Quốc hội mở đường cho góp vốn bằng công nghệ

Theo quy định mới, chủ sở hữu công nghệ được quyền sử dụng công nghệ như một loại tài sản để góp vốn và thương mại hóa theo pháp luật liên quan đến khoa học - công nghệ, tài sản công và doanh nghiệp. Đối với các dự án có sử dụng vốn nhà nước, công nghệ góp vốn phải được thẩm định giá theo pháp luật về giá và xác minh đầy đủ quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hợp pháp trước khi thực hiện giao dịch. Đây được xem là bước mở quan trọng để khơi thông dòng vốn tri thức và giảm tình trạng kết quả nghiên cứu bị “đắp chiếu”.

Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết việc cho phép góp vốn bằng công nghệ sẽ giúp đưa tài sản trí tuệ và công nghệ vào đời sống kinh tế, tạo điều kiện để doanh nghiệp và nhà khoa học khai thác giá trị thương mại từ nghiên cứu. Luật cũng bổ sung cơ chế hỗ trợ xác lập quyền sở hữu, định giá công nghệ nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức và cá nhân trong nước.

Luật tiếp tục khẳng định chủ sở hữu có quyền chuyển nhượng quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng công nghệ. Bên nhận chuyển giao được quyền cải tiến, phát triển và khai thác công nghệ trong khuôn khổ pháp luật về sở hữu trí tuệ. Danh mục công nghệ được ưu tiên gồm công nghệ cao, công nghệ chiến lược, công nghệ mới, công nghệ sạch, công nghệ xanh, công nghệ phục vụ quốc phòng – an ninh, các dự án quan trọng quốc gia và chuyển giao công nghệ từ nước ngoài vào Việt Nam.

Nhà nước sẽ bố trí nguồn lực thúc đẩy chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực nông nghiệp và nông thôn, đặc biệt tại vùng khó khăn, miền núi và hải đảo. Chính phủ được giao đẩy mạnh thu hút chuyển giao công nghệ tiên tiến từ nước ngoài, đồng thời khuyến khích doanh nghiệp Việt Nam chuyển giao ngược ra thị trường quốc tế. Tổ chức và cá nhân nước ngoài khi chuyển giao công nghệ để nâng cao năng lực hấp thụ và làm chủ công nghệ của Việt Nam sẽ được hưởng cơ chế ưu đãi phù hợp.

Nhà đầu tư triển khai dự án có nội dung chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực, phát triển năng lực nghiên cứu - thiết kế - chế tạo trong nước sẽ được hưởng ưu đãi về đầu tư, thuế, tín dụng và đất đai. Luật cũng bổ sung cơ chế Nhà nước mua quyền sở hữu và quyền sử dụng công nghệ phục vụ quốc phòng, an ninh, y tế, giáo dục, môi trường, phòng chống thiên tai, dịch bệnh; đồng thời cho phép phổ biến công nghệ theo hình thức miễn phí, ưu đãi hoặc có điều kiện.

Với các dự án sử dụng công nghệ hạn chế chuyển giao, tiềm ẩn rủi ro môi trường hoặc tác động tiêu cực, luật yêu cầu bắt buộc thẩm định hoặc xin ý kiến về công nghệ trước khi quyết định đầu tư. Cơ quan quản lý đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát những trường hợp được hưởng ưu đãi, đặc biệt đối với dự án sử dụng ngân sách nhà nước.

Luật sửa đổi được kỳ vọng sẽ tạo động lực lớn cho đổi mới sáng tạo, gia tăng thương mại hóa công nghệ và thúc đẩy hình thành thị trường giao dịch công nghệ minh bạch, chuyên nghiệp hơn trong những năm tới.