Đề xuất mở rộng tuyến cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên lên 6 làn xe

Đây là bước đi phù hợp với định hướng quy hoạch phát triển kết cấu hạ tầng giao thông quốc gia cũng như yêu cầu cấp thiết từ thực tiễn vận hành hiện nay.

Theo đó, tuyến cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên - Bắc Kạn - Cao Bằng có tổng chiều dài khoảng 227 km, được quy hoạch mở rộng từ 4 đến 6 làn xe, với mục tiêu hoàn thành toàn tuyến trước năm 2030.

Trong đó, đoạn Hà Nội - Thái Nguyên dài hơn 62 km đã đi vào khai thác từ năm 2014, hiện có quy mô 4 làn xe, nay được đề xuất mở rộng lên 6 làn nhằm đáp ứng lưu lượng phương tiện ngày càng tăng cao và đạt tiêu chuẩn cao tốc hiện đại.

Việc mở rộng tuyến cao tốc này được đánh giá là cần thiết trong bối cảnh lưu lượng xe trên tuyến đã đạt mức 44.687 xe quy đổi mỗi ngày đêm, vượt quá năng lực thiết kế ban đầu.

Tình trạng ùn tắc, đặc biệt trong các khung giờ cao điểm, đang gây áp lực lớn lên hạ tầng giao thông khu vực. Việc đầu tư nâng cấp tuyến cao tốc không chỉ giúp cải thiện khả năng lưu thông, giảm thiểu ách tắc, mà còn góp phần bảo đảm an toàn giao thông và tăng cường kết nối giữa Thủ đô Hà Nội với các tỉnh trung du, miền núi phía Bắc, khu vực có tiềm năng phát triển kinh tế nhưng còn hạn chế về hạ tầng kết nối.

Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng Giao thông Phương Thành đã đề xuất hai phương án đầu tư mở rộng tuyến cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên theo hình thức PPP.

Phương án thứ nhất tập trung mở rộng đoạn từ nút giao Vành đai 3 Hà Nội đến nút giao Tân Long, với chiều dài hơn 63 km, tốc độ thiết kế đạt 100 km/h. Tổng mức đầu tư sơ bộ khoảng 6.790 tỷ đồng, toàn bộ do nhà đầu tư huy động, không sử dụng vốn hỗ trợ từ ngân sách nhà nước. Đây là phương án có tính khả thi cao, bảo đảm tiến độ triển khai nhanh mà không gây áp lực lên ngân sách công.

Phương án thứ hai có quy mô lớn hơn, mở rộng toàn tuyến từ Hà Nội đến Chợ Mới với tổng chiều dài trên 100 km, tốc độ thiết kế từ 80 - 100 km/h.

Dự án được chia thành hai giai đoạn: giai đoạn 1 đầu tư mở rộng đoạn Hà Nội - Thái Nguyên lên 6 làn xe, dự kiến hoàn thành trong năm 2027; giai đoạn 2 mở rộng đoạn Thái Nguyên - Chợ Mới, quy mô 4 làn xe, hoàn thành vào năm 2029.

Phương án này có tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 16.789 tỷ đồng, trong đó phần vốn hỗ trợ từ ngân sách nhà nước khoảng 5.363 tỷ đồng. Dù cần sử dụng ngân sách, nhưng phương án này sẽ tối ưu hóa hiệu quả đầu tư nhờ đồng bộ toàn tuyến và tăng cường kết nối vùng sâu rộng hơn.

Bộ Xây dựng đánh giá cả hai phương án đều hợp pháp, phù hợp với chủ trương xã hội hóa đầu tư hạ tầng giao thông và khẳng định sự chủ động của khối tư nhân trong huy động nguồn lực phát triển quốc gia.

Tổng mức đầu tư và tỷ lệ vốn nhà nước tham gia trong phương án hai được cho là tương thích với mặt bằng các dự án tương tự đã và đang triển khai.

Tuy nhiên, để triển khai hiệu quả phương án này, doanh nghiệp cần chủ động làm việc với nhà đầu tư BOT hiện hữu trên đoạn Thái Nguyên - Chợ Mới nhằm xử lý rõ ràng các vấn đề pháp lý liên quan đến quyền sở hữu tài sản công, bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật hiện hành.

Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng đã kiến nghị Chính phủ xem xét, thống nhất chủ trương đầu tư mở rộng tuyến cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên - Chợ Mới, đồng thời giao Ủy ban Nhân dân tỉnh Thái Nguyên làm cơ quan có thẩm quyền thực hiện dự án theo quy định của Luật PPP. Đây được xem là giải pháp quan trọng để đảm bảo tiến độ, hiệu quả đầu tư và sự phối hợp liên ngành trong quá trình triển khai.

Việc mở rộng tuyến cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên lên 6 làn xe không chỉ góp phần giảm thiểu áp lực giao thông đang ngày càng gia tăng mà còn đóng vai trò chiến lược trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội khu vực Thủ đô và các tỉnh trung du, miền núi phía Bắc.

Với tầm nhìn dài hạn, đây là dự án hạ tầng trọng điểm, hứa hẹn mở ra không gian phát triển mới và nâng cao năng lực cạnh tranh của toàn vùng trong giai đoạn tới.