Thị trường hàng hóa phân hóa mạnh: Đường dư cung kỷ lục, đậu tương lập đỉnh 4 tháng

Theo Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV), nhóm nguyên liệu công nghiệp tiếp tục dẫn đầu đà suy yếu trong phiên đầu tuần. Giá đường thô kỳ hạn số 11 giảm hơn 3,4%, xuống còn 318,7 USD/tấn; trong khi đường trắng mất thêm 2,1%, còn 422 USD/tấn - mức thấp nhất kể từ năm 2021.

MXV cho biết, nguyên nhân chính khiến thị trường đường thế giới tiếp tục sụt giảm là tình trạng dư cung kéo dài. Mặc dù niên vụ đường toàn cầu 2025 - 2026 mới bắt đầu chưa đầy một tháng, song tín hiệu thặng dư nguồn cung đã xuất hiện rõ rệt.

Theo số liệu tổng hợp từ 19 tổ chức do NovaCana công bố, thặng dư đường toàn cầu niên vụ 2025 - 2026 dự kiến đạt 3,73 triệu tấn, tăng 40,2% so với dự báo trước đó vào tháng 5. Riêng tập đoàn Czarnikow ước tính mức dư cung có thể lên tới 7,4 triệu tấn, cao nhất kể từ niên vụ 2017 - 2018.

Tại Brazil - quốc gia sản xuất và xuất khẩu đường lớn nhất thế giới, sản lượng mía dành cho chế biến đường tiếp tục tăng mạnh. Theo báo cáo của UNICA, tỷ lệ mía dùng cho sản xuất đường năm nay đạt trung bình 53%, so với 48% cùng kỳ năm trước. Triển vọng sản xuất tích cực cũng được ghi nhận tại Ấn Độ, Thái Lan và nhiều quốc gia Trung Mỹ, khiến áp lực dư cung càng gia tăng.

Ở thị trường trong nước, giá đường có dấu hiệu phục hồi nhẹ vào cuối tuần trước nhưng giao dịch vẫn trầm lắng. Giá sỉ tại khu vực miền Tây dao động 17.000 - 17.150 đồng/kg; trong khi tại Lao Bảo, mức giá phổ biến 15.700 - 16.400 đồng/kg tùy chủng loại. Các nhà máy tiếp tục đẩy mạnh bán hàng và điều chỉnh giảm giá để giải phóng tồn kho, khiến mặt bằng giá nhà máy duy trì trong khoảng 16.850 - 17.600 đồng/kg.

Trái ngược với xu hướng giảm của nhóm công nghiệp, thị trường nông sản chứng kiến sắc xanh lan tỏa trong phiên đầu tuần. Cả 7 mặt hàng nông sản giao dịch trên sàn đều tăng giá, trong đó đậu tương là điểm sáng nổi bật. Hợp đồng đậu tương kỳ hạn tháng 11 tăng 2,4%, lên 392 USD/tấn - mức cao nhất kể từ cuối tháng 6. Đây là phiên tăng thứ sáu trong tám phiên gần nhất, phản ánh tâm lý lạc quan của giới đầu tư.

Theo MXV, đà tăng mạnh của đậu tương chủ yếu đến từ thông tin hai nhà lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc dự kiến sẽ có cuộc gặp song phương tại Hàn Quốc vào tháng tới. Theo Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent, Bắc Kinh có thể cam kết mua “một khối lượng đáng kể” đậu tương Mỹ trong khuôn khổ thỏa thuận thương mại đang được đàm phán.

Ông Matt Ammermann - Giám đốc quản lý rủi ro hàng hóa của StoneX, nhận định: “Giá đậu tương hiện nay chủ yếu phản ánh kỳ vọng hơn là thực tế cung - cầu. Câu hỏi then chốt là liệu Trung Quốc có thực sự nối lại nhập khẩu đậu tương Mỹ trong những tháng tới hay không”.

Ở phía cung, Brazil đã hoàn tất gieo trồng 24% diện tích đậu tương vụ 2025 - 2026, vượt xa mức 18% cùng kỳ năm ngoái. Nước này dự kiến đạt sản lượng kỷ lục 178,5 triệu tấn, tiếp tục giữ vững vị thế nhà cung cấp lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, phần lớn sản lượng của Brazil sẽ chỉ ra thị trường từ tháng 3 năm sau, tạo ra khoảng trống nguồn cung ước tính 5 - 8 triệu tấn. Đây được xem là cơ hội để đậu tương Mỹ tăng xuất khẩu nếu thỏa thuận thương mại song phương được ký kết.

Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), lượng đậu tương kiểm định xuất khẩu của nước này trong tuần kết thúc ngày 23/10 đạt 1,06 triệu tấn, giảm hơn 33% so với tuần trước và thấp hơn gần 60% so với cùng kỳ năm 2024. Dữ liệu này cho thấy nhu cầu thực tế vẫn ở mức thấp, và giá đang được hỗ trợ chủ yếu từ kỳ vọng ngoại giao.

Nhìn chung, diễn biến thị trường hàng hóa đầu tuần cho thấy sự phân hóa rõ rệt giữa nhóm công nghiệp và nhóm nông sản. Đường tiếp tục chịu sức ép từ dư cung toàn cầu, trong khi đậu tương và lúa mì được nâng đỡ bởi triển vọng thương mại Mỹ - Trung.

Giới phân tích nhận định, đà tăng của đậu tương hiện tại phần lớn mang tính đầu cơ và phụ thuộc vào kết quả đàm phán giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Nếu cuộc gặp cấp cao sắp tới đạt được thỏa thuận cụ thể, đây có thể là khởi đầu cho chu kỳ phục hồi mới của nông sản Mỹ. Ngược lại, bất kỳ tín hiệu trì hoãn nào cũng có thể kích hoạt làn sóng chốt lời ngắn hạn trên thị trường hàng hóa toàn cầu.