Bản tin sáng 17/9: Thủ tướng yêu cầu kiểm soát thị trường vàng; Xuất khẩu thép Trung Quốc dự báo lập kỷ lục

Thủ tướng yêu cầu kiểm soát thị trường vàng, thu hẹp khoảng cách giá trong nước và quốc tế

Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ban hành công điện về ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng và bảo đảm an sinh xã hội.

Theo đó, Thủ tướng giao Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chủ trì phối hợp các bộ, ngành theo sát diễn biến thị trường để điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, hài hòa với chính sách tài khóa, hướng tới tăng trưởng nhanh, bền vững. NHNN cần chỉ đạo tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí, có điều kiện giảm lãi suất cho vay, tập trung vốn cho lĩnh vực ưu tiên và xử lý dứt điểm nợ xấu, đồng thời kiểm soát chặt tín dụng rủi ro.

Đáng chú ý, Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu quản lý chặt chẽ thị trường vàng, ngoại hối; có giải pháp hiệu quả để thu hẹp khoảng cách giữa giá vàng trong nước và thế giới, xử lý nghiêm tình trạng buôn lậu, găm hàng, thao túng giá. NHNN phải sớm ban hành hướng dẫn triển khai Nghị định 232 về quản lý kinh doanh vàng, bảo đảm thị trường minh bạch, ổn định.

Ngoài ra, Chính phủ cũng yêu cầu tiếp tục miễn giảm, gia hạn thuế, phí, mở rộng thị trường xuất khẩu, thúc đẩy phát triển bất động sản, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo nhằm hỗ trợ sản xuất, kinh doanh và nâng cao đời sống nhân dân.

Việt Nam vào top 5 nước có tốc độ tăng trưởng năng suất lao động nhanh nhất

Chiều 16/9 (giờ Việt Nam), Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) công bố Báo cáo Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) 2025 tại Geneva. Việt Nam tiếp tục giữ vững vị trí 44/139 quốc gia, đồng thời nằm trong nhóm 5 nước có tốc độ tăng trưởng năng suất lao động nhanh nhất giai đoạn 2014 - 2024.

Theo báo cáo, Việt Nam duy trì vị trí thứ 2 trong nhóm quốc gia thu nhập trung bình thấp, chỉ sau Ấn Độ. So với khu vực ASEAN, Việt Nam đứng thứ 3, sau Singapore và Malaysia, vượt Thái Lan. Đáng chú ý, Việt Nam là một trong hai quốc gia có thành tích đổi mới sáng tạo vượt trội so với mức độ phát triển suốt 15 năm liền, cùng với Ấn Độ.

Trong năm 2025, Việt Nam dẫn đầu thế giới ở ba chỉ số: nhập khẩu công nghệ cao, xuất khẩu công nghệ cao và xuất khẩu hàng hóa sáng tạo. Ngoài ra, Việt Nam nằm trong top 10 toàn cầu về ba chỉ số khác, gồm: tốc độ tăng năng suất lao động (xếp thứ 4), số lượng ứng dụng điện thoại thông minh được tạo ra (xếp thứ 7) và tỷ lệ chi R&D do doanh nghiệp đảm nhận (xếp thứ 8).

WIPO đánh giá Việt Nam là một trong 9 quốc gia thu nhập trung bình cải thiện thứ hạng nhanh nhất từ năm 2013, khẳng định hiệu quả của mô hình phát triển dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Doanh nghiệp xuất khẩu kiến nghị bỏ VAT để tránh thủ tục hoàn thuế rườm rà

Tại phiên đối thoại cấp cao thuộc Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam 2025 (VPSF 2025) chiều 16/9, nhiều doanh nghiệp đã nêu vướng mắc về thuế, tín dụng, đất đai và đề xuất giải pháp tháo gỡ để tạo thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh.

Ông Phan Minh Thông - Tổng giám đốc Công ty CP Phúc Sinh, đơn vị xuất khẩu nông sản hơn 350 triệu USD/năm cho biết, từ ngày 1/7, doanh nghiệp xuất khẩu phải xuất hóa đơn VAT 5% rồi mới làm thủ tục hoàn thuế. Với các mặt hàng có tỷ lệ xuất khẩu trên 80 - 90% như hạt tiêu, cà phê, hạt điều, quy định này tạo ra khối lượng hồ sơ rất lớn, tốn kém thời gian mà không mang lại giá trị. Ông kiến nghị miễn thuế VAT cho các mặt hàng nông sản xuất khẩu trên 80% để giảm gánh nặng thủ tục.

Cũng tại diễn đàn, ông Đỗ Vinh Quang - Phó Chủ tịch HĐQT T&T Group đề nghị hoàn thiện thể chế minh bạch, loại bỏ rào cản trong tiếp cận đất đai, tín dụng, hạ tầng, đồng thời phát triển thị trường vốn lành mạnh, khuyến khích quỹ đầu tư và trái phiếu doanh nghiệp.

