Tổng thống Trump thổi phồng việc Đức lệ thuộc năng lượng vào Nga?

Mỹ và nhiều nước châu Âu từ lâu đã phản đối hệ thống đường ống dẫn khí Nord Stream vì làm gia tăng sự lệ thuộc của châu Âu vào nguồn năng lượng của Nga

Đầu tuần trước, ông Trump đổi giọng điệu chỉ trích Đức, phàn nàn về một đường ống dẫn khí tự nhiên sẽ nối trực tiếp Đức với Nga.

Mỹ và nhiều nước châu Âu từ lâu đã phản đối hệ thống đường ống dẫn khí Nord Stream vì làm gia tăng sự lệ thuộc của châu Âu vào Nga và làm đầy kho bạc của Moscow. "Tôi nghĩ đó là chuyện kinh khủng khi mà Đức có một đường ống dẫn khí đến từ Nga và tôi tin rằng Đức đang nhận 50, 60, thậm chí tôi đã nghe nói đến 70% năng lượng từ Nga" - ông Trump nói trong một cuộc họp báo cùng Thủ tướng Anh Theresa May, hôm 13/7.

Đức là nền kinh tế lớn nhất châu Âu nên sẽ cực kỳ quan trọng nếu như nước này lệ thuộc năng lượng vào Nga. Tuy nhiên, ước tính đã không chính xác. Thực tế, Đức lệ thuộc vào Nga phần lớn khí thiên nhiên.

Theo Đánh giá Thống kê năng lượng Thế giới của hãng BP, năm 2017, Nga cung cấp khoảng 50% khí đốt cho Đức, số còn lại chủ yếu do Hà Lan và Na Uy cung cấp. Hai nước này sản xuất khí đốt ở vùng Biển Bắc (vùng biển Đại Tây Dương giữa Anh và các nước Bắc Âu như Na Uy, Thuỵ Điển, Đan Mạch).

Nhưng đấy lại là vấn đề mà ông Trump lên án. Khí thiên nhiên chỉ là một trong các loại nhiên liệu cung cấp năng lượng cho nền kinh tế, cho căn hộ, các nhà máy điện và xe cộ của Đức. Xem xét toàn bộ các nguồn năng lượng mà Đức sử dụng (bao gồm năng lượng do Đức sản xuất và nhập khẩu), khí thiên nhiên chiếm khoảng 20% trong năm 2016, theo số liệu mới nhất từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA).

Nếu tính đến việc thắp sáng, Đức chỉ phụ thuộc vào khí thiên nhiên để phát điện 13% vào năm 2016. Trong khi thực tế, Đức sản xuất hơn ba lần điện từ than và hai lần từ các nguồn tái tạo trong năm 2016. Hơn nữa, Đức đang nỗ lực giảm lệ thuộc vào than, mục tiêu của họ là sản xuất 80% năng lượng điện từ các nguồn tái tạo vào năm 2050.

Như vậy, lời tuyên bố của Tổng thống Trump có thể là "nhập một" nhu cầu khí tự nhiên với nhu cầu tổng năng lượng của Đức. Những con số ông có không rõ từ nguồn nào.

Đức nhập khẩu khoảng 40% dầu thô từ Nga và xuất khẩu 30% than đá năm 2016 - theo IEA. Đó không phải là một ngoại lệ ở châu Âu. Bởi nguồn cung khí thiên nhiên từ Nga là rẻ nhất cho phần lớn châu Âu. Mỹ cũng vận chuyển khí thiên nhiên hóa lỏng đến một vài nước châu Âu, nhưng không thể cạnh tranh về chi phí với các nguồn cung bằng ống dẫn từ Nga.

Các nước ở Đông và Trung Âu thậm chí còn phụ thuộc nhiều hơn vào Nga về nhu cầu khí thiên nhiên so với Đức, mặc dầu họ đã cải thiện các nối kết đường ống phong phú hơn để dề phòng Nga cắt nguồn cung.