Từ chữ đến hình

Năm 2012 đánh dấu khá nhiều tác phẩm văn học lần đầu tiên được chuyển thể lên màn ảnh rộng. Không phải vì Hollywood cạn kiệt ý tưởng, mà là vì độc giả cũng thật sự tò mò muốn biết “một cuộc đời khác” của câu chuyện mà họ yêu thích, khi dựng thành phim sẽ có hình hài, số phận ra sao.

Đọc E-paper

Những tranh cãi không dứt

Cuộc tranh luận giữa văn học và điện ảnh thật sự chưa có điểm dừng nhưng phim dựng từ tiểu thuyết, truyện tranh, sách... vẫn cứ đều đều ra rạp. Có những tác phẩm điện ảnh đã thổi hồn mới vào câu chuyện, mà không phải ai cũng dễ dàng chấp nhận.

Một trong những cuốn tiểu thuyết được dựng thành phim lần đầu tiên và gây đình đám nhất là The Paperboy của Peter Detxer. Xuất bản tại Mỹ năm 1995, một năm sau cuốn sách giành được giải thưởng PEN Center USA.

Vào thời điểm ra mắt, rõ ràng The Paperboy có một câu chuyện kích động và đầy thuyết phục. Nó sở hữu ngòi bút rất mạnh dạn và máu lửa, do đó khi đạo diễn da màu Lee Daniels nhận lời chuyển thể, ông đã mang dòng phim noir hạng B vào để xây dựng nên phiên bản điện ảnh.

Sự dơ bẩn theo đúng nghĩa, tội ác, tình dục và những mối quan hệ chóng vánh đã được dàn diễn viên xinh đẹp của phim hoàn thành xuất sắc, nhất là Nicole Kidman.

Ngoài ra còn có một số tác phẩm văn học lần đầu tiên được dàn dựng trên màn ảnh, như The Perks of Being a Wallflower - một thể loại truyện dài tập của Stephen Chbosky. Phim có sự tham gia của dàn diễn viên trẻ: Emma Watson, Ezra Miller vừa mới trình chiếu đầu mùa Thu.

Criag còn khá trẻ, thuộc thế hệ 7x, anh cũng là người chuyển thể kịch bản, đạo diễn cả bộ phim cho đúng ý của mình; không nhiều nhà văn mạo hiểm như Craig, dẫu họ rất muốn làm chủ câu chuyện từ đầu tới cuối.

Danh sách tiếp nối với cuốn tiểu thuyết nổi tiếng We Need To Talk About Kevin (đoạt giải Orange Prize dành cho tác giả nữ) của nhà văn, nhà báo người Mỹ - Lionel Shriver, được Lynne Ramsay dựng thành phim năm ngoái nhưng đến đầu năm nay mới chiếu chính thức.

Câu chuyện về câu bé sát nhân gây tranh cãi dữ dội song cuốn sách lẫn bộ phim đều cực kỳ thành công, tạo tiếng vang lớn cho Ezra Miller, ngôi sao trẻ đóng vai Kevin. Hoặc vì cuốn sách quá thành công nên bộ phim, dẫu đầu tư kinh phí cao vẫn bị chê, đó là trường hợp của On the Road, khi phim này dời lịch chiếu đến cuối năm để có thời gian biên tập lại.

Tác phẩm văn học của Jack Kerouac miêu tả rất chi tiết và sâu sắc về cuộc hành trình với 5 phần quan trọng, nhưng với thời lượng phim hai giờ mà có quá nhiều nhân vật đã khiến bộ phim của Walter Salles bị chê là vừa dài lại vừa thiếu.

Thành công đặc biệt của The Avengers dựa theo cuốn truyện tranh ăn khách của Stan Lee và Jack Kirby, cho thấy sức sống bền bỉ của thể loại này kể từ dạo Sin City (2005) cho đến Iron Man (2008)...

Mùa phim chuyển thể cuối năm

Tháng 10 trở đi có lẽ là điểm khởi đầu cho cuộc vận động tranh giải Oscar, nhiều nhà sản xuất tung phim “độc” trong thời gian này, và thật bất ngờ khi có nhiều phim được dàn dựng lần đầu tiên từ tác phẩm văn học.

Đỉnh cao thành công khi hòa hợp được văn học và điện ảnh có thể kể đến bộ phim vừa đoạt giải Khán giả bình chọn tại Liên hoan phim Toronto - The Silver Linings Playbook. Đây là câu chuyện cùng tên mà Matthew Quick đã từng viết như vai trò tác giả.

Nó cũng là cuốn sách ảnh hưởng nhiều đến hoạt động văn học sau này của Quick: một chút hài hước, hiềm khích đan xen với câu chuyện mang tính nhân văn về bản chất con người sau những vấp ngã. Hiện bộ phim này sẽ ra mắt cuối tháng 11 với sự tham gia diễn xuất của Bradley Cooper, Robert De Niro và Jennifer Lawrence.

Cũng gây được sự chú ý không kém là cuốn sách non-fiction của Stephen Rebello có tựa đề Alfred Hitchcock and the Making of Psycho đã ra mắt năm 1960, khai thác thủ thuật và phong cách làm phim của vị đạo diễn bậc thầy Hitchcock trong tác phẩm kinh điển Psycho.

Cuốn sách này vừa mới được đưa lên màn ảnh trong năm nay với dàn diễn viên thượng thặng, Sir. Anthony Hopkins vào vai đạo diễn, Helen Mirren vai người vợ, và cô đào bốc lửa Scarlett Johanson hóa thân thành huyền thoại Janet Leigh.

Cả hai bộ phim trên nắm nhiều phần trăm cơ hội thành công khi ra rạp, điều đó hoàn toàn có thể giới thiệu lại cho khán giả yêu thích nghệ thuật những tác phẩm văn học đã làm nên các bộ phim xuất sắc.

Ngoài ra còn có truyện ngắn của nhà văn người Canada - Craig Davidson vừa được đạo diễn tài năng người Pháp - Jacques Audiard chuyển thể thành phim. Một điều thú vị là sau khi phim đoạt giải Cabourg Romantic Film, cuốn sách lại được tái bản và bán chạy hơn trước cả khi nó được biết đến lần đầu tiên năm 2005.

Sự kiện này cũng tương đồng với khá nhiều phim tâm lý như The Time Traveler’s Wife (2009), The Help (2011)... đều mang lại sức sống mới cho tác phẩm văn học vì khán giả yêu phim và tìm đọc lại phiên bản gốc. Đó cũng là một trong những lý do lớn khiến phim chuyển thể từ văn học luôn có một lượng khán giả nhất định