Hạnh phúc nơi làm việc: Cách giữ chân người lao động

Tinh thần lao động suy giảm

Theo kết quả khảo sát Nơi làm việc tốt nhất Việt Nam 2024 do Anphabe thực hiện, tính đến quý III/2024, chỉ còn 39% người lao động tìm thấy niềm vui và hứng khởi trong công việc. Đây là dấu hiệu báo động nghiêm trọng về nguồn nhân lực của doanh nghiệp Việt Nam.

Tuy nhiên, tình trạng này không chỉ dừng lại ở mức độ suy giảm hứng khởi trong công việc. Một thực tế còn bi quan hơn khi xem xét kết quả khảo sát của Jobs that_makesense Châu Á và Manpower: có đến 89% nhân viên văn phòng không hài lòng với công việc hiện tại. Điều này phản ánh sự mất kết nối đáng kể giữa người lao động và công việc mà họ đang làm. Bên cạnh đó, khảo sát khác của Bộ Giáo dục - Đào tạo cũng cho thấy, chỉ 56% sau tốt nghiệp sinh viên làm đúng ngành học, trong khi có đến 76% sinh viên sau tốt nghiệp cảm thấy không phù hợp với ngành đã chọn. Những con số này thể hiện một thực trạng đáng buồn về sự thiếu định hướng nghề nghiệp và mất phương hướng trong công việc của người lao động.

Sự suy giảm tinh thần làm việc không chỉ diễn ra ở nhân viên thông thường mà còn của nhóm quản lý cấp trung. Nhóm này đang phải chịu áp lực kép từ phía lãnh đạo và nhân viên. Vừa phải đảm bảo sự đồng thuận với kế hoạch sản xuất, kinh doanh của công ty, vừa phải giải quyết những mâu thuẫn, khó khăn từ cấp dưới, nhóm này lại thiếu tự tin và thiếu công cụ để xử lý thách thức.

Không dừng lại ở mức độ cá nhân, tình trạng suy giảm tinh thần làm việc còn kéo theo sự sụt giảm trong năng suất và sáng tạo của cả tập thể. Khi tinh thần làm việc đi xuống, sự thiếu vắng động lực và gắn kết sẽ trở thành mối đe dọa đối với sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.

Vì sao tinh thần người lao động giảm sút?

Những con số báo động này đặt ra câu hỏi: đâu là nguyên nhân sâu xa khiến tinh thần làm việc của người lao động suy giảm nghiêm trọng?

Một trong những nguyên nhân chính khiến tinh thần người lao động suy giảm là gánh nặng tài chính. Với tình hình kinh tế còn nhiều biến động, có đến 74% người lao động cho rằng thu nhập hiện tại không đủ để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của cuộc sống. Điều này đặc biệt rõ rệt ở nhóm nhân viên trẻ tuổi, những người vẫn đang trong quá trình xây dựng nền tảng tài chính. Đáng lo ngại hơn, nhóm nhân viên kém về tài chính thường có tỷ lệ nhảy việc cao gấp bốn lần so với nhóm có điều kiện tốt hơn.

Sự thiếu niềm vui và hứng khởi trong công việc cũng là yếu tố then chốt góp phần làm suy giảm tinh thần làm việc của người lao động. Tỷ lệ người lao động tìm thấy niềm vui trong công việc giảm mạnh từ 51% xuống còn 39% chỉ sau một năm trong vòng 5 năm qua, báo hiệu một cuộc khủng hoảng tinh thần sâu sắc.

Một nguyên nhân khác đến từ sự bế tắc của nhóm quản lý cấp trung là vừa phải dung hòa mong muốn của ban lãnh đạo, vừa phải giải quyết những vấn đề của nhân viên cấp dưới, nên thường rơi vào tình trạng căng thẳng, áp lực và thiếu tự tin vào năng lực bản thân. Sự thiếu hụt kỹ năng quản lý và công cụ hỗ trợ càng làm cho tình trạng này trở nên trầm trọng.

Giải pháp xây dựng môi trường làm việc hạnh phúc

Bà Thanh Nguyễn - Giám đốc Điều hành và Truyền cảm hứng hạnh phúc tại Anphabe, nhấn mạnh: "Bản chất của việc phát triển nguồn nhân lực bền vững trong doanh nghiệp chính là xây dựng môi trường làm việc hạnh phúc cho nhân viên. Khi người lao động cảm thấy hạnh phúc, họ sẽ gắn kết cả lý trí và tình cảm với công việc, từ đó tăng động lực đóng góp và cống hiến”.

Các khảo sát cho thấy, những người lao động hạnh phúc thường có khả năng sáng tạo cao gấp vài lần, kiên trì vượt qua khó khăn nhiều hơn 1,8 lần và sẵn sàng gắn bó với doanh nghiệp lâu dài hơn 2,5 lần so với những người không hài lòng. Điều này cho thấy việc đầu tư làm cho nhân viên hạnh phúc không chỉ mang lại giá trị cho cá nhân họ mà còn góp phần tạo nên thành công bền vững đối với doanh nghiệp.

Chủ doanh nghiệp có thể bắt đầu từ việc cải thiện chính sách lương thưởng và phúc lợi, như hỗ trợ vay vốn mua nhà, xe hay xây dựng quỹ hưu trí. Những chương trình bảo hiểm sức khỏe mở rộng, bao gồm cả gia đình nhân viên, hay các gói hỗ trợ tài chính khẩn cấp cũng là giải pháp hiệu quả giúp giảm bớt gánh nặng cho người lao động. Song song với giải pháp tài chính, việc đầu tư để đào tạo và phát triển nghề nghiệp sẽ giúp nhân viên nhìn thấy lộ trình thăng tiến, từ đó gia tăng niềm tin và động lực làm việc. Doanh nghiệp cần xây dựng môi trường làm việc công bằng, minh bạch và khuyến khích sự sáng tạo. Ghi nhận và khen thưởng những đóng góp của nhân viên cũng là một cách hiệu quả để gia tăng sự hài lòng và lòng trung thành của nhân viên đối với công ty.

Bản chất của việc phát triển nguồn nhân lực bền vững chính là tạo ra môi trường làm việc mà ở đó, người lao động cảm thấy hạnh phúc và cảm thấy bản thân có giá trị. Khi hạnh phúc tại nơi làm việc, họ không chỉ làm việc chăm chỉ hơn mà còn góp phần đưa doanh nghiệp phát triển bền vững.

Đầu tư vào hạnh phúc của người lao động không chỉ là trách nhiệm mà còn là chiến lược dài hạn để doanh nghiệp phát triển thịnh vượng và bền vững trong tương lai.