Bà Mã Đào Ngọc Bích - Phó Chủ tịch Hội Doanh nhân Sài Gòn: Cái khó của người làm Hội là phải biết dung hòa

* Phát triển 24 chi hội vào thời điểm TP.HCM mở rộng, Câu lạc bộ Doanh nhân Sài Gòn (CLB) vừa chuyển thành Hội DNSG, có lẽ bà có thuận lợi nhiều hơn áp lực?

- Khi nhận nhiệm vụ phát triển 24 chi hội tại TP.HCM, tôi xác định bên cạnh thuận lợi cũng có nhiều khó khăn. Sau khi TP.HCM sáp nhập Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, số lượng doanh nghiệp nhiều hơn, cơ hội kết nối hội viên và mở rộng hoạt động Hội cũng đa dạng, phong phú hơn.

Tuy nhiên trước đây, khi còn là Phó Chủ tịch Hội Doanh nghiệp quận Bình Tân, mong muốn của tôi là làm sao anh chị em thuộc các chi hội quận, huyện cùng hợp lại thành một mối để giao lưu, kết nối giao thương nhưng do giao thông không thuận tiện, mong muốn đó không thực hiện được. Vì thế, khi nhận trách nhiệm phát triển 24 chi hội sau khi TP.HCM sáp nhập với diện tích rộng lớn hơn, khoảng cách địa lý, giao thông xa hơn cũng là một thách thức.

Song, may mắn là tôi được làm việc trong một tập thể rất tâm huyết - những anh chị đã gắn bó từ thời CLB đến nay. Đặc biệt, để có được 12 chi hội đi vào hoạt động là công sức rất lớn của các chủ tịch và ban chấp hành từng chi hội. Họ đã nỗ lực mời và kết nối cộng đồng doanh nhân ở địa phương tham gia Hội với tinh thần: Hội mạnh thì cộng đồng doanh nhân mới mạnh và chỉ khi các thành viên đi cùng nhau, hỗ trợ, cùng cống hiến, đoàn kết vì nhiệm vụ chung thì Hội mới tạo ra giá trị thật sự và phát triển mạnh mẽ hơn.

Điều tôi vui và tâm đắc nhất là mong muốn trước đây giờ đã thành hiện thực. Đến thời điểm này, hội viên 12 chi hội đã quy tụ về một mối, cùng sinh hoạt trên cổng thông tin và mái nhà chung là Hội DNSG, gắn kết chặt chẽ, hiệu quả và thực chất.

* Bà đã làm thế nào để có được 12 chi hội trong thời gian ngắn như vậy?

- Theo tôi, để một doanh nhân tham gia vào Hội, họ phải tin đây là một tổ chức thực sự mang lại giá trị thật và đáp ứng nhu cầu họ đang cần và thiếu. Hội DNSG là một sân chơi tạo giá trị thật và mang lại hiệu quả kết nối, năng động, sáng tạo. Đặc biệt, hội viên tại các chi hội rất thích vào Hội DNSG, thích cách chương trình của Hội và rất tích cực tham gia trong tâm thế phấn khởi vui tươi.

Tôi thấy ở các anh chị em không chỉ mong muốn mà còn cảm thấy tự hào khi được tham gia vào Hội DNSG. Họ nói, đây là một tổ chức đại diện cho giới kinh doanh, đại diện cho tiếng nói của họ và mong tìm sự kết nối, gắn kết trên tinh thần tương trợ, nâng đỡ nhau cùng phát triển, tiến bộ. Mỗi hội viên tại các chi hội đều xem mình là cánh tay nối dài của Hội DNSG. Nhiều anh chị chia sẻ, họ cảm nhận Hội chính là ngôi nhà mang lại nhiều giá trị, là sân chơi đủ rộng dành cho mình. Điển hình là chương trình kỷ niệm Ngày Doanh nhân Việt Nam 13/10/2025 vừa qua đã thu hút gần 1.000 doanh nhân tham dự. Theo kinh nghiệm nhiều năm làm công tác hội, tôi thấy thường mỗi chương trình Hội tổ chức chỉ thu hút từ 30-35% hội viên đã là quá tốt nhưng sự kiện 13/10 đã thu hút trên 70% hội viên tham dự. Chính niềm vui, tự hào của mỗi hội viên Hội DNSG đã góp phần lan tỏa tích cực giá trị của Hội đến cộng đồng doanh nhân TP.HCM

