Những vụ chia tách khổng lồ

Các tập đoàn truyền thông khổng lồ của thế giới đang phải trải qua đợt cơ cấu mạnh mẽ nhất trong lịch sử. Một thế hệ các ông trùm truyền thông mới xuất hiện, sẵn sàng thay thế những lão làng như Murdoch hay Bloomberg...

Đọc E-paper

>>Chân dung bốn đại gia truyền thông thế giới

Biểu tình chống lũng đoạn của các tập đoàn tuyền thông

Vụ ly hôn của tỷ phú Murdoch diễn ra cùng dịp với sự chia tách của đế chế truyền thông 60 tuổi của ông. Sau khi hoàn tất việc chia tách vào ngày 28/6, bộ phận xuất bản sẽ thừa hưởng tên gọi News Corp; còn lại, mảng giải trí sẽ được gọi với cái tên 21st Century Fox.

Động thái này nhằm tách rời bộ phận truyền thông News Corp, vốn đang làm ăn phát đạt, khỏi pháp nhân kinh doanh đã khiến News Corp thua lỗ nặng.

News Corp là tập đoàn truyền thông chia tách mới nhất nhằm cơ cấu lại kinh doanh. Trước đó, Time Warner công bố sẽ tách ra khỏi mảng kinh doanh Tạp chí Time Inc. vào cuối năm nay.

Vivendi, một tập đoàn truyền thông của Pháp, dự kiến sẽ rút lui khỏi lĩnh vực truyền thông để tập trung kinh doanh mảng giải trí. Pearson, sở hữu một phần của Tạp chí The Economist, cũng đã bán để tập trung cho lĩnh vực giáo dục.

Trước đây, các tập đoàn truyền thông có xu hướng sáp nhập để tạo nên những tập đoàn khổng lồ. Nhưng xu hướng này làm tổn thương các nhà đầu tư, chẳng hạn sáp nhập tai hại của AOL với Time Warner và News Corp năm 2007 với giá khoảng 5,6 tỷ USD, nhiều hơn gấp đôi giá thị trường ở thời bấy giờ.

Hay trong vòng 10 năm, bốn tập đoàn truyền thông lớn gồm News Corp, Viacom, Disney và Time Warner tạo ra một phần ba doanh thu trong danh sách các công ty trên sàn S & P 500. Tuy nhiên, từ năm 2000 đến năm 2009, nhóm này đã thua lỗ 200 tỷ USD.

Gần đây hơn, các công ty truyền thông đã hồi phục. Trong tháng vừa qua, cổ phiếu của một số công ty đã đạt đến mức cao nhất mọi thời đại.

Lợi nhuận của News Corp, Viacom, Disney và Time Warner đã cao gấp hai lần lợi nhuận trung bình trong bảng S & P 500 là 6,1%. Một phần của sự phục hồi ấn tượng này là các nhà đầu tư đã bớt lo lắng về mối đe dọa của dịch vụ Netflix và TV trả tiền.

Nhưng có sự thay đổi trong hành vi phương tiện truyền thông của người có thế lực. "Các nhà đầu tư muốn sở hữu một doanh nghiệp họ có thể hiểu được", Philippe Dauman, ông chủ của Viacom cho biết.

Công ty của ông đưa ra xu hướng chia tách sau khi tách truyền hình và các mảng kinh doanh khác trong Tập đoàn CBS vào năm 2006. Hầu hết các cổ đông bây giờ nhìn thấy các mạng lưới truyền hình, báo chí, các hãng phim, hãng ghi âm có tăng trưởng thấp nếu hoạt động trong một tập đòan do mất tập trung quản lý.

Một nguyên nhân lớn hơn dẫn đến chia tách là tương lai ảm đạm của mảng xuất bản. Riêng bộ phận xuất bản của News Corp đã thua lỗ tới 2,1 tỷ USD năm tài khóa 2012 do tái cấu trúc, giảm doanh thu và chi phí dàn xếp scandal nghe lén tại Anh.

Doanh thu quảng cáo của báo chí Mỹ giảm 25 quý liên tiếp, khiến Newsweek phải bỏ bản giấy, New York Times và Condé Nast cắt giảm mạnh nhân sự, còn The Daily của News Corp vừa tuyên bố đóng cửa.

Tình hình này khiến Jonathan Nelson, ông chủ của Providence Equity Partners, muốn giảm mảng xuất bản để tập trung vào truyền hình, như Time Warner tách khỏi Time Inc, hoặc thoát khỏi những tài sản làm loãng thương hiệu chính, như Công ty New York Times đang tìm cách cách bán tờ Boston Globe.

Khi thị trường sụp đổ vào năm 2008, các tập đoàn truyền thông đã bị ảnh hưởng nặng nề và cần những mô hình quản lý khác. Mặc dù Murdoch, ở tuổi 82, ít có dấu hiệu sẽ bước ra khỏi đế chế truyền thông, nhưng đã có một thế hệ trùm truyền thông mới quan tâm đến việc kiếm tiền nhiều hơn là tranh giành quyền lực và gây ảnh hưởng.

Rất ít người biết đến Jeff Bewkes, ông chủ của Time Warner, hoặc Les Moonves của CBS, nhưng đây lại là những ông chủ có khả năng kiếm tiền giỏi nhất hiện nay so với những lão làng như Michael Bloomberg, David Thomson cùng với nữ tỷ phú Anne Cox Chambers và Rupert Murdoch.

Sau khi Time Warner tách khỏi Time Inc, 80% lợi nhuận của nó sẽ đến từ dịch vụ mạng (trong đó bao gồm HBO), tăng từ 32% trong năm 2008. Hơn 90% lợi nhuận hoạt động của Viacom cũng đến từ truyền hình cáp và internet trong năm 2012.

Tuy nhiên, một vài công ty truyền thông mới vẫn cần thêm sự mở rộng thông qua các vụ sáp nhập. Trong năm 2011, Comcast mua NBC Universal để trở thành tập đoàn truyền thông lớn thứ hai sau Disney. Vốn hóa thị trường của Comcast sau thương vụ này là hơn 100 tỷ USD.

Disney thì mua Lucasfilm, công ty sản xuất phim "Star Wars" và gần đây mua quyền kiểm soát công ty sản xuất game của Ấn Độ là UTV. Time Warner Cable và Charter Communications đang thảo luận về việc sáp nhập... Giá cổ phiếu tăng vọt sẽ giúp các công ty lớn dễ dàng nuốt các công ty nhỏ hơn.