Ông Trịnh Tiến Dũng - Chủ tịch Tập đoàn Đại Dũng nhấn mạnh cần nâng chiến lược phát triển ngành cơ khí thành chương trình quốc gia, gắn với năng lượng tái tạo, hạ tầng và logistics, để ngành cơ khí chế tạo thực sự trở thành trụ cột công nghiệp hóa.

Đề xuất hình thành “thung lũng Silicon” tại TP.HCM

Chiều 16/9, Phó chủ tịch UBND TP.HCM Trần Thị Diệu Thúy tiếp đoàn công tác của Hiệp hội Doanh nhân và đầu tư Việt Nam - Hàn Quốc (VKBIA), Cơ quan xúc tiến kinh tế và khoa học tỉnh Gyeonggi (Hàn Quốc) cùng đại diện Thung lũng công nghệ cao Pangyo.

Gyeonggi - địa phương kết nghĩa với TP.HCM hiện sở hữu Pangyo, được mệnh danh là “thung lũng Silicon Hàn Quốc”, tập trung các lĩnh vực công nghệ thông tin, sinh học và văn hóa. Tại buổi làm việc, phía Pangyo đã giới thiệu mô hình phát triển, chia sẻ kinh nghiệm xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, hỗ trợ start-up và thu hút đầu tư công nghệ cao.

Đoàn doanh nghiệp Hàn Quốc đề xuất TP.HCM phát triển Trung tâm kết nối đổi mới sáng tạo Việt - Hàn, hình thành các “thung lũng Silicon” ngay tại siêu đô thị này, đồng thời thu hút dòng vốn từ các quỹ đầu tư Hàn Quốc và quốc tế vào Trung tâm tài chính quốc tế. VKBIA cam kết đóng vai trò cầu nối để doanh nghiệp Việt Nam tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.

Phó chủ tịch UBND TP.HCM Trần Thị Diệu Thúy khẳng định TP.HCM coi khoa học công nghệ là yếu tố then chốt trong chiến lược phát triển bền vững, đồng thời cam kết tạo môi trường thuận lợi, giao các sở ngành nghiên cứu, tham mưu cho các đề xuất hợp tác trên.

Ngân hàng Nhà nước, Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ sẽ thanh tra doanh nghiệp vàng

Chiều 16/9, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc chủ trì cuộc họp với Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và các bộ, ngành liên quan về điều hành chính sách tiền tệ, quản lý thị trường vàng 9 tháng đầu năm 2025 và định hướng thời gian tới.

Theo NHNN, thời gian qua cơ quan này đã triển khai nhiều giải pháp để ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và giữ vững thị trường vàng. Chính phủ đã ban hành Nghị định 232/2025/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng; NHNN sẽ sớm ban hành Thông tư hướng dẫn để các doanh nghiệp và ngân hàng thương mại được tham gia nhập khẩu, sản xuất vàng miếng.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, NHNN sẽ phối hợp Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ, UBND các địa phương và cơ quan thuế tiến hành thanh tra, kiểm tra đột xuất các doanh nghiệp vàng, tập trung vào tuân thủ quy định kinh doanh, kế toán, thuế và phòng chống rửa tiền.

Kết luận, Phó Thủ tướng yêu cầu tăng cường chống buôn lậu vàng, minh bạch giá thông qua cổng thông tin điện tử, đồng thời nghiên cứu thành lập sàn giao dịch vàng để ổn định thị trường.

Vietnam Airlines nêu lý do cấm sử dụng pin sạc dự phòng lithium trên máy bay

Vietnam Airlines vừa thông báo cấm sử dụng pin sạc dự phòng lithium trên toàn bộ chuyến bay của Vietnam Airlines Group (gồm Vietnam Airlines, Pacific Airlines và Vasco). Hành khách mang theo pin loại này phải khai báo tại quầy thủ tục, đặt ở vị trí dễ quan sát để thuận tiện kiểm soát và xử lý khi có dấu hiệu bất thường.

Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines Đinh Văn Tuấn cho biết, quyết định nâng cấp từ “khuyến cáo” sang “cấm” xuất phát từ thực tế nhiều sự cố cháy nổ pin lithium trên máy bay đã uy hiếp an toàn hàng không toàn cầu. Khi ở trên không, việc xử lý cháy pin rất khó khăn, có nguy cơ lan sang các vật dụng dễ cháy, đặc biệt nguy hiểm trên các hành trình bay qua biển.

Ngoài quy định mới, hãng cũng phối hợp lực lượng an ninh hàng không, Cục Quản lý xuất nhập cảnh và Bộ Công an để kiểm soát chặt hành lý xách tay, đồng thời trang bị bình chữa cháy, găng tay cách nhiệt, túi chống cháy và khói trên tất cả các chuyến bay.

Theo lãnh đạo hãng, trên các chuyến bay đường dài đã có sẵn vị trí sạc thiết bị, vì vậy hành khách không cần dùng pin dự phòng lithium, góp phần đảm bảo an toàn tuyệt đối cho hành trình.