Trước đó, nhiều anh chị em vẫn mang tâm trạng e dè, ngại ngùng vì thực lực của họ còn khiêm tốn. Thấu hiểu tâm tư đó, tôi đã trao đổi với Chủ tịch Lư Nguyễn Xuân Vũ, dựa vào sơ đồ tổ chức của Hội với 12 ban chuyên môn gồm ban đào tạo, ban tư vấn pháp luật, ban công nghệ, ban sức khỏe, giao thương trong nước, quốc tế… xây dựng các chương trình hội thảo, cà phê doanh nhân, giao thương, kết nối phù hợp với nguyện vọng của anh chị em, không quá vĩ mô mà hướng đến nhu cầu thiết thực và xác thực, tạo ra giá trị thật, thiết thực cho từng hội viên.

Với phương châm vào Hội phải vui, thoải mái, cởi mở, được sẻ chia, kết nối và được ghi nhận nên ngoài 12 ban chuyên môn, Hội DNSG còn có những sân chơi như câu lạc bộ bóng đá, pickleball, tennis, golf, văn nghệ... Hàng tháng còn tổ chức các buổi cà phê trao đổi các chủ đề, đảm bảo mỗi hội viên đến với chương trình đều có giá trị mang về và cảm nhận đây chính là mái nhà thân thuộc, gần gũi, nơi họ được ghi nhận, được đóng góp, thể hiện tài năng, sở thích riêng.

* Cụ thể ở từng chi hội, bà đã đưa ra những hoạt động gì để thu hút và giữ chân hội viên?

- Với tiêu chí khuyến khích các chi hội có những hoạt động sáng tạo, phù hợp và thiết thực cho doanh nghiệp trên địa bàn của mình. Hiện tại, mỗi chi hội đều có chương trình đào tạo, chuyên đề từ các chuyên gia hay các buổi cà phê kết nối, tìm hiểu sâu doanh nghiệp hội viên hàng tuần và giúp đỡ nhau, ủng hộ sản phẩm dịch vụ của nhau và cùng bán hàng cho nhau. Mỗi chi hội có cách làm khác nhau để mang lại giá trị thiết thực nhất cho tất cả thành viên chi hội của mình.

Ngoài ra, các chi hội cũng liên tục đẩy mạnh các hoạt động kết nối trên nền tảng số, phát triển diễn đàn nội bộ cho hội viên trao đổi, cập nhật thông tin. Các buổi livestream hoặc tọa đàm online được tổ chức định kỳ để mọi người cùng tham gia dù ở xa.

Một điểm mạnh của các chi hội, đó là sự gắn kết rất sâu sắc vì trong một chi hội nhỏ, mọi người dễ kết nối, hiểu sâu về mỗi cá nhân cũng như các sản phẩm của nhau để cùng liên kết, hỗ trợ… Sự gắn kết không chỉ ở các buổi offline mà còn thông qua mỗi câu chuyện chia sẻ, mỗi dự án chung tay hỗ trợ lẫn nhau. Tinh thần ấy được truyền từ người này sang người khác, ai cũng cảm thấy mình được sẻ chia, được đồng hành.

Chính vì vậy, các hội viên đã tạo được sợi dây liên kết, đoàn kết, gắn bó như một gia đình nhỏ. Từ đó, tạo ra năng lượng tích cực và thu hút nhiều hội viên tham gia.

