Tesla “hụt hơi” ở thị trường Trung Quốc

Theo thông tin trên website của Tesla, Inc., giá khởi điểm của Model 3 bản cải tiến ở Trung Quốc giảm 8%, còn 32.000USD. Dòng Model Y cao cấp giảm xuống mức thấp nhất trong ít nhất 5 năm qua, ở 34.502USD. Giá bán các mẫu xe khác như Model S tiêu chuẩn, Model S Plaid, Model X tiêu chuẩn và Plaid cũng đều được cắt giảm.

Không chỉ giá bán lẻ đi xuống, thị phần của Tesla tại Trung Quốc cũng giảm còn khoảng 6,7% trong quý IV từ mức 10,5% hồi ba tháng đầu năm 2023 - theo dữ liệu từ Hiệp hội Xe khách Trung Quốc (PCA). Hơn nữa, theo nguồn tin của Bloomberg vào tháng trước, hãng xe điện gần đây đã cắt giảm sản lượng tại nhà máy ở Thượng Hải - nơi sản xuất xe cho Trung Quốc cũng như các khu vực khác ở châu Á, châu Âu và Canada. So với một năm trước, các lô xe ở đây đã giảm trong hai tháng đầu năm 2024, cả khi doanh số bán xe chở khách ở Trung Quốc tăng.

Lý do Tesla “hụt hơi”

Về lâu dài, có nhiều lý do khiến Tesla “hụt hơi” tại thị trường Trung Quốc.

Thứ nhất, Tesla đang tụt lại trong việc nâng cấp các mẫu xe bán tại thị trường tỷ dân so với nhiều đối thủ nội địa. Tự hào bản thân là nhà cách tân của ngành xe điện với các sản phẩm tiên phong và công nghệ tiên tiến, chí ít là ở Trung Quốc, Tesla đã quá thoải mái khi chỉ dựa vào hai sản phẩm là Model 3 và Model Y.

Hai mẫu xe này ra mắt lần đầu trước năm 2020 và từ khi đó đến nay chỉ có một số thay đổi nhỏ. Ngược lại, hàng loạt đối thủ nội địa, từ BYD đến Nio, Xpeng, Li Auto và giờ là cả Xiaomi liên tiếp giới thiệu các dòng xe mới, hấp dẫn hơn với nhiều tính năng công nghệ vượt trội. Đồng nghĩa, cùng thời gian 4 năm, trong khi Tesla chủ yếu tập trung vào công nghệ xe tự lái và kế hoạch thất bại mang tên Cybertruck, thì ngành công nghiệp xe điện trỗi dậy ở Trung Quốc tập trung vào việc cung cấp các mẫu xe hiện đại lại rẻ hơn.

Trong số ấy, BYD sở hữu nhiều mẫu xe “độc đáo” với mức giá cạnh tranh. Đơn cử như chiếc hatchback Seagull có kiểu dáng góc cạnh, bảng điều khiển hai tông màu hình cánh hải âu với mức giá dưới 10.000USD. Ở phân khúc hạng sang, BYD còn có mẫu SUV YangWang U8 nổi trên mặt nước và xoay 360 độ tại chỗ. Trong bối cảnh sự hứng thú của người tiêu dùng với các mặt hàng xa xỉ và đổi mới liên tục của các đối thủ Trung Quốc chắc chắn sẽ giúp họ chiếm ưu thế trước Tesla.

Thứ hai, tốc độ tăng trưởng của thị trường xe điện Trung Quốc và thế giới đang chững lại. Theo PCA, xe sử dụng năng lượng thay thế dự kiến khoảng 11 triệu chiếc trong năm 2024, đã giảm 36% so với năm 2023. Có nhiều yếu tố để thị trường xe điện thế giới “hạ nhiệt”, nhưng nổi bật là lo ngại của người tiêu dùng về khả năng tài chính vì tình hình kinh tế toàn cầu vẫn đang ở mức tương đối bi quan. Riêng ở Trung Quốc, việc Chính phủ nước này chấm dứt khoản trợ cấp khoảng 12.000 nhân dân tệ khi mua một chiếc xe điện cũng ảnh hưởng đến doanh số bán hàng. Đây cũng là lý do khiến nhiều nhà sản xuất, mà dẫn đầu là Tesla, liên tục giảm giá để tăng sức hấp dẫn với khách hàng.

Tuy nhiên, vấn đề là chiến lược giảm giá không có lợi về lâu dài, vì Tesla căn bản không thể cạnh tranh nổi về giá với các đối thủ Trung Quốc. Từ cuối năm 2022, “cuộc chiến” giá xe điện ở thị trường tỷ dân đã được hãng xe Mỹ châm ngòi, do CEO Elon Musk đặt mục tiêu tăng trưởng về số xe bán ra thay vì lợi nhuận. Để đáp trả, nhiều hãng xe Trung Quốc đã “tham chiến” và điều ấy cũng được lặp lại vào năm nay. Li Auto sau tuyên bố giảm giá mới nhất của Tesla lập tức đáp trả bằng các chương trình ưu đãi và giảm giá tiền mặt cho các mẫu xe mới. Công ty này giảm 6-7% giá các dòng xe, trong đó mẫu SUV L7 hiện có giá khởi điểm 41.645USD.

Không chỉ bắt đầu đẩy Tesla ra khỏi thị trường Trung Quốc, các công ty sản xuất xe điện ở Đại lục còn tạo ra sự cạnh tranh gay gắt ở châu Âu, Trung Đông, Đông Nam Á (xe điện Trung Quốc chưa được bán ở Mỹ). Cả BYD lẫn các đối thủ của Tesla có thể tạo ra những sản phẩm sở hữu chất lượng tốt, nhưng quan trọng hơn là họ cung cấp chúng với mức giá cạnh tranh nhất.

Theo trả lời của Tesla cho vấn đề này hiện chỉ là “sẽ cung cấp giá rẻ hơn”. Hãng xe Mỹ này đã hứa tạo ra chiếc ô tô điện trị giá 25.000USD - một phương tiện dành cho thị trường đại chúng và đưa xe điện đến với nhiều người. Tuy nhiên, Elon Musk đầu tháng 4 qua đã hủy bỏ kế hoạch này, thay vào đó chọn tập trung vào taxi không người lái - theo nguồn tin từ Reuters. Thế nên, khi chiếc xe điện trị giá 25.000USD xuất hiện, nhiều khả năng nó sẽ lại là một sản phẩm đến từ Trung Quốc.

Giá xe điện cạnh tranh tại Úc:
BYD Atto 3: Giá bán khoảng 39.000 - 48.000USD
Tesla Model 3: Giá bán khoảng 62.000 - 72.000USD