Cục Thuế cam kết sắp tới cơ chế sổ sách sẽ đơn giản, dễ thực hiện

Chiều 16/9, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức hội thảo góp ý cho dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi, thu hút sự quan tâm của nhiều hộ kinh doanh trước quy định bỏ thuế khoán từ năm 2026.

Ông Đậu Anh Tuấn - Phó tổng thư ký VCCI cho rằng việc chuyển từ thuế khoán sang tính thuế theo doanh thu là cần thiết nhưng phải có lộ trình, thủ tục đơn giản và hỗ trợ phù hợp để tránh xáo trộn, khiến hộ kinh doanh nhỏ lẻ rời bỏ thị trường. Các chuyên gia cũng đề nghị trong thời gian đầu áp dụng không nên xử phạt nếu hộ kinh doanh có sai sót, đồng thời cần bộ hồ sơ hướng dẫn chi tiết để họ yên tâm chuyển đổi.

Ông Đặng Ngọc Minh - Phó cục trưởng Cục Thuế khẳng định Luật mới sẽ giảm 44% thủ tục hành chính, lấy người nộp thuế làm trung tâm. Ngưỡng doanh thu tính thuế từ năm 2026 dự kiến là 200 triệu đồng/năm, song Cục Thuế đề xuất nâng lên 400 - 500 triệu đồng để hỗ trợ hộ kinh doanh.

Theo dự thảo, hộ có doanh thu 200 triệu - 3 tỷ đồng/năm chỉ cần ghi chép doanh thu, chi phí đơn giản; nhóm từ 1 tỷ đồng áp dụng hóa đơn điện tử; còn trên 3 tỉ đồng sẽ thực hiện kế toán như doanh nghiệp siêu nhỏ.

Gia Lai đưa năng lượng tái tạo thành trụ cột phát triển, tiến tới Net Zero

Ngày 16/9, UBND tỉnh Gia Lai tổ chức hội thảo “Khơi nguồn năng lượng tương lai”, bàn giải pháp phát triển năng lượng tái tạo bền vững. Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Anh Tuấn cho biết Gia Lai có tiềm năng lớn về điện gió, điện mặt trời và thủy điện, với tổng công suất ước đạt 23.000MW, đủ khả năng trở thành trung tâm công nghiệp năng lượng tái tạo của miền Trung - Tây Nguyên.

Theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, tổng công suất các dự án năng lượng tái tạo tại Gia Lai hơn 9.000MW. Đến nay, tỉnh đã có 61 dự án thủy điện (2.736MW), 17 dự án điện gió (916MW), 7 dự án điện mặt trời (590MWp) và 2 dự án điện sinh khối (130MW) đi vào vận hành, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng, tạo hàng chục nghìn việc làm, tăng thu ngân sách và thúc đẩy dịch vụ - logistics.

Không chỉ chú trọng phát triển dự án, Gia Lai còn mời gọi đầu tư trung tâm đào tạo và phát triển nguồn nhân lực năng lượng tái tạo, hướng tới xây dựng đội ngũ chất lượng cao phục vụ chiến lược dài hạn.

Theo Bộ Công Thương, nghị quyết 70 của Bộ Chính trị và Quy hoạch điện VIII đã đặt mục tiêu đến năm 2050, Việt Nam đạt Net Zero, trong đó năng lượng tái tạo giữ vai trò trụ cột.

Xuất khẩu thép Trung Quốc dự báo lập kỷ lục

Theo khảo sát của Reuters với 11 chuyên gia, xuất khẩu thép Trung Quốc năm nay dự kiến tăng 4 - 9%, đạt 115 - 120 triệu tấn, cao nhất từ trước đến nay. Trước đó, phần lớn dự báo cho rằng lượng xuất khẩu sẽ giảm trong năm 2025 do lo ngại rào cản thương mại.

Động lực xuất khẩu đến từ việc nhu cầu nội địa suy yếu sau giai đoạn bất động sản bùng nổ, buộc các doanh nghiệp phải tìm đầu ra mới. Trung Quốc đã chuyển hướng sang các thị trường ít rào cản như Trung Đông, Trung Á và Bắc Phi. Bảy tháng đầu năm, xuất khẩu thép sang Ả Rập Saudi, Malaysia và Thái Lan tăng lần lượt 24%, 14% và 13%, trong khi xuất sang Việt Nam và Hàn Quốc giảm mạnh do các biện pháp chống bán phá giá.

Các sản phẩm bán thành phẩm như phôi thép và thanh vằn được ưu tiên để tránh thuế, khiến sản lượng xuất khẩu tăng mạnh nhưng giá trị giảm. Tám tháng đầu năm, xuất khẩu tăng 10% về khối lượng nhưng giảm 1% về giá trị tính theo USD.

Giới phân tích cảnh báo xuất khẩu kỷ lục có thể là đỉnh, bởi thị trường quốc tế đang dần bão hòa và số vụ kiện thương mại chống thép Trung Quốc tăng kỷ lục. Dự báo đến 2026, lượng xuất khẩu sẽ giảm còn khoảng 100 triệu tấn.