Giải ngân vốn đầu tư công đạt gần 39,5% kế hoạch

Tỉ lệ giải ngân đầu tư công đến hết tháng 7/2025 cho thấy những nỗ lực lớn của các bộ, ngành và địa phương trong bối cảnh tổ chức bộ máy đang có sự chuyển đổi mạnh mẽ sang mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Riêng trong tháng 7, số vốn giải ngân tăng hơn 69.700 tỷ đồng so với tháng trước, nâng tỉ lệ giải ngân vốn ngân sách địa phương lên 57,5%, tăng 24,2 điểm % so với cùng kỳ năm trước.

Bộ Tài chính cho biết, nếu tính theo kế hoạch điều chỉnh (chưa bao gồm phần bổ sung mới được giao), có 6 bộ, cơ quan trung ương và 23 địa phương có tỉ lệ giải ngân đạt hoặc vượt mức bình quân cả nước. Nhiều địa phương nổi bật như Hà Tĩnh, Thanh Hóa, Nghệ An, Phú Thọ, Quảng Ngãi, TP.HCM, Hải Phòng, Quảng Ninh… tiếp tục giữ nhịp giải ngân cao, góp phần thúc đẩy tăng trưởng khu vực.

Chính phủ đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét điều chỉnh giảm kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025 của một số bộ, cơ quan trung ương và địa phương do tiến độ giải ngân chậm. Đồng thời, nhiều đơn vị cũng mới được giao bổ sung vốn nên chưa kịp triển khai phân bổ và thực hiện.

Trên cơ sở này, Bộ Tài chính đã kiến nghị tính toán lại tỷ lệ giải ngân theo kế hoạch điều chỉnh, đồng thời không tính phần vốn mới giao bổ sung để đảm bảo đánh giá thực chất, sát đúng với nỗ lực giải ngân thực tế.

Để đạt mục tiêu giải ngân 100% kế hoạch năm 2025, đồng thời góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đạt mức 8%, Bộ Tài chính đã kiến nghị 10 nhóm giải pháp lớn:

Thứ nhất, chỉ đạo quyết liệt, không để xảy ra tình trạng gián đoạn trong triển khai vốn đầu tư công trong giai đoạn sắp xếp tổ chức lại đơn vị hành chính, chuyển sang mô hình chính quyền 2 cấp.

Thứ hai, hoàn thiện thủ tục đầu tư theo phân cấp, chủ động cắt giảm vốn ở các dự án chậm giải ngân để điều chuyển sang các dự án trọng điểm có khả năng giải ngân cao.

Thứ ba, tập trung tháo gỡ vướng mắc giải phóng mặt bằng – được coi là “nút thắt” lớn nhất hiện nay. Các địa phương cần bổ sung nhân sự có kinh nghiệm, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc.

Thứ tư, đối với các công trình trọng điểm quốc gia, đặc biệt trong lĩnh vực giao thông vận tải, Bộ Xây dựng và các địa phương cần đẩy nhanh tiến độ thi công, hoàn tất thủ tục để khởi công đúng thời điểm các dự án lớn chào mừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám (19/8) và Quốc khánh (2/9).

Đồng thời, Bộ Xây dựng cần điều chỉnh bổ sung kế hoạch vốn cho các dự án đã được phê duyệt tại Quyết định số 1250/QĐ-TTg, như dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Thứ năm, đối với các dự án ODA, các chủ đầu tư cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính và nhà tài trợ để xử lý kịp thời các vướng mắc, đẩy nhanh thủ tục đầu tư, đấu thầu và ký kết hợp đồng.

Thứ sáu, các địa phương cần chủ động thu ngân sách, nhất là nguồn thu sử dụng đất, đảm bảo nguồn vốn cho phân bổ đầu tư; nếu hụt thu, cần kịp thời báo cáo để có phương án bổ sung.

Thứ bảy, tập trung giải ngân cho các dự án giao thông trọng điểm do địa phương làm chủ đầu tư như: Cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng, Vành đai 4 Hà Nội, Gia Nghĩa - Chơn Thành, Vành đai 3 TP.HCM, TP.HCM - Mộc Bài…

Thứ tám, khẩn trương cập nhật dữ liệu các Chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) theo quy định tại Quyết định 25/2025/QĐ-TTg. Rà soát văn bản pháp lý liên quan đến quản lý, tổ chức thực hiện CTMTQG đồng bộ với quá trình sắp xếp lại đơn vị hành chính.

Thứ chín, nhanh chóng phân bổ các đợt vốn tiếp theo cho các CTMTQG và phần vốn bổ sung từ nguồn tăng thu năm 2024 để đảm bảo giải ngân hiệu quả trong các tháng cuối năm.

Thứ mười, nghiêm túc thực hiện chế độ báo cáo theo Thông tư số 37/2025/TT-BTC và đảm bảo cập nhật đầy đủ trên Hệ thống thông tin quốc gia về đầu tư công.

Dù tỉ lệ giải ngân đến hết tháng 7 đã có bước tiến rõ rệt so với cùng kỳ năm trước, song để đạt được mục tiêu giải ngân 100% trong năm 2025 vẫn còn nhiều thách thức. Bộ Tài chính nhấn mạnh vai trò trách nhiệm của người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương trong chỉ đạo và tổ chức thực hiện. Việc kiểm soát tiến độ, điều chuyển vốn linh hoạt, tháo gỡ nút thắt về mặt bằng và thúc đẩy đầu tư công hiệu quả sẽ là những yếu tố then chốt giúp hiện thực hóa các mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025.