* Theo bà, những thay đổi rõ rệt sau 5 tháng CLB chính thức trở thành Hội là gì?

- Tôi nghĩ, thay đổi lớn nhất chính là cách tổ chức của Hội không đi theo lối mòn, loại bỏ những mô hình thiếu hiệu quả hoặc hình thức, thay vào đó hướng đến: Sáng tạo, đổi mới trong phương thức tổ chức và hoạt động; Lắng nghe và thấu hiểu nhu cầu thật của hội viên; Lấy hội viên làm trung tâm phát triển hội và ghi nhận và tôn vinh sự đóng góp của từng cá nhân.

Cơ cấu hoạt động này nhằm mang lại giá trị thực, giúp hội viên nhận được lợi ích rõ ràng khi tham gia, không lãng phí thời gian mà ngược lại, tạo cơ hội hợp tác, học hỏi và phát triển.

Ngoài việc ra mắt các Ban và CLB, chúng tôi rất chú trọng kết nối giao thương trong nước và hợp tác quốc tế. Hội hiện đã có đại diện ở một số tỉnh thành và nhiều quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, Úc, Canada, Phần Lan, UAE… Những mối quan hệ này giúp hội viên có cơ hội mở rộng hợp tác, giao thương quốc tế, học hỏi kinh nghiệm từ nhiều nền kinh tế khác nhau.

* Hiện nay, số hội viên tham gia Hội chỉ là bề nổi số lượng, không đủ chất lượng, bà nghĩ sao về ý kiến này?

- Theo tôi, không có nhỏ thì không có lớn. Bất cứ tổ chức nào cũng cần phải có những con người nhỏ mới có con người lớn. Hội DNSG không chỉ là một tổ chức nghề nghiệp, mà là mái nhà chung của cộng đồng doanh nhân Thành phố. Ở đó, mỗi hội viên tham gia không phân biệt tuổi tác. Họ có thể là doanh nhân, chuyên gia, nhà đầu tư nhỏ lẻ, đại diện tập đoàn lớn, doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể… tất cả đều có thể tìm thấy tiếng nói chung ở đây, được chào đón, được tôn trọng như nhau. Miễn sao các hội viên không vi phạm pháp luật.

Thực chất Hội là một tổ chức mở, kết nối những người cùng ngành nghề lĩnh vực để cùng nhau học hỏi, sẻ chia kinh nghiệm, thậm chí các lãnh đạo doanh nghiệp nhỏ mong muốn vào Hội để được kết nối, cùng nhau phát triển. Tôi nghĩ, chỉ khi được chia sẻ kinh nghiệm từ những người đi trước, thì cộng đồng doanh nhân Việt Nam mới thật sự phát triển bền vững. Đó là lý do tôi luôn nói: “Hội DNSG phải là nơi lan tỏa tri thức và giá trị, chứ không chỉ là nơi để kết giao”.

* Lại có ý kiến bà đang “giành hội viên” với các hội và hiệp hội khác, có đúng không, thưa bà?

- Tôi không “giành” hội viên của ai và cũng không đủ khả năng để lôi kéo bất cứ ai nếu Hội DNSG không đủ hấp dẫn thu hút hội viên. Sân chơi của Hội là tự nguyện, mỗi người tham gia cũng đủ tỉnh táo, cân nhắc để tham gia vào bất cứ tổ chức nào. Hội DNSG hoạt động đúng tôn chỉ, minh bạch, tử tế và mang lại lợi ích thật cho hội viên thì hội viên sẽ tự đến. Sự phát triển nhanh thời gian qua là nhờ vào niềm tin của các doanh nhân vào Hội, vào chi hội chứ không phải vì tôi đi thuyết phục hay lôi kéo ai được.

