 |
Đến thời điểm hiện nay, Việt Nam vẫn bị đánh giá là một trong những quốc gia có tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt thấp trong khu vực. Số liệu từ Cục Thương mại điện tử và kinh tế số (Bộ Công Thương) cho biết, thương mại điện tử tại Việt Nam thời gian qua có các giao dịch qua Internet, di động tăng tới 238% giá trị. Nhưng tiền mặt vẫn chiếm ưu thế với hơn 90% giao dịch.
Trong khi đó, dù kém Mỹ về độ phủ ngân hàng, nhưng Trung Quốc nhờ thanh toán điện tử, mà đã có thể vượt xa các nước về thanh toán điện tử. Các doanh nghiệp trung gian thanh toán tại Trung Quốc đã cố gắng tối đa hóa phương tiện thanh toán điện tử.
Còn tại Thụy Điển, từ năm 2015, tổng giá trị tiền mặt dùng để thanh toán chỉ chiếm khoảng 2% tất cả các giao dịch thanh toán. Đến hết năm 2015, có 900/1.600 chi nhánh ngân hàng tại Thụy Điển không còn giữ tiền mặt hay nhận tiền gửi của khách hàng bằng tiền mặt.
Thời gian gần đây, lĩnh vực thương mại điện tử tăng trưởng từ 25-30% mỗi năm. Riêng năm 2018, tổng giá trị giao dịch đạt 8 tỷ USD. Sự gia tăng thương mại điện tử kéo theo sự gia tăng của các giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt. Nhưng thực tế tại Việt Nam, khách hàng vẫn dùng phương thức nhận hàng trả tiền. Điều này cho thấy hạn chế của việc thanh toán không dùng tiền mặt là thói quen của người tiêu dùng. Bên cạnh đó còn do sự thiếu thông tin từ các cơ quan quản lý để tạo ra một cơ chế thanh toán thông suốt.
Một vấn đề đáng lưu ý nữa là, muốn thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt thì phải có tài khoản ngân hàng. Cả nước chỉ có khoảng 30% dân số Việt Nam có tài khoản ngân hàng. Đây là bài toán khó cho ngân hàng trong việc thúc đẩy thanh toán không tiền mặt. Cần nâng cao nhận thức của người dân về việc thanh toán không tiền mặt. Phải cho mọi người thấy lợi ích của việc không dùng tiền mặt để họ lựa chọn các phương thức thanh toán điện tử.
Đã có một số động thái đặc biệt từ chính phủ các nước trong chuyện chia sẻ kinh nghiệm về việc không dùng tiền mặt, mà từ đó, Việt Nam có thể học tập. Chính phủ Thụy Điển đã ban hành lệnh cấm sử dụng tiền mặt với một số dịch vụ công cộng như đi xe bus, tàu... Chính phủ Pháp đưa ra quy định giao dịch có giá trị lớn hơn 3.000 euro phải thanh toán không dùng tiền mặt, nếu vi phạm sẽ bị phạt. Chính phủ Hàn Quốc áp dụng chính sách khấu trừ 1% tổng số VAT thu được trên doanh số bán cho các đơn vị chấp nhận thẻ, khấu trừ 10% thuế thu nhập đối với các khoản chi bằng thẻ…
