Nhất cự ly, nhì tốc độ

So với khoảng năm năm trước, số lượng các tiệm ăn nhanh (fast food) đua nhau mọc lên đang tạo ra cảm tưởng thị trường này sắp bùng nổ.

Chen chân Fastfood

Khủng hoảng kinh tế có vẻ không ảnh hưởng nhiều tới các cửa hàng fast food khi đa số thực khách tại đây là giới trẻ và có thu nhập khá. Trong khi các cửa tiệm Lotteria tại trung tâm Parkson vẫn đông đúc, thì gần đó, Jollibee tưng bừng mở rộng cửa tiệm Jollibee Saigon SuperBowl với nhiều chương trình khuyến mại. Sự hào hứng của các chuỗi fast food cho thấy, các món ăn nhanh không chỉ là biểu hiện mới của lối sống cao cấp như trước đây mà đang ngày càng trở nên phổ biến hơn.

Sau thị trường Mỹ, VN là thị trường thứ hai Jollibee thực hiện các quảng cáo trực tiếp với quy mô lớn nhằm nhanh chóng tạo dựng thương hiệu tốt

Nhãn hiệu fast food đầu tiên bước chân vào thị trường VN là KFC mới mở thêm ba cửa hàng nữa vào cuối năm ngoái, nâng tổng số lên 63 cửa hàng. Hai năm trước, con số này mới chỉ là 17. Còn Jollibee dự kiến mở thêm bốn cửa hàng tại TP.HCM trong năm nay. Trong khi đó, Lotteria cũng từng đặt kế hoạch mở thêm mười cửa hàng cùng thời điểm.

Chậm chân hơn hai đối thủ lớn nên Jollibee có vẻ rốt ráo với kế hoạch mở rộng thêm thị phần tại VN trong năm nay. Mới đây, hãng này đã đưa cả một phái đoàn quản lý cấp cao từ tổng hành dinh Manila sang TP.HCM để khuếch trương các hoạt động mới của hãng. Bà Joanna Marigold Tantoco, Phó chủ tịch phụ trách marketing Jollibee quốc tế cho biết: “VN là thị trường thứ hai sau thị trường Mỹ mà Jollibee sẽ thực hiện các quảng cáo và chiến lược marketing trực tiếp. Đây là lời khẳng định của Jollibee về tiềm năng của thị trường hơn 80 triệu dân. Bởi vì, VN có nhiều điểm tương đồng với Philippines và người tiêu dùng VN ngày càng có thói quen ăn uống tại các nhà hàng cung cấp dịch vụ thức ăn nhanh”. Trong thống kê gần đây nhất của AC Nielsen, chỉ có khoảng 8% dân số VN ăn tại các tiệm fast food từ một đến ba lần mỗi tháng. Mặc dù vậy, AC Nielsen vẫn đánh giá cao tiềm năng của thị trường fast food VN với ưu thế là dân số trẻ, 65% dưới 25 tuổi.

Mặc dù vậy, theo như nhiều quản lý các nhãn hiệu fast food thừa nhận, không như các dự báo về sự “bùng nổ fast food” tại VN, nhiều thương hiệu fast food hiện nay vẫn hoạt động cầm chừng, thậm chí chấp nhận lỗ để nuôi thị trường, chỉ tập trung “nuôi” và chiếm thị phần. Cuộc chiến chiếm thị phần có vẻ nóng hơn khi có nhiều thông tin cho thấy các hãng fast food lớn của Mỹ như Burger King, Popeye’s và McDonald’s sẽ gia nhập thị trường VN trong 2-3 năm nữa. Bên cạnh đó, tuy tần suất tiêu thụ chưa cao nhưng thị trường fast food VN cũng xuất hiện nhiều đối thủ cạnh tranh khác, cả nội địa lẫn quốc tế như BBQ Chicken, Gà 99 hay Phở 24...

