Nhật Bản tăng cường ảnh hưởng ở khu vực sông Mê Kông

Ảnh: Yuya Shino/Reuters

Kết thúc hội nghị thượng đỉnh hợp tác Mekong – Nhật Bản lần thứ 10 do Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe chủ trì, ngày 9/10 lãnh đạo Nhật Bản và 5 nước Đông Nam Á dọc theo sông Mê Kông đã đồng ý hợp tác để cổ vũ cho một khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương tự do và cởi mở.

Phát biểu khai mạc hội nghị, ông Abe mô tả vùng Mê Kông với nguồn nhân lực phong phú là cầu nối Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương. Ông bày tỏ hy vọng có thể thúc đẩy hợp tác Nhật Bản với các quốc gia sông Mê Kông để có thể xây dựng một khu vực phát triển kinh tế.

Link bài viết

Các nhà lãnh đạo sau đó đã công bố Chiến lược Tokyo 2018, cung cấp các hướng dẫn cho sự hợp tác trong tương lai. Qua chiến lược này, Nhật Bản dường như muốn củng cố thế đứng của mình về kinh tế để đối trọng với ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc. Chiến lược Tokyo kêu gọi thực hiện các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng, tập trung vào công nghệ thông tin truyền thông cũng như đường bộ và đường sắt.

Theo chiến lược này, Nhật Bản sẽ hỗ trợ các nước Mê Kông bằng cách đào tạo nhân lực trong các lĩnh vực như nông nghiệp và công nghiệp thực phẩm. Ngoài ra các nhà lãnh đạo tham dự hội nghị hợp tác Nhật Bản – Mekong cũng tái khẳng định tầm quan trọng của việc bảo đảm quyền tự do hàng hải trên biển và trên không, trong bối cảnh các hoạt động ngày càng tăng cường của Trung Quốc tại Biển Đông.

Hãng tin Kyodo dẫn lời các giới chức Nhật Bản cho biết việc tăng cường hợp tác và thúc đẩy hội nhập của khu vực sông Mê Kông là một ưu tiên đối với Nhật Bản trong bối cảnh Trung Quốc đang gia tăng lực lượng của mình tại khu vực này. Từ năm 2015, Trung Quốc đã thành lập Diễn đàn hợp tác Mekong – Lan Thương với mục tiêu cổ vũ cho việc phát triển bền vững dòng sông và cải thiện đời sống của hàng triệu người dân sống trong khu vực. Trong 2 năm từ khi diễn đàn được thành lập, Trung Quốc đã chi hàng tỷ USD hỗ trợ các dự án hạ tầng ở các nước trong khu vực. Trung Quốc và các nước khu vực sông Mê Kông cũng đã tổ chức 2 hội nghị thượng đỉnh.

Sông Mê Kông dài hơn 4.600km có đầu nguồn ở Lan Thương, Trung Quốc, đã đem lại nguồn lợi cho hàng triệu người dân trong lưu vực sông, song cũng tiềm ẩn nguyên nhân gây căng thẳng trong khu vực, đặc biệt do việc xây dựng thủy điện đầu nguồn tại Trung Quốc được cho là ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường dòng sông.