Tổng thống Nga Vladimir Putin dự lễ tưởng nhiệm trước Lăng của Chiến sĩ Khuất danh ngày 9/5/2022. Ảnh: AP |
Trong nhiều tuần, giới lãnh đạo và quan chức quốc phòng phương Tây đã dự báo về bước đi mới trong chiến dịch quân sự tại Ukraine mà Tổng thống Nga Vladimir Putin có thể nói thông qua bài diễn văn tại Lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng 9/5 ở Quảng trường Đỏ.
Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace hôm 3/5/2022 dự báo ông Putin có thể "tuyên chiến" với Ukraine để leo thang chiến dịch quân sự đặc biệt. Số khác nhận xét Putin sẽ tuyên bố một thắng lợi quan trọng nào đó của chiến dịch để tạo cơ sở rút quân.
Tuy nhiên, trái với mọi dự báo này, Tổng thống Nga đã không tuyên bố chiến thắng hay "hoàn thành nhiệm vụ", cũng không hứa rằng chiến dịch ở Ukraine sẽ kết thúc sớm, không ban lệnh tổng động viên, không cảnh báo về đòn tấn công hạt nhân, cũng không đề cập đến cuộc đối đầu khốc liệt với phương Tây.
Thay vào đó, Putin đề cập đến "mối đe dọa tân phát xít" ở Ukraine, tái khẳng định chiến dịch quân sự là để "phi phát xít hóa". Tổng thống Nga khẳng định quân đội nước này sẽ tiếp tục chiến dịch ở Ukraine, nhưng không cho thấy bất kỳ nỗ lực nào để chuẩn bị cho người dân về một cuộc xung đột lớn hơn.
Theo Anton Troianovski - bình luận viên kỳ cựu về chính trị Nga của New York Times, thông điệp trấn an mà Putin đưa ra trong bài diễn văn là người Nga có thể tiếp tục cuộc sống của họ và Moskva sẽ không khiến chiến sự ở Ukraine mất kiểm soát.
"Ông ấy biết rõ cái gì có thể và không thể", Gleb Pavlovsky - cựu cố vấn thân cận của Tổng thống Nga giải thích lý do ông không ban bố lệnh tổng động viên như dự đoán của phương Tây.
Mặt khác, bài diễn văn của Putin cũng được xem là đã "hạ nhiệt" hơn nhiều so với các tuyên bố quyết liệt nhắm vào phương Tây từ khi phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine.
Đề cập đến mối đe dọa từ lực lượng NATO ở châu Âu, Putin nói: "Mọi việc đều cho thấy cuộc đụng độ với những kẻ tân phát xít, những phần tử dân tộc chủ nghĩa Ukraine, vốn được Mỹ và những đồng minh của họ trông cậy, là không thể tránh khỏi.
Mối nguy hiểm tăng từng ngày. Nga đã đẩy lùi hành động ngang ngược đó bằng phương án phủ đầu. Đó là quyết định duy nhất đúng, và là động thái kịp thời. Quyết định của một quốc gia độc lập, có chủ quyền và hùng mạnh".
Dù vậy, một số nhà phân tích cảnh báo ngay cả khi Putin không đưa ra thông điệp cứng rắn như dự báo, chiến sự Ukraine sẽ không sớm chấm dứt. Giao tranh vẫn sẽ kéo dài, khi Ukraine tiếp tục nhận viện trợ vũ khí từ phương Tây để đối phó với lực lượng Nga.
Bên cạnh đó, một số ý kiến cho rằng dù các cuộc thăm dò cho thấy đông đảo dân Nga ủng hộ chiến dịch, Điện Kremlin dường như lo ngại rằng sự ủng hộ này không đủ sâu sắc. Tháng trước, một cuộc thăm dò ý kiến của Levada chỉ ra 39% người Nga ít quan tâm đến "chiến dịch quân sự đặc biệt" ở Ukraine. Do đó, một lệnh tổng động viên hoặc chuyển sang nền kinh tế thời chiến có thể làm suy yếu sự cân bằng mà Putin đã duy trì ở Nga.
Câu hỏi lớn nhất hiện nay là tổng thống Nga sẽ làm gì tiếp theo trong chiến dịch quân sự ở Ukraine? Ngày càng nhiều lo ngại rằng khi đà tiến công trên mặt đất chậm lại, Nga sẽ tăng cường không kích hoặc tập kích bằng tên lửa tầm xa. "Điều đó rất đáng lo ngại, vì các cuộc tấn công bằng vũ khí hỏa lực mạnh như vậy có xu hướng gây thiệt hại lớn cho dân thường và cơ sở hạ tầng", Angela Dewan - nhà phân tích của CNN, nói.