 |
Ảnh: QH |
Taxi công nghệ đang cần chính sách quản lý phù hợp để hoạt động đúng pháp luật, công bằng và minh bạch. Mới đây, sau ý kiến của Bộ trưởng Bộ Giao thông - Vận tải coi Uber, Grab là taxi và cần quản lý như hình thức taxi, đã có nhiều phản hồi không đồng tình.
Đến thời điểm hiện tại, loại hình taxi công nghệ đang được người tiêu dùng và giới có xe riêng đón nhận. Đó cũng là lý do khiến số lượng xe của dịch vụ này có tốc độ tăng trưởng đột phá. Sau 2 năm thí điểm mô hình này, số xe Uber và Grab đã đạt 80.000 chiếc, gấp 3 lần taxi truyền thống.
Giới tài xế tham gia taxi công nghệ ngày càng đông là do chạy Grab, Uber tự do và linh hoạt, dù lái xe toàn thời gian hay bán thời gian. Đồng thời, những người có xe cá nhân cũng có thể tăng thêm thu nhập khi ứng dụng công nghệ để chở khách. Với hành khách, nhiều người dùng cho rằng, chọn đi taxi công nghệ bởi loại hình này tiện lợi, giá cả minh bạch.
Tuy thuận lợi đối với người dùng nhưng taxi công nghệ đã làm cho những nhà quản lý lúng túng. Mới đây, tại hội nghị tổng kết 2 năm hoạt động của Uber, Grab, ông Trần Quan Lâm - Phó giám đốc Sở Giao thông - Vận tải TP.HCM cho biết: “Cần làm rõ mô hình này, đó là taxi hay loại hình tương tự”. Giám đốc Sở Giao thông - Vận tải Hà Nội - ông Vũ Văn Kiệm lại khẳng định: “Taxi công nghệ phải được quản lý như taxi”.
Theo quy định hiện hành về lĩnh vực vận tải, doanh nghiệp taxi phải chịu nhiều chế tài quản lý như thuế, giá, logo, màu xe, phù hiệu xe, điều kiện, chế độ lái xe. Hiện nay, nhiều tuyến phố taxi không được hoạt động trong giờ cao điểm. Thêm vào đó, giá cước vận tải dù theo cơ chế thị trường, nhưng khi đơn vị taxi muốn tăng hoặc giảm giá vẫn phải khai báo với cơ quan có chức năng.
Ngược lại, một chiếc xe cá nhân khi ký với Uber hoặc Grab thông qua một hợp tác xã vận tải hoặc doanh nghiệp vận tải trong hệ thống sẽ được cấp tài khoản và tham gia chở khách. Loại hình này không bị ràng buộc về chính sách, chế độ với lái xe, có thể tăng hoặc giảm tùy thời điểm hoặc tình hình thời tiết.
Theo đại diện Uber Việt Nam, Uber là một công ty công nghệ, không phải doanh nghiệp taxi hay công ty vận tải. Vì vậy, các nhà cung cấp dịch vụ vận tải hiện sử dụng ứng dụng của Uber để kết nối tài xế và hành khách, đồng thời nâng cao hiệu quả kinh doanh chứ Uber không sở hữu xe và tài xế. Mặt khác, Uber Việt Nam đánh giá sự có mặt của các phương tiện sử dụng công nghệ đã giúp hạn chế người dân sử dụng hoặc sở hữu xe cá nhân, giúp giảm ùn tắc giao thông. Do đó, theo Uber Việt Nam, việc quản lý loại hình này như taxi hay công ty vận tải không chỉ là bước lùi trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 mà còn có có thể gây ra những hệ lụy tiêu cực.
Ông Jerry Lim - Giám đốc Grab Việt Nam cho rằng, Grab Việt Nam không sở hữu xe hay bất cứ tài xế nào mà chỉ hợp tác kinh doanh với các đối tác là công ty vận tải, hợp tác xã, người có xe, tức tài xế. Việc định danh Grab là một công ty taxi không chỉ phủ nhận những nỗ lực của Chính phủ trong việc thúc đẩy nền kinh tế kỹ thuật số tại Việt Nam mà còn là bước lùi của quá trình kiến tạo, xây dựng một quốc gia khởi nghiệp trong kỷ nguyên công nghệ số.
“Lợi thế của kinh tế chia sẻ và kinh tế kỹ thuật số sẽ biến mất khỏi taxi công nghệ nếu chúng tôi bị buộc phải áp dụng mô hình kinh doanh của công ty taxi. Hệ quả kéo theo sẽ rất lớn”, ông Jerry Lim nói.
Ông Francis Hùng - chuyên gia tư vấn chiến lược kinh doanh cho doanh nghiệp khẳng định: “Nếu gọi là kinh doanh vận tải thì doanh nghiệp phải sở hữu phương tiện vận chuyển, trong khi Uber, Grab không có xe mà chỉ có công nghệ. Vậy nên việc áp Uber, Grab là công ty taxi là khiên cưỡng. Lấy ví dụ, một doanh nghiệp viết ra phần mềm kỹ thuật làm đường thì không thể coi là công ty làm đường. Vì vậy, cần phải có chính sách quản lý phù hợp đối với các hãng taxi công nghệ như Uber, Grab”.
