Bắc Ninh định hướng trở thành trung tâm công nghiệp bán dẫn hàng đầu Việt Nam

Theo định hướng phát triển, đến năm 2045, Bắc Ninh sẽ xây dựng một hệ sinh thái hoàn chỉnh trong lĩnh vực vi mạch và linh kiện bán dẫn, tiến tới làm chủ các công nghệ lõi then chốt, từ đó khẳng định vai trò là một trong những trung tâm chủ lực của ngành bán dẫn tại Việt Nam. Tỉnh đặt mục tiêu tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, từng bước hình thành thương hiệu bán dẫn “Made in Vietnam” có năng lực cạnh tranh khu vực và quốc tế.

Giai đoạn từ nay đến năm 2030 được xác định là thời kỳ bản lề, với mục tiêu đưa Bắc Ninh trở thành trung tâm công nghiệp bán dẫn hàng đầu tại miền Bắc và trên toàn quốc. Để đạt được điều này, tỉnh tập trung thu hút các dự án đầu tư có chiều sâu trong lĩnh vực bán dẫn, đồng thời đẩy mạnh phát triển các khu công nghệ thông tin tập trung nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp triển khai sản xuất.

Song song với đó là chiến lược đào tạo và phát triển đội ngũ kỹ sư, chuyên gia chất lượng cao, bảo đảm năng lực vận hành các công đoạn từ thiết kế đến sản xuất vi mạch. Việc kêu gọi đầu tư tiếp tục được ưu tiên, đặc biệt hướng đến các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới, với kỳ vọng thiết lập chuỗi sản xuất khép kín ngay tại Bắc Ninh.

Trong giai đoạn 2030 - 2045, Bắc Ninh sẽ đẩy mạnh quá trình hiện đại hóa sản xuất và hình thành các nhà máy chế tạo chip ngay trên địa bàn tỉnh, nhằm từng bước làm chủ công nghệ then chốt trong lĩnh vực bán dẫn.

Bên cạnh việc mở rộng sản xuất, tỉnh cũng hướng đến tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu, với các sản phẩm bán dẫn mang thương hiệu Việt Nam, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu ra thị trường quốc tế. Đây là giai đoạn Bắc Ninh chuyển mình từ trung tâm sản xuất lên vai trò trung tâm công nghệ có năng lực sáng tạo và sở hữu công nghệ.

Để chuẩn bị nguồn lực nhân sự cho ngành công nghiệp trọng điểm này, tỉnh Bắc Ninh đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ đào tạo tối thiểu 30.000 lao động phục vụ trực tiếp cho lĩnh vực bán dẫn. Trong đó, tỷ lệ lao động có trình độ đại học đạt khoảng 1,8%, cao đẳng chiếm 43,3%, còn lại là trung cấp và các chương trình đào tạo chuyển đổi, nâng cao kỹ năng. Ngoài ra, Bắc Ninh sẽ hình thành cụm công nghiệp hỗ trợ chuyên biệt, từng bước giảm phụ thuộc vào nguồn linh kiện và nguyên vật liệu nhập khẩu, góp phần tăng tỷ lệ nội địa hóa.

Tỉnh cũng đề ra kế hoạch thu hút từ 3 đến 5 tập đoàn công nghệ lớn đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất, trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) tại Bắc Ninh. Song song với việc mời gọi nhà đầu tư mới, chính quyền địa phương khuyến khích các doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn tiếp tục mở rộng quy mô sản xuất, từng bước đưa Bắc Ninh trở thành trung tâm sản xuất và xuất khẩu vi mạch có quy mô lớn hàng đầu khu vực Đông Nam Á.

Để hiện thực hóa các mục tiêu nêu trên, UBND tỉnh Bắc Ninh giao Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan xây dựng và hoàn thiện hệ thống chính sách ưu đãi dành riêng cho ngành công nghiệp bán dẫn.

Các chính sách bao gồm miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các nhà đầu tư trong lĩnh vực bán dẫn; miễn giảm thuế nhập khẩu cho linh kiện, thiết bị công nghệ cao phục vụ sản xuất; áp dụng cơ chế “Luồng xanh 60%” nhằm rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ, thủ tục liên quan đến các dự án đầu tư thuộc lĩnh vực này.

Ngoài ra, tỉnh sẽ xây dựng cơ chế hỗ trợ tín dụng lãi suất thấp cho các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ bán dẫn, thành lập Quỹ đổi mới sáng tạo để hỗ trợ doanh nghiệp nội địa đầu tư nghiên cứu phát triển. Chính quyền tỉnh cũng sẽ triển khai chính sách hỗ trợ chi phí thuê mặt bằng tại các khu công nghiệp trên địa bàn dành cho các doanh nghiệp hoạt động trong ngành bán dẫn, tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp nhanh chóng đi vào hoạt động ổn định.

Một trong những bước đi chiến lược là việc thành lập Ban chỉ đạo phát triển ngành công nghiệp bán dẫn cấp tỉnh, vận hành theo mô hình tương tự Ban Chỉ đạo quốc gia, nhằm điều phối và triển khai thống nhất các chương trình, dự án đầu tư lớn, bảo đảm hiệu quả