VEPR: Lạm phát năm 2016 có thể lên tới 4 - 5%

Tại buổi công bố Báo cáo vĩ mô quý I/2016, chiều ngày 12/4, TS. Nguyễn Đức Thành – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) nhận định, những biến động của nền kinh tế thế giới kết hợp với những yếu tố nội tại trong nước sẽ làm cho lạm phát trở thành một biến số khó lường trong giai đoạn còn lại của năm 2016. 

Cụ thể, nền kinh tế trong quý I chứng kiến mức suy giảm tăng trưởng đáng kể từ năm 2012 đến nay. Lần đầu tiên trong vòng 5 năm, tăng trưởng quý I thấp hơn so với mức tăng trưởng cùng kỳ năm trước. GDP chỉ tăng 5,46% trong quý I, mức tăng này thấp hơn mức 6,12% của quý I năm 2015.

Theo TS. Nguyễn Đức Thành, lạm phát có xu hướng tăng trở lại trong 3 tháng đầu năm. Lạm phát toàn phần đã vượt mức 1% trong tháng 2 và đạt 1,69% cuối quý. 

Diễn biến CPI qua các tháng (Nguồn: Tổng cục Thống kê)

Mức tăng này phần lớn đến từ đợt điều chỉnh giá dịch vụ y tế và giáo dục đầu tháng Ba, đồng thời do sản xuất công nghiệp suy yếu; sản xuất nông nghiệp khó khăn, số doanh nghiệp phải giải thể, ngừng hoạt động cao…

Đặc biệt, Chỉ số hoạt động kinh tế VEPI (xem xét, tính toán rất nhiều yếu tố, như tiêu thụ điện năng, khối lượng vận tải hàng hóa…) đã có một quý giảm mạnh nhất kể từ khi được đưa vào tính toán (quý I/2015) đến nay.

Tăng trưởng dịch vụ ổn định ở mức 6,13% và đóng góp 2,48 điểm phần trăm vào tăng trưởng GDP quý I. Bên cạnh đó, khu vực nông lâm ngư nghiệp đã suy giảm 1,23%, chủ yếu do giảm sản lượng lúa vùng Đồng bằng sông Cửu Long và trồng cây vụ đông tại miền Bắc vì ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, hạn mặn xâm nhập, hạn hán kéo dài…

Theo chia sẻ của TS. Nguyễn Đức Thành, trong năm 2016 này, nguy cơ lạm phát sẽ tăng cao trở lại tiếp đà tăng của quý I năm 2016.

“Điều này hoàn toàn có cơ sở vì giá năng lượng đã xuống đáy, và sẽ tiếp tục ở đáy do những xung đột hiện nay giữa Nga và Mỹ. Thứ hai, giá lượng thực có nguy cơ tăng vì hạn hán kéo dài ở Việt Nam, Trung Quốc đang tích cực thu mua gạo… giá các dịch vụ công cũng có thể sẽ điều chỉnh tăng” - ông phân tích.

Theo TS Thành, áp lực lạm phát trong năm 2016 sẽ đến từ nhiều nhóm các mặt hàng do Nhà nước quản lý.

Trước những nguy cơ về lạm phát có thể tăng cao trở lại, VEPR đưa ra khuyến nghị, Chính phủ khi hoạch định chính sách cần nhìn trước những rủi ro bùng phát lạm phát nhằm kiểm soát cung tiền ở mức phù hợp.

Kế hoạch tăng trưởng tín dụng từ 18 - 20% trong năm 2016 có thể tạo nguy cơ mất kiểm soát lạm phát như trong mấy năm gần đây.

>VEPR: Tỷ giá năm 2016 sẽ biến động khoảng 3-4%

>Điều chỉnh tín dụng không gây áp lực tăng lạm phát

>Sau 6 tháng, lạm phát tăng thấp nhất trong 10 năm