Ông Nguyễn Thanh Tâm, Trưởng bộ phận kinh doanh Lotteria cho biết, sự cạnh tranh sẽ tăng lên và miếng bánh lợi nhuận cũng bị chia nhỏ hơn, đòi hỏi các hãng phải nhanh chóng chiếm lĩnh thị phần. Nhờ có nguồn tài chính dồi dào mà họ có thể mạnh tay đầu tư và chấp nhận chịu lỗ trong nhiều năm nhằm quảng bá thương hiệu và chiếm lĩnh thị phần ở mỗi thị trường, thông qua nhiều hình thức... Sức ép cạnh tranh cũng buộc các nhà hàng giảm giá để thu hút khách nhiều hơn. Từ mức trên 50.000 đồng/phần ăn, gần đây các hãng đều giảm giá các phần ăn xuống dưới 30.000 đồng, thậm chí Jollibee có phần ăn gồm cả nước uống giá chỉ 22.000 đồng.

Chiếm lĩnh, mở rộng, nuôi thương hiệu

Thị trường fast food tại VN hiện nay tính chủ yếu ba thương hiệu KFC (Mỹ), Lotteria (Hàn Quốc) và Jollibee (Philippines). KFC hiện có 63 cửa hàng, Lotteria có 54 cửa hàng, còn Jollibee có 10 cửa hàng. Cuộc đua về số lượng cửa hàng của ba thương hiệu này trong hai năm trở lại đây cũng khá quyết liệt, đặc biệt là giành vị trí kinh doanh. Cả Lotteria và KFC có một đội ngũ chuyên đi tìm mặt bằng với thời hạn hợp đồng thuê trung bình từ 7 - 10 năm. Jollibee với kế hoạch đầu tư mới tại VN cũng mạnh tay thuê các vị trí đẹp trong các trung tâm thương mại. Ông Jojo Subido, Tổng giám đốc Jollibee VN cho biết: “Hãng đầu tư khoảng 150.000USD - 200.000USD cho mỗi nhà hàng, nhắm đến vị trí tại các trung tâm thương mại, siêu thị hoặc khu đô thị mới. Phải nhanh chóng quyết định đầu tư khi những vị trí đẹp đều bị các hãng cạnh tranh giành thuê”.

Nếu lấy bưu điện trung tâm thành phố làm tâm điểm, trong vòng bán kính khoảng một cây số, có không dưới 30 cửa hàng của KFC, Lotteria và Jollibee... Cách đây khoảng một năm, một doanh nhân tại TP.HCM đã từng liên hệ với McDonald’s để mua nhượng quyền. Và câu trả lời của McDonald’s đã gây sốc khi số tiền bán nhượng quyền là trên 1 triệu USD so với giá từ 200.000USD - 300.000USD của các đối thủ. Mặc dù cạnh tranh về vị trí và số lượng nhưng các hãng đều thận trọng trong việc bán nhượng quyền vì muốn giữ gìn hình ảnh và chất lượng của hệ thống. Ông Nguyễn Thanh Tâm cho biết, Lotteria rất cẩn trọng trong việc nhượng quyền vì không ít trường hợp giữa công ty chính và phía mua nhượng quyền chưa có sự giám sát chặt chẽ, dẫn đến thiếu đồng nhất ở một số điểm kinh doanh. Jollibee hiện cũng không chủ trương phát triển hệ thống nhượng quyền, chỉ mở rộng và hỗ trợ các cửa hàng nhượng quyền hiện hữu; thay vào đó là tập trung cho các đầu tư trực tiếp. Các thông tin khác cho thấy, Jollibee đã không tiếc tiền thuê Bates, thuộc tập đoàn quảng cáo lớn nhất thế giới WPP của Mỹ, rốt ráo thực hiện các chương trình quảng cáo đầu tiên tại VN. “Jollibee đang muốn tạo dựng thương hiệu tốt để đón đầu một thị trường fast food sẽ bùng nổ thực sự tại VN trong khoảng 10 năm tới”, ông Jojo Subido tiết lộ...