Đề xuất cho phép viên chức được điều hành doanh nghiệp và ký hợp đồng làm thêm

Dự thảo lần này đề xuất mở rộng quyền của viên chức, trong đó cho phép họ được ký hợp đồng hoạt động nghề nghiệp, góp vốn, tham gia điều hành doanh nghiệp trong những trường hợp không bị pháp luật về phòng chống tham nhũng hoặc pháp luật chuyên ngành cấm.

Theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà, việc sửa đổi Luật Viên chức nhằm cụ thể hóa chủ trương của Đảng về xây dựng đội ngũ viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập, đồng thời bổ sung các cơ chế mới để hoàn thiện công tác tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức theo vị trí việc làm.

Điểm nhấn quan trọng của dự thảo là tạo cơ chế liên thông nguồn nhân lực giữa khu vực công và tư, qua đó thu hút, trọng dụng nhân lực chất lượng cao và nâng cao hiệu quả hoạt động của khu vực sự nghiệp công lập.

Dự thảo Luật gồm 6 chương, 43 điều, tập trung vào ba nhóm nội dung lớn: Đổi mới cơ chế tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức; Mở rộng quyền và cơ hội nghề nghiệp cho viên chức và tạo cơ chế đánh giá, đãi ngộ phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả phục vụ xã hội.

Một điểm mới đáng chú ý trong dự thảo là quy định viên chức có thể ký hợp đồng thực hiện hoạt động nghề nghiệp, tham gia góp vốn hoặc điều hành doanh nghiệp, miễn là không vi phạm quy định của pháp luật về phòng chống tham nhũng và các quy định chuyên ngành khác.

Đặc biệt, viên chức đang làm việc tại các tổ chức khoa học - công nghệ công lập và cơ sở giáo dục đại học công lập được phép tham gia góp vốn, quản lý hoặc điều hành doanh nghiệp do đơn vị đó thành lập, nhằm thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, việc này phải được người đứng đầu tổ chức chấp thuận, và đối với trường hợp viên chức giữ chức vụ quản lý cao nhất tại đơn vị, phải có sự đồng ý của cấp trên trực tiếp.

Theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà, quy định này nhằm tận dụng năng lực chuyên môn của viên chức, khuyến khích đổi mới sáng tạo và thúc đẩy hợp tác giữa khu vực công - tư trong nghiên cứu, chuyển giao công nghệ và phát triển kinh tế tri thức.

Dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) cũng đề xuất đổi mới cơ chế tuyển dụng và sử dụng viên chức theo hướng linh hoạt, công khai và dựa trên năng lực. Việc tuyển dụng sẽ thực hiện theo hai hình thức thi tuyển và xét tuyển, đồng thời mở rộng chính sách tiếp nhận nhân sự có kinh nghiệm từ khu vực công và tư vào làm việc trong các đơn vị sự nghiệp công lập.

Các đơn vị sự nghiệp công lập sẽ được chủ động lựa chọn phương thức tuyển dụng phù hợp với đặc thù ngành nghề, hướng tới mô hình quản trị hiện đại và chuyên nghiệp. Viên chức được đánh giá dựa trên hiệu quả thực hiện nhiệm vụ, thay vì chỉ căn cứ vào thời gian công tác hay thâm niên chức danh.

Trình bày Báo cáo thẩm tra dự án luật, ông Hoàng Thanh Tùng - Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội, cho biết Ủy ban cơ bản tán thành với đề xuất mở rộng quyền của viên chức và định hướng chuyển đổi phương thức quản lý theo vị trí việc làm.

Ủy ban cho rằng việc này phù hợp với xu thế cải cách khu vực công, góp phần khai thác tối đa năng lực, kinh nghiệm của viên chức, đồng thời bảo đảm nguyên tắc minh bạch và hiệu quả trong quản lý nguồn nhân lực.

Cơ quan thẩm tra cũng đồng tình với quy định cho phép viên chức được ký hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dịch vụ với cơ quan, tổ chức khác mà không trái với hợp đồng làm việc hiện tại, nhằm tận dụng năng lực chuyên môn và tăng thu nhập hợp pháp cho viên chức.

Tại phiên thảo luận tổ, đại biểu Trần Văn Tuấn (đoàn Bắc Ninh) bày tỏ sự đồng thuận cao với quy định cho phép viên chức ký hợp đồng hoạt động nghề nghiệp tại các đơn vị khác ngoài nơi đang công tác. Ông cho rằng quy định này sẽ tạo động lực cho đội ngũ viên chức có năng lực, giúp họ tăng thu nhập, phát huy chuyên môn và đóng góp nhiều hơn cho xã hội.

Theo đại biểu, việc mở rộng quyền của viên chức không chỉ mang lại lợi ích cho cá nhân mà còn góp phần khai thác hiệu quả nguồn nhân lực chất lượng cao trong khu vực công, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển kinh tế tri thức.