Thúc đẩy hợp tác kinh tế - kỹ thuật Việt Nam - Cuba

Kỳ họp lần này tập trung tổng kết các kết quả đạt được kể từ Kỳ họp lần thứ 41, đồng thời thống nhất nội dung hợp tác cho giai đoạn 2025-2026. Bất chấp nhiều khó khăn khách quan, quan hệ kinh tế - thương mại song phương tiếp tục là điểm sáng. Năm 2024, kim ngạch hai chiều đạt 199,3 triệu USD, tăng 28,1% so với năm 2023; trong đó Việt Nam xuất khẩu 193,7 triệu USD và nhập khẩu 5,6 triệu USD từ Cuba.

Việt Nam hiện là một trong những đối tác đầu tư nước ngoài quan trọng của Cuba, với hàng loạt dự án trong các lĩnh vực nông nghiệp, thực phẩm, năng lượng, dược phẩm và công nghệ sinh học. Đặc biệt, các mô hình hợp tác phát triển lúa gạo, ngô, nuôi trồng thủy sản do Việt Nam hỗ trợ triển khai tại Cuba đã mang lại hiệu quả rõ rệt, như mô hình trồng lúa tại Pinar del Rio do Công ty AGRI VMA thực hiện cho năng suất gấp đôi mức trung bình của Cuba.

Kỳ họp lần thứ 42 xác định ba lĩnh vực ưu tiên hợp tác gồm: an ninh lương thực, công nghệ sinh học - y tế và năng lượng. Về an ninh lương thực, hai bên thống nhất nhân rộng mô hình sản xuất lúa gạo bền vững, chuyển giao công nghệ trồng trọt và gia tăng năng lực tự chủ lương thực cho Cuba.

Trong lĩnh vực công nghệ sinh học và y tế, các liên doanh đã bắt đầu hình thành. Viện Kinh tế Xanh Việt Nam ký kết hợp tác với Labiofarm, CIGB (Cuba), đồng thời các đối tác Việt Nam và BioCubaFarma triển khai dự án liên doanh sản xuất dược phẩm tại Việt Nam. Đây là bước đi chiến lược nhằm đưa công nghệ sinh học thành trụ cột hợp tác dài hạn.

Về năng lượng, Tập đoàn Viettel đang chuẩn bị triển khai dự án tổ hợp điện mặt trời tại Cuba, với kỳ vọng đưa vào hoạt động cuối năm 2025, góp phần giải quyết tình trạng thiếu điện tại quốc đảo này.

Ngoài ra, hợp tác giữa hai nước còn mở rộng trên nhiều lĩnh vực như xây dựng, giao thông, khoa học công nghệ, tài chính - ngân hàng, giáo dục - đào tạo, thông tin - truyền thông… tạo nên mạng lưới hợp tác đa chiều và ngày càng thực chất.

Phát biểu tại kỳ họp, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cải thiện môi trường đầu tư tại Cuba để thu hút thêm các doanh nghiệp Việt Nam. Ông đề xuất Chính phủ Cuba đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, áp dụng cơ chế hậu kiểm, đồng thời tạo điều kiện thông thoáng cho các dự án đầu tư đã và đang triển khai.

Bà Déborah Rivas Saavedra - Thứ trưởng Ngoại thương & Đầu tư nước ngoài Cuba bày tỏ cảm ơn sự hỗ trợ thiết thực từ Việt Nam, đặc biệt là chương trình hỗ trợ 11.500 tấn gạo và dự án điện mặt trời sắp triển khai. Bà cho biết, việc Việt Nam và Cuba trở thành nước đối tác của BRICS từ năm 2025 sẽ mở ra những cơ hội hợp tác mới, trong khuôn khổ rộng lớn hơn cho các quốc gia Nam bán cầu.

Kỳ họp thứ 42 đã chứng kiến việc ký kết nhiều văn kiện hợp tác quan trọng: Biên bản kỳ họp lần thứ 42 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Cuba; Thỏa thuận thúc đẩy sản xuất lúa gạo giai đoạn 2025-2027; Biên bản ghi nhớ về thành lập liên doanh công nghệ sinh học giữa Công ty TNHH Tập đoàn đầu tư Hoa Sen (Việt Nam) và Labiofarm (Cuba); Biên bản hợp tác trong lĩnh vực lưu trữ và quản lý tài liệu.

Các thỏa thuận này tạo nền tảng pháp lý vững chắc, thúc đẩy triển khai hiệu quả các dự án chiến lược giữa hai quốc gia trong thời gian tới.

Dự kiến ngày 1/9, đại diện cấp Bộ trưởng hai nước sẽ ký kết chính thức Biên bản Kỳ họp, chính thức hóa những nội dung quan trọng vừa được thống nhất, làm nền tảng cho bước phát triển mới trong hợp tác kinh tế, khoa học và kỹ thuật giữa Việt Nam và Cuba.