Nghĩ khác, làm khác

Tư duy đột phá (TDĐP) là một phương pháp tư duy mới, là “phần mềm” để cài đặt vào tư duy mỗi con người phương pháp làm việc tổng thể, giải quyết được vấn đề một cách triệt để. Những công ty lớn như AIG, Toyota, Canon, Mitshibishi, NEC, TOTO và Fuji Xerox... đều áp dụng TDĐP trong quản trị và đã thành công.

TDĐP sử dụng tương lai để nhìn lại hiện tại, chứ không phải dùng hiện tại và quá khứ để suy đoán tương lai. Chính vì điều cốt lõi này mà nó có thể được gọi là một cuộc cách mạng trong nhận thức, một triết lý kinh doanh mới. Hệ thống tư duy này đang bắt đầu được phổ biến rộng rãi tại Mỹ, Nhật, nhiều nước châu Âu, Ấn Độ, Isarel, Trung quốc và Thái Lan.

Nguyên lý cơ bản của TDĐP là tuyệt đối cấm bắt chước. Nhiều DN có thể mô phỏng mô hình kinh doanh thành công nào đó trên thế giới như Google hay Microsoft để thành lập công ty riêng, nhưng điều cơ bản là họ không phải là Google hay Microsoft.

Mục tiêu của TDĐP là tìm ra mục đích căn nguyên chứ không phải mục đích theo từng vấn đề, từ đó giải quyết vấn đề theo hướng tiếp cận bản chất chứ không theo lớp vỏ sự kiện. Để tìm được mục đích này, DN luôn phải tự hỏi“mục đích của mục đích này là gì?” và mở rộng không gian, thời gian xem xét vấn đề. Từ đó đưa ra những giải pháp trọn vẹn cho vấn đề mà có thể gọi là giải pháp - sau - giải pháp (solutions after - next). Một ví dụ đơn giản là nếu nắp bình xăng xe lội nước lâu ngày bị vô nước thì phải thay nó, nếu không, động cơ sẽ chết. Được như vậy, thì mọi việc sẽ tiếp tục mà không có giải pháp triệt để. Chỉ đến khi khai triển được mục đích cao hơn là “xe di chuyển được liên tục trong mọi môi trường” thì mọi việc sẽ được xử lý khác hẳn và đơn giản hơn nhiều. Ví dụ như dùng chất đốt khác thay cho xăng.

Ngoài ra, TDĐP còn nêu ra hướng tư duy “siêu dẫn đầu”, tức không cạnh tranh với những cái sẵn có mà cạnh tranh với cái tuyệt đối. Khi DN chỉ so sánh để đưa ra hành vi cạnh tranh thì cũng chỉ đảm bảo khoảng cách tương đối mỏng manh với những DN khác. Còn khi những DN như Toyota lập ra mục tiêu tuyệt đối “tất cả bằng không - tồn kho bằng không, thời gian chờ bằng không, chi phí phát sinh bằng không” thì nó đã mặc nhiên trở thành dẫn đầu.

Thực hiện được TDĐP trong DN không phải là việc cá nhân, thậm chí ngay cả khi người đó là lãnh đạo cao nhất. Do đó, phải lôi cuốn mọi người tham gia và xây dựng phương thức thông tin, khuyến khích sự trao đổi hợp tác và tận dụng được mọi hạt giống sáng tạo. Không phải hạt giống nào cũng có thể phát triển thành cây đại thụ nhưng nếu không có một mầm cây nào được nuôi dưỡng thì chắc chắn không có cây đại thụ nào được hình thành.

Nhiều DN VN cũng đã bắt đầu thực hiện TDĐP. Chẳng hạn, nó được phản ánh trong triết lý quản lý của Đồng Tâm theo lời ông Võ Quốc Thắng: “Khi quản lý một công ty nhỏ, người ta có thể quản lý bằng cơ chế và chính sách. Còn khi quản lý một công ty lớn, phải quản lý bằng một nền văn hóa”.