Nam thuộc nhóm 30 quốc gia có LPI cao nhất. Cùng với đó, cả nước sẽ phát triển từ 5 đến 10 trung tâm logistics hiện đại, đồng bộ; tỷ lệ lao động được đào tạo chuyên môn đạt 70% vào năm 2035 và 90% vào năm 2050.

Giải pháp đầu tiên tập trung vào hoàn thiện khung pháp lý, cải cách thủ tục hành chính và tăng hiệu lực quản lý nhà nước. Chiến lược nhấn mạnh việc xây dựng hải quan số, hải quan thông minh nhằm rút ngắn thời gian thông quan, giảm chi phí và minh bạch hóa quy trình. Việc ban hành bộ tiêu chí phân loại trung tâm logistics sẽ tạo căn cứ cho quy hoạch, thu hút đầu tư và quản lý hiệu quả hệ thống hạ tầng logistics trong tương lai.

Đầu tư phát triển hạ tầng là nhóm giải pháp trọng tâm, bao gồm mở rộng hệ thống cảng biển, cảng hàng không, đường sắt liên vận quốc tế, cảng cạn và kho bãi tiêu chuẩn cao.

Các trung tâm logistics lớn sẽ được ưu tiên hình thành tại Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng và Đà Nẵng, gắn với cảng biển và sân bay quốc tế. Đồng thời, hạ tầng phục vụ thương mại điện tử và logistics đô thị xanh cũng được chú trọng nhằm giảm chi phí và nâng cao hiệu quả vận tải.

Chiến lược xác định ba vùng động lực gồm Đồng bằng sông Hồng, Đông Nam Bộ và miền Trung. Các cực tăng trưởng chính là Hà Nội, Hải Phòng, TP.HCM và Đà Nẵng, kết nối bằng hệ thống hạ tầng hiện đại, tạo mạng lưới logistics xuyên suốt. Việt Nam sẽ thu hút các tập đoàn lớn đầu tư, hình thành khu thương mại tự do, khu phi thuế quan, phát triển dịch vụ logistics chuyên biệt cho nông sản, công nghiệp chế biến và thương mại điện tử xuyên biên giới.

Doanh nghiệp logistics sẽ được hỗ trợ tham gia các chương trình chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ hiện đại trong quản lý kho bãi, vận tải và chuỗi cung ứng. Chuyển đổi xanh là trụ cột quan trọng, hướng tới sử dụng năng lượng tái tạo và phương tiện vận tải ít phát thải, góp phần thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Chiến lược cũng khuyến khích hình thành các doanh nghiệp logistics đầu tàu, có khả năng cung ứng dịch vụ tích hợp và cạnh tranh quốc tế.

Chiến lược đặt mục tiêu đào tạo 70-90% nhân lực được trang bị chuyên môn logistics, trong đó khoảng một nửa có trình độ đại học trở lên vào năm 2050. Bộ tiêu chuẩn kỹ năng nghề quốc gia về logistics sẽ được ban hành làm cơ sở cho đào tạo, đánh giá và công nhận năng lực. Đồng thời, việc hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu quốc tế sẽ giúp nâng cao chất lượng đào tạo, tạo nguồn lao động chất lượng cao đáp ứng nhu cầu thị trường.

Các hiệp hội logistics sẽ là cầu nối giữa doanh nghiệp và Nhà nước, thúc đẩy hình thành chuỗi cung ứng hiện đại, tổ chức các diễn đàn và sự kiện quốc tế nhằm quảng bá logistics Việt Nam. Chiến lược khuyến khích phát triển các doanh nghiệp tiên phong có khả năng dẫn dắt thị trường, hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ cùng phát triển.

Bộ Công Thương được giao chủ trì phối hợp với các bộ, ngành và địa phương xây dựng kế hoạch hành động, tổ chức sơ kết và tổng kết để báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Các bộ ngành khác sẽ được phân công nhiệm vụ cụ thể về hạ tầng, chuyển đổi số, đào tạo nhân lực, xây dựng tiêu chuẩn và phát triển khu thương mại tự do.

Theo TS. Bùi Bá Nghiêm (Bộ Công Thương), Chiến lược này tạo khuôn khổ chính sách đồng bộ giúp Việt Nam tận dụng tối đa cơ hội để trở thành trung tâm logistics của khu vực vào năm 2035 và vươn ra thế giới vào năm 2050.

Ông cho rằng thách thức lớn nhất là huy động nguồn vốn, cạnh tranh khu vực và yêu cầu phát triển nhân lực chất lượng cao, nhưng với sự chỉ đạo quyết liệt và phối hợp đồng bộ, Việt Nam đủ điều kiện để đạt mục tiêu.