Xuất khẩu rau quả tăng tốc: Việt Nam hướng đến mốc 8 tỷ USD trong năm 2025

Theo số liệu từ Cục Hải quan, trong tháng 9/2025, kim ngạch xuất khẩu rau quả Việt Nam đạt gần 1,1 tỷ USD, tăng hơn 50% so với cùng kỳ năm ngoái - mức cao nhất từng ghi nhận theo tháng.

Tính chung 9 tháng đầu năm, tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả đạt hơn 6,3 tỷ USD, trong đó thị trường Trung Quốc chiếm gần 3,8 tỷ USD, tương đương 60% tổng giá trị toàn ngành. Kết quả này khẳng định vị thế ngày càng vững chắc của nông sản Việt Nam trên thị trường khu vực, đặc biệt là ở phân khúc trái cây nhiệt đới.

Theo thống kê của Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit), sầu riêng tiếp tục là mặt hàng xuất khẩu chủ lực, với doanh thu ước đạt 2,5 - 2,6 tỷ USD trong 9 tháng, chiếm hơn một nửa tổng giá trị xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc. Cùng với chuối, xoài, mít, dừa và sản phẩm chế biến, nhóm này trở thành trụ cột tăng trưởng của toàn ngành.

Ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng thư ký Vinafruit, nhận định: “Trung Quốc hiện chi khoảng 1 tỷ USD mỗi tháng để nhập khẩu rau quả Việt Nam - con số cao nhất trong lịch sử. Riêng sầu riêng đóng góp tới 800 triệu USD trong tháng 9, cho thấy sức hút đặc biệt của mặt hàng này trên thị trường”.

Theo ông Nguyên, dù tiềm năng thị trường rất lớn, các tiêu chuẩn về truy xuất nguồn gốc, chất lượng và bao bì ngày càng chặt chẽ. Do đó, doanh nghiệp Việt cần đầu tư bài bản hơn vào vùng trồng, dây chuyền sơ chế và công nghệ bảo quản để duy trì đà tăng trưởng bền vững.

Không chỉ dừng ở trái cây tươi, thời gian gần đây nhiều sản phẩm rau quả chế biến và đông lạnh của Việt Nam đã được Trung Quốc cấp phép nhập khẩu chính ngạch, góp phần đa dạng hóa cơ cấu hàng xuất khẩu.

Theo dự báo của Vinafruit, nếu xu hướng này duy trì, xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc trong cả năm 2025 có thể đạt 5,5 tỷ USD, vượt xa mức 4,63 tỷ USD năm 2024, qua đó giúp ngành rau quả Việt Nam cán mốc 8 tỷ USD xuất khẩu trong năm nay - một kỷ lục mới của nông sản Việt trên thị trường quốc tế.

Các doanh nghiệp xuất khẩu ghi nhận thủ tục thông quan thuận lợi hơn, thời gian kiểm tra giảm đáng kể. Từ tháng 10 trở đi, khi vụ sầu riêng nghịch mùa bước vào cao điểm, Việt Nam vẫn duy trì được nguồn cung ổn định trong lúc các nước khác gần như hết hàng. Điều này giúp giá xuất khẩu giữ ở mức cao và nâng biên lợi nhuận đáng kể cho người trồng và doanh nghiệp.

Đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của đối tác nhập khẩu, các doanh nghiệp Việt đã đầu tư mạnh vào vùng trồng đạt chuẩn mã số xuất khẩu, xây dựng kho lạnh hiện đại, ứng dụng công nghệ bảo quản và đóng gói tự động. Hệ thống logistics kết nối trực tiếp bằng đường bộ, đường sắt và đường biển với Trung Quốc cũng được cải thiện, giúp rút ngắn thời gian vận chuyển và giảm chi phí logistics.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp Việt Nam bắt đầu chuyển từ xuất khẩu thô sang xuất khẩu có thương hiệu, chú trọng thiết kế bao bì, đăng ký nhãn hiệu và quảng bá sản phẩm trên các sàn thương mại điện tử quốc tế. Đây được xem là bước tiến quan trọng giúp nông sản Việt nâng cao giá trị gia tăng và hình ảnh trên thị trường toàn cầu.

Nhằm củng cố uy tín hàng Việt tại thị trường Trung Quốc, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Quyết định 3015, thiết lập quy trình kiểm soát riêng đối với sầu riêng - từ sản xuất, thu hoạch đến xuất khẩu.

Đây được xem là bước đi quan trọng, tạo tiền lệ để mở rộng quản lý và cấp mã vùng trồng cho các loại nông sản khác như bưởi, chanh leo, na, thanh long ruột đỏ… trong giai đoạn tới.

Cùng với đó, việc đàm phán mở cửa thị trường mới, đặc biệt là các nước có tiêu chuẩn cao như Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, sẽ giúp ngành rau quả Việt đa dạng hóa rủi ro và giảm phụ thuộc vào một thị trường duy nhất.

Với đà tăng trưởng mạnh mẽ trong 9 tháng đầu năm, ngành rau quả Việt Nam đang tiến gần hơn bao giờ hết đến mốc 8 tỷ USD xuất khẩu, cao nhất từ trước tới nay. Trong đó, Trung Quốc tiếp tục là động lực tăng trưởng chủ lực, vừa là thị trường tiêu thụ lớn nhất, vừa là “thước đo” năng lực cạnh tranh và đổi mới công nghệ của nông sản Việt Nam.

Theo nhận định của giới chuyên môn, để duy trì tốc độ này, Việt Nam cần tiếp tục chuẩn hóa sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế, đẩy mạnh chế biến sâu và ứng dụng chuyển đổi số trong quản lý vùng trồng, truy xuất nguồn gốc và logistics. Đây sẽ là nền tảng giúp ngành rau quả nâng tầm vị thế trên thị trường toàn cầu, tiến tới mục tiêu phát triển hiệu quả, bền vững và có thương hiệu quốc gia trong những năm tới.