Sơ cứu đúng cách tăng cơ hội sống

BS CK1. NGUYỄN VIẾT HẬU| 08/10/2016 07:03

Những vết thương nơi mạch máu nếu được sơ cứu bằng cách cầm máu kịp thời, đúng cách thì có thể giữ được mạng sống cho nạn nhân trước khi đến bệnh viện cấp cứu.

Sơ cứu đúng cách tăng cơ hội sống

Mới đây, một bé trai 9 tuổi tử vong do bị tấm tôn cứa vào vùng cổ đã gây chấn động cả cộng đồng. Mặc dù các bác sĩ đã cố gắng hồi sức và cấp cứu nhưng cháu bé vẫn không qua khỏi do tình trạng mất máu quá nặng và kéo dài trước khi đến bệnh viện. Theo bác sĩ ở Bệnh viện Bạch Mai, bé trai có thể được cứu sống nếu được sơ cứu cầm máu đúng cách tại hiện trường. Điều đó cho thấy một thực trạng là hiện tại kỹ năng sơ cứu trong người dân vẫn còn chưa tốt, đặc biệt là các sơ cứu vết thương mạch máu.

Thông thường, nạn nhân bị vết thương ở mạch máu có xu hướng ngất xỉu rất sớm do tính chất đột ngột của tai nạn, tình trạng mất máu cấp gây choáng vì huyết áp tụt nhanh, nhưng còn có thể do sự lo lắng, thấy nhiều máu rồi sợ hãi ngất xỉu. Người dân tại hiện trường theo tâm lý chung cũng rất sợ hãi khi thấy máu nhiều, dẫn đến chậm trễ trong việc sơ cứu, băng bó vết thương cho người bị nạn. Một lần hiến máu có thể lấy đến 350ml mà người hiến máu vẫn có thể làm việc bình thường. Do đó, các trường hợp mất máu nặng đến hơn 1.000ml vẫn có thể cứu chữa kịp thời nếu người bị nạn được cầm máu sớm và đúng cách.

Bệnh nhân nhập khoa cấp cứu vì vết thương mạch máu luôn chiếm số lượng không nhỏ. Nguyên nhân thường gặp là tai nạn giao thông, tai nạn sinh hoạt do các vật sắc nhọn như dao, thanh kim loại, tấm tôn, dây cước... Những vết thương mạch máu hầu hết chỉ gây ra tình trạng chảy máu nhẹ, có thể tự cầm bằng băng bó đơn giản. Nhưng nhiều trường hợp vết thương nặng dẫn đến mất máu rất nghiêm trọng, gây nguy hiểm cho tính mạng nếu không được sơ cứu ban đầu đúng cách và chậm trễ đến bệnh viện.

Trên thực tế, kỹ năng sơ cấp cứu vết thương mạch máu đúng cách không quá phức tạp để thực hiện. Điều quan trọng là người sơ cấp cứu tại hiện trường phải bình tĩnh, gọi người xung quanh hỗ trợ. Nguyên tắc cơ bản sơ cứu vết thương mạch máu là băng ép có trọng điểm vết thương. Trước tiên, người sơ cứu có thể dùng những vật dụng hiện có tại nơi xảy ra tai nạn như gạc, khăn tay hay miếng vải, cuộn lại đặt chèn lên vết thương rồi dùng băng quấn chặt lên trên, tạo áp lực để ngăn máu chảy. Có thể dùng cánh tay hay bàn tay bên đối diện hoặc thanh gỗ làm thanh tựa cố định băng ép. Với vết thương ở vùng cổ, cách quấn băng tốt nhất là vòng qua vùng nách đối diện của nạn nhân để có thể cố định, tránh băng bị trượt ra ngoài trong quá trình di chuyển nạn nhân đến bệnh viện. Sau khi sơ cứu, phải nhanh chóng vận chuyển nạn nhân đến cơ sở y tế hay bệnh viện gần nhất.

Một số quan điểm sai lầm trong sơ cứu nạn nhân là đắp thuốc lá, tro, các loại bột, hay che vết thương lại bằng quần áo... vì dễ làm vết thương nhiễm trùng, không quan sát được máu chảy, gây khó khăn hơn cho việc cấp cứu và điều trị tại bệnh viện.

Có thể nói, nếu làm tốt giai đoạn sơ cứu tại hiện trường thì khả năng nạn nhân được cứu sống sẽ cao, chi phí điều trị sau đó thấp hơn. Hiện nay các hội chữ thập đỏ, các bệnh viện lớn, trung tâm cấp cứu đều có mở các lớp sơ cấp cứu ban đầu cho các cơ quan, trường học, đoàn thể, hội nghề nghiệp... nhưng chưa nhận được sự quan tâm đúng mức của người dân. Nhiều người có suy nghĩ rằng, học kỹ năng này có khi cả đời không dùng đến thì rất phí, tốn thời gian, nhưng thật ra khi sơ cứu thành công, giúp cứu tính mạng một người thì không hạnh phúc nào bằng.

* Tác giả là Phó Trưởng khoa Cấp cứu- Bệnh viện ĐH Y Dược TP.HCM 

(0) Bình luận
Nổi bật
Đọc nhiều
Sơ cứu đúng cách tăng cơ hội sống
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO