Dự kiến thu hồi tối thiểu 30% doanh thu phim sử dụng ngân sách Nhà nước
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang lấy ý kiến góp ý cho Dự thảo lần 4 của Nghị định quy định về phát hành, phổ biến phim phục vụ nhiệm vụ chính trị, trong đó đề xuất quy định tỷ lệ phân chia doanh thu đối với phim được sản xuất bằng ngân sách Nhà nước.
Theo dự thảo, đối với phim sử dụng 100% vốn ngân sách Nhà nước, nếu có phát sinh doanh thu (từ bán vé, quảng cáo hoặc các khoản thu khác liên quan), tối thiểu 30% doanh thu sau thuế sẽ được thu hồi về ngân sách thông qua đơn vị đại diện chủ sở hữu phim là các cơ quan được giao đặt hàng, giao nhiệm vụ hoặc đấu thầu sản xuất phim.
Việc xác định tỉ lệ 30% được xây dựng trên cơ sở khảo sát thực tiễn chia sẻ doanh thu tại các cụm rạp lớn như:
CJ CGV Việt Nam: chia 40-50% cho chủ sở hữu phim, 8-15% cho nhà phát hành và 40-50% cho rạp;
Beta Media: chia 43-50% cho chủ sở hữu, 4-7% cho nhà phát hành và 43-50% cho rạp;
Galaxy: chia 30-50% cho chủ sở hữu và 50-60% cho đơn vị chiếu phim;

Trung tâm Chiếu phim Quốc gia: chia 35-55% cho nhà phát hành và 45-65% cho rạp, tùy theo tuần phát hành.
Trên các nền tảng trực tuyến, cơ chế chia sẻ doanh thu cũng đang dần phổ biến. VieON hợp tác theo mô hình chia sẻ doanh thu 40-60% cho chủ sở hữu nội dung. Trong khi đó, Vfilms áp dụng hai hình thức: mua trọn gói bản quyền hoặc chia sẻ theo tỷ lệ 50-80% cho chủ sở hữu, tùy sản phẩm.
Dự thảo cũng quy định, trong trường hợp phim được phổ biến kèm theo dịch vụ khác (như chiếu kết hợp ẩm thực, trải nghiệm thực tế...), các bên sẽ thỏa thuận tỉ lệ phân chia doanh thu sao cho "hài hòa lợi ích và đúng mục đích sử dụng phim".
Riêng đối với phim sử dụng một phần vốn Nhà nước, lợi nhuận thu được sẽ được chia theo tỉ lệ vốn góp hoặc thỏa thuận hợp tác đầu tư sản xuất giữa các bên đồng sở hữu.
Trước đó, ngày 6/2/2024, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định 316/QĐ-BVHTTDL, phê duyệt kế hoạch phát hành thí điểm một số phim sử dụng ngân sách Nhà nước theo phương án có doanh thu.
Các phim gồm: “Đào, Phở và Piano,” “Hồng Hà nữ sỹ” và 6 phim hoạt hình do Hãng phim Hoạt hình Việt Nam sản xuất. Tổng doanh thu đạt hơn 23,1 tỷ đồng, trong đó riêng phim “Đào, Phở và Piano” mang về khoảng 20 tỷ đồng, bất ngờ gây sốt phòng vé sau khi tạo hiệu ứng lan tỏa, dẫn đến tình trạng khan hiếm vé ở nhiều nơi.
Hiệu ứng vượt kỳ vọng của “Đào, Phở và Piano” cho thấy tiềm năng phát hành thương mại của phim Nhà nước, nếu có nội dung tốt, được quảng bá phù hợp và có cơ chế phát hành linh hoạt. Bộ đã ghi nhận có 16 nhà phát hành, cụm rạp và trung tâm văn hóa - điện ảnh các địa phương tham gia chiếu phim này.
Do đó, một trong những mục tiêu chính của Dự thảo lần này là xây dựng cơ chế phát hành rõ ràng, minh bạch và khuyến khích xã hội hóa, đặc biệt là thu hút sự tham gia của hệ thống rạp tư nhân trong phát hành và phổ biến phim Nhà nước, vừa góp phần nâng cao hiệu quả tuyên truyền, vừa đảm bảo thu hồi một phần vốn ngân sách đã đầu tư.
Nếu được thông qua, Dự thảo được kỳ vọng sẽ mở ra hướng đi mới cho dòng phim Nhà nước, chuyển từ tư duy “phục vụ” sang “kết hợp phục vụ - thương mại”, vừa hoàn thành nhiệm vụ chính trị, vừa tạo ra dòng chảy nội dung có sức sống, thu hút công chúng thực sự.