Thị trường chứng khoán đặt mục tiêu 200.000 tài khoản ngoại vào năm 2030

Sau mốc này, số lượng tài khoản của khối ngoại dự kiến tiếp tục tăng trưởng bình quân 15% mỗi năm. Đây được xem là một trong bốn nhiệm vụ trọng tâm của đề án nhằm nâng cao sức hấp dẫn và độ sâu cho thị trường vốn Việt Nam.

Tính đến cuối tháng 8/2025, số lượng tài khoản chứng khoán do nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ mới đạt khoảng 49.000, chiếm chưa tới 0,5% tổng số tài khoản toàn thị trường. Điều này đồng nghĩa trong vòng 5 năm tới, ngành chứng khoán cần thu hút thêm hơn 150.000 tài khoản mới để đạt mục tiêu đã đề ra.

Thực tế cho thấy, trong một thập kỷ qua, tốc độ gia tăng tài khoản ngoại còn khá khiêm tốn. Đặc biệt, trong giai đoạn 5 năm gần đây, nhà đầu tư nước ngoài chỉ mở mới khoảng 14.000 tài khoản, tức trung bình mỗi năm chỉ có thêm 3.000 tài khoản, con số khá nhỏ so với kỳ vọng tăng trưởng mạnh mẽ trong tương lai.

Để thúc đẩy dòng vốn ngoại, Bộ Tài chính đưa ra nhiều giải pháp mang tính đồng bộ. Trước hết là đơn giản hóa thủ tục hành chính và rút ngắn thời gian mở tài khoản nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho nhà đầu tư quốc tế tham gia thị trường.

Bên cạnh đó, cơ quan quản lý cũng sẽ triển khai cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (CCP) cho chứng khoán cơ sở, góp phần gia tăng niềm tin và đảm bảo an toàn giao dịch. Một hướng đi quan trọng khác là nới rộng tỷ lệ sở hữu nước ngoài tại các lĩnh vực không thiết yếu, không ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, qua đó tạo thêm dư địa cho dòng vốn quốc tế tham gia.

Ngoài ra, việc đa dạng hóa nguồn cung hàng hóa trên thị trường cũng được nhấn mạnh, với trọng tâm là khuyến khích doanh nghiệp lớn và doanh nghiệp FDI thực hiện IPO và niêm yết.

Song song với việc thu hút vốn ngoại, Bộ Tài chính đặt mục tiêu nâng cao chất lượng nhà đầu tư trong nước. Đề án khuyến khích nhà đầu tư cá nhân chuyển từ thói quen tự giao dịch sang đầu tư gián tiếp thông qua các quỹ, nhằm gia tăng tính chuyên nghiệp, phân tán rủi ro và củng cố tính ổn định của thị trường.

Các chỉ tiêu cụ thể bao gồm: đến năm 2030, số lượng nhà đầu tư nắm giữ chứng chỉ quỹ đạt 2,5 triệu, và tăng lên 5 triệu vào năm 2035.

Số lượng quỹ đầu tư chứng khoán sẽ đạt 500 quỹ vào năm 2030, với tốc độ tăng trưởng duy trì khoảng 25%/năm trong giai đoạn tiếp theo. Bên cạnh đó, tổng giá trị tài sản ròng (NAV) của các quỹ được đặt mục tiêu đạt 5% GDP trước năm 2030 và hướng tới mức hai con số trong thập kỷ tới.

Theo lộ trình, đến năm 2030, 70% khối lượng giao dịch trên thị trường sẽ đến từ nhà đầu tư cá nhân trong nước, phần còn lại đến từ các tổ chức và nhà đầu tư quốc tế. Đây là cơ cấu được kỳ vọng vừa đảm bảo tính sôi động, vừa duy trì sự cân bằng giữa các nhóm nhà đầu tư.

Tại hội nghị phát triển ngành quản lý quỹ vào tháng 3 vừa qua, bà Vũ Thị Chân Phương - Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (SSC) nhận định rằng nhiều nhà đầu tư cá nhân trong nước vẫn duy trì thói quen tự giao dịch và mong muốn kiểm soát toàn bộ hoạt động đầu tư của mình. Theo bà, việc triển khai đề án tái cấu trúc nhà đầu tư là cần thiết để gia tăng tính bền vững và chiều sâu của thị trường chứng khoán.

Ở góc độ quản lý vĩ mô, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho rằng ngành chứng khoán cần thay đổi căn bản nhận thức của công chúng, chuyển từ quan niệm “chơi chứng khoán” sang “đầu tư chứng khoán”.

Ông nhấn mạnh, nhà đầu tư nhỏ lẻ cần đưa tài sản vào các công ty quản lý quỹ chuyên nghiệp, từ đó vừa đảm bảo hiệu quả đầu tư, vừa chia sẻ rủi ro trên cơ sở lợi ích hài hòa.