Giải mã gen Z dưới góc nhìn của ngôn ngữ học

Tại Việt Nam, tính đến năm 2025, thế hệ Z (1997 - 2015) dự đoán chiếm khoảng 25% lực lượng lao động quốc gia tương đương khoảng 15 triệu người tiêu dùng tiềm năng (Theo báo cáo Neilsen). Cũng đồng nghĩa với một con số khổng lồ những người sinh ra và lớn lên trong giai đoạn bùng nổ của mạng xã hội. 

Tuy nhiên, Gen Z không phải là thế hệ lệ thuộc vào “digital”. Họ khác biệt với tư duy độc lập. Họ mạnh mẽ đứng lên thể hiện quan điểm và cá tính. Nếu muốn giải mã gen Z, bạn phải bắt được tần số và hệ ngôn ngữ với 3 loại đặc biệt sau:

Quá trình chuyển tiếp từ Millennials (1981 - 1996) đến thế hệ Z (1997 - 2015) như bước qua tấm màn mỏng của những con số nhưng lại là bước tiếp dài mang tên “khoảng cách thế hệ”, đặc biệt rõ nét ở ngôn ngữ mạng. Không có quy tắc nào được trên “ván cờ” mạng xã hội vì gen Z đã định sẵn là người chiến thắng. 

Gen Z dành ⅓ thời gian sống trong thế giới mạng xã hội với tương tác đôi khi ảo nhưng tựu chung đều hướng đến cuộc sống thật với giá trị thật. Vì vậy, trong lĩnh vực truyền thông, họ đặt riêng cho mình một hệ quy chiếu. Từ những kênh truyền thống như báo chí, TV đến kols, hot page đều phải đảm bảo một thông điệp chung hướng đến giá trị xã hội phù hợp với triết lý sống mà họ theo đuổi. 

Đặc biệt, nếu bạn cho rằng đây là một thế hệ chỉ biết phá cách và độc lạ thì bạn đã lầm. Gen Z Việt Nam vẫn mang trong mình tâm hồn hướng đến văn hóa, lịch sử và giá trị ngàn năm xưa cũ. Có thể chúng vô tình tạo ra những xung đột khi đòi hỏi sự cân bằng giữa cũ và mới, truyền thống và hội nhập. Nhưng đó cũng là cách gen Z khẳng định tiếng nói thế hệ.

Nhưng gen Z cũng đồng thời gặp phải rào cản về mặt giao tiếp trên con đường học ngoại ngữ. Quá trình xử lý não bộ cần thời gian để phiên dịch, suy nghĩ trước khi truyền tín hiệu phản hồi. Trong khi đó, thời gian là yêu cầu quan trọng trong giao tiếp. Những khoảng trống vô hình này về lâu dài tạo ra sự thiếu tự tin và “sợ hãi” như đang đối mặt với “người ngoài hành tinh”. 

Để giúp thế hệ gen Z vượt qua rào cản ngôn ngữ, tháng 03/2021, một chương trình về tiếng Anh tương tác dành riêng cho Gen Z đã ra đời với sự kết hợp của NXB  Macmillan Education và Hệ thống Anh Văn Hội Việt Mỹ (VUS). Bộ giáo trình American language hub (English Hub)  giúp thế hệ Z cân bằng 4 kỹ năng Anh ngữ và “mở khóa” skill giao tiếp cấp tốc. Học tiếng Anh giờ đây không còn nhàm chán như những con chữ trên sách vở mà đã được “trẻ hóa” với hệ sinh thái video, sitcom theo chủ để trending, kết hợp công nghệ nhận diện giọng nói bằng AI nhân tạo và App online độc quyền 24/7 giúp gen Z thực hành kỹ năng tiếng anh “nhanh, dễ, tiện, dụng, chuẩn”. English Hub còn sử dụng thang đo linguaskill - một thang đo chuẩn quốc tế đến từ Cambridge giúp đánh giá cẩn thận 4 kỹ năng, từ đó dễ dàng xác định năng lực và xây dựng lộ trình học tiếng Anh.