Đề xuất hỗ trợ tối thiểu 12 tháng lương cho viên chức dôi dư sau sắp xếp

Sáng 13/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Viên chức (sửa đổi). Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (TP.HCM) nêu thực tế nhiều năm qua, quá trình sắp xếp, sáp nhập tổ chức đã khiến một số viên chức rơi vào diện “dôi dư cơ học” - tức không phải do yếu kém chuyên môn, mà do bộ máy không còn vị trí tương ứng sau tổ chức lại.

Đại biểu đề xuất cơ quan quản lý có trách nhiệm bố trí, biệt phái hoặc giới thiệu công tác phù hợp cho viên chức bị dôi dư; tuyệt đối không chấm dứt hợp đồng nếu viên chức vẫn đáp ứng yêu cầu của vị trí việc làm khác. Điều này, theo đại biểu, vừa thể hiện tính nhân văn, vừa tránh lãng phí nguồn nhân lực đã được Nhà nước đào tạo và bồi dưỡng, nhất là đội ngũ viên chức ở độ tuổi 35 - 50 - giai đoạn chín về kinh nghiệm và bản lĩnh nghề nghiệp.

Để bảo đảm an sinh cho lực lượng này, đại biểu kiến nghị bổ sung quy định: viên chức thôi việc do sắp xếp tổ chức hoặc sáp nhập đơn vị hành chính được hưởng trợ cấp một lần tối thiểu bằng 12 tháng lương, đồng thời được ưu tiên giới thiệu việc làm trong hệ thống công lập hoặc khu vực chuyển tiếp. Đây là giải pháp cần thiết để giảm thiểu tác động xã hội và hỗ trợ nhóm viên chức trung niên đang gánh nặng gia đình.

Bên cạnh đó, đại biểu đề nghị trong năm đầu tiên sau khi sắp xếp tổ chức, việc đánh giá xếp loại viên chức phải tính đến yếu tố thay đổi môi trường làm việc; không xếp loại “không hoàn thành nhiệm vụ” nếu nguyên nhân đến từ biến động tổ chức, không phải lỗi cá nhân.

Thảo luận về quyền góp vốn và tham gia quản lý doanh nghiệp ngoài công lập, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Phòng) cho rằng dự thảo luật cần bổ sung cơ chế kiểm soát chặt chẽ hơn nhằm phòng ngừa xung đột lợi ích và nguy cơ trục lợi.

Theo đại biểu, quy định cho phép viên chức góp vốn và tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp, bệnh viện, cơ sở giáo dục hoặc tổ chức nghiên cứu ngoài công lập có thể tạo ra rủi ro nếu đơn vị tư nhân hoạt động trong cùng lĩnh vực mà viên chức đó đang công tác tại khu vực công. Khi giữ vị trí quản lý ở cả hai phía, viên chức dễ rơi vào tình trạng lợi dụng chức vụ trong khu vực công để mang lại lợi ích cho đơn vị tư, gây ảnh hưởng đến tính minh bạch và công bằng trong hoạt động công vụ.

Vì vậy, đại biểu đề nghị luật cần quy định rõ: viên chức đang giữ chức vụ quản lý không được phép tham gia điều hành cơ sở tư nhân cùng lĩnh vực, đồng thời yêu cầu cơ chế kê khai, minh bạch và giám sát toàn bộ hoạt động góp vốn hoặc tham gia quản lý trong khu vực tư của viên chức.