Có những đêm nằm suy nghĩ, tôi tự hỏi: Mình đang làm gì sai chăng?” Bởi điều tôi hướng đến chỉ là làm sao để Hội phát triển, để cộng đồng doanh nhân thành phố có thêm một nơi kết nối, sẻ chia, học hỏi, hỗ trợ nhau và cùng nhau phát triển.

Thú thật, có lúc tôi cũng muốn rút lui. Người làm công tác cộng đồng mà bị hiểu lầm thì đau lắm. Nhưng rồi tôi tự nhủ: “Nếu mình làm vì tâm trong sáng thì thời gian sẽ trả lời”. Vì vậy mỗi ngày tôi vẫn tập trung làm tốt công việc. Đặc biệt, khi nhiều hội viên nói với tôi, được tham gia vào Hội họ rất vui và tôi là một trong số anh chị em đã truyền được cảm hứng và niềm vui, năng lượng tích cực cho họ, tôi cảm thấy được động viên, khích lệ tinh thần và lại tiếp tục làm công việc tốt hơn.

Tôi tin rằng, khi mình làm thật, cống hiến thật thì sớm muộn cũng sẽ có người hiểu. Và điều đó giúp tôi mạnh mẽ hơn, càng vững niềm tin hơn vào con đường mình đang đi.

Nếu Hội DNSG làm tốt, hoạt động sôi nổi sẽ góp phần làm phong phú hơn hệ sinh thái doanh nhân TP.HCM. Càng nhiều tổ chức Hội hoạt động tốt thì cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân càng mạnh.

* Làm công tác Hội là công việc cộng đồng, hơn nữa đây lại là tổ chức của các lãnh đạo, chủ công ty, doanh nghiệp, ai cũng có chính kiến, tầm nhìn và cả sự quyết đoán. Theo bà, nên cân bằng thế nào để Hội vừa đoàn kết, phát triển lại vừa tập trung được trí tuệ, đóng góp của các doanh nhân?

- Với tôi, làm công tác hội không chỉ là công việc mà là trách nhiệm xã hội mà còn là niềm đam mê và sứ mệnh.

Tôi cảm thấy hạnh phúc và tràn đầy năng lượng khi được góp phần xây dựng và phát triển Hội. Tôi luôn tìm kiếm những giải pháp, hoạt động và ý tưởng tạo ra giá trị thật cho hội viên, góp phần làm cho Hội DNSG trở thành mái nhà chung, nơi mỗi hội viên đều tự hào là một phần của tổ chức. Tôi cũng luôn tâm niệm rằng, người làm Hội phải đặt lợi ích chung lên trên hết. Làm Hội không phải để được tiếng, để có “chỗ ngồi” để tạo vị thế cá nhân mà để tạo ra giá trị cho cộng đồng doanh nhân. Tôi thường tự nhủ: Khi mình chọn con đường này, phải xác định làm bằng cái tâm. Có lúc phải chịu thiệt, phải làm nhiều hơn, nhưng bù lại, ngày nào đó có người hiểu mình thì sẽ nhận được sự tin yêu của các anh chị em hội viên.

Một trong những tư duy thay đổi lớn nhất của Hội, đặc biệt là của Chủ tịch Hội DNSG Lư Nguyễn Xuân Vũ, đó là tinh thần làm việc và đóng góp thật sự cho Hội. Mỗi thành viên trong Ban chấp hành đều có doanh nghiệp riêng, công việc riêng, nhưng khi bước vào công tác Hội, mọi người phải gác lại lợi ích cá nhân để cùng hướng tới mục tiêu chung: Xây dựng Hội DNSG thành một cộng đồng doanh nhân đoàn kết, nhân văn, mang lại giá trị thiết thực và phát triển bền vững. Nếu ai đó vì cá nhân, chỉ muốn có “vị trí” trong Hội mà không sẵn sàng đảm nhận công việc, không dám làm, dám nghĩ thì tinh thần là nên nhường chỗ cho anh chị em khác làm.

* Có một câu nói của lãnh đạo TP.HCM tôi rất tâm đắc: “Thành phố hiện không chỉ cần những con người dám làm, dám nghĩ mà phải “Biết làm”, tôi muốn bổ sung cụm từ “biết làm” này vào vai trò và nhiệm vụ của ban chấp hành Hội DNSG, bà thấy sao?

- Cái khó của người làm Hội là phải biết dung hòa. Trong giới doanh nhân, ai cũng có bản lĩnh, quan điểm, phong cách riêng. Nếu không khéo, rất dễ xảy ra va chạm.

Tôi học được rằng, điều quan trọng nhất của “biết làm” là biết lắng nghe và thấu hiểu. Mỗi khi có ý kiến khác nhau, tôi chọn cách ngồi lại, trao đổi thẳng thắn nhưng tôn trọng. Mình làm công tác cộng đồng thì không thể áp đặt, chỉ có thể khơi gợi sự đồng lòng.

Tôi luôn tự nhủ: Đừng quên mục tiêu của Hội, đó là phục vụ hội viên, chứ không phải khẳng định cá nhân. Khi giữ được tâm thế đó, mọi việc tự nhiên sẽ thuận.

* Tham gia công tác Hội, niềm vui thật sự của bà là gì?

- Niềm vui là tôi học được cách lắng nghe, học cách đặt lợi ích tập thể lên trên bản thân và quan trọng nhất, học được cách chia sẻ. Thật sự, làm doanh nhân có lúc rất cô đơn. Nhìn bên ngoài đôi khi hạnh phúc, đủ đầy và cả hào quang của sự thành công nhưng đằng sau đó, doanh nhân vẫn có những nỗi niềm riêng, cả nỗi đau, nỗi buồn, nỗi lo… mà chỉ có người trong cuộc mới hiểu, mới đồng cảm, mới có thể giãi bày thật hết tâm can chứ không thể là chồng con hay người thân gia đình. Vì thế, Hội cũng là nơi cho chúng tôi ngồi lại bên nhau để sẻ chia. Có lúc chỉ là một cái ôm đồng cảm sau khi nghe câu chuyện của ai đó mở lòng, cũng đủ tiếp thêm niềm vui và sự động viên, khích lệ để ngày mai họ lại bước tiếp.

Làm công tác Hội cũng giúp tôi gặp gỡ nhiều người giỏi, từ đó có thêm năng lượng, cảm hứng để làm tốt hơn cả công việc kinh doanh của mình. Nhiều khi mệt, áp lực, nhưng chỉ cần thấy hội viên vui, thấy họ cảm nhận được lợi ích khi tham gia là tôi lại thấy mọi nỗ lực đều xứng đáng.

* Bà kỳ vọng gì ở Hội DNSG trong tương lai gần? Hội có chiến lược phát triển hội viên ra sao để mở rộng mạng lưới?

- Chặng đường phía trước thật sự đầy triển vọng. Chúng tôi xác định sẽ tiếp tục xây dựng Hội trên bốn trụ cột phát triển đã đề ra: Giao thương, hội viên, trách nhiệm xã hội và văn hoá tri thức. Trong đó, chúng tôi cũng hướng đến một mạng lưới toàn cầu, nơi hội viên có cơ hội học hỏi kinh nghiệm và kết nối kinh doanh trong nước cũng như xuyên biên giới.

Sứ mệnh của Hội DNSG là “cánh tay nối dài” của lãnh đạo thành phố và xã hội trong phát triển kinh tế tư nhân. Tôi tin rằng, nếu có sự đồng thuận, đoàn kết và cùng chung ý chí của tất cả các anh chị em hội viên thì Hội DNSG sẽ trở thành một tổ chức “vững mạnh, tin cậy” của cộng đồng doanh nhân TP.HCM, đồng hành cùng họ chinh phục những cơ hội và vượt qua thách thức.

* Xin cảm ơn bà về buổi trò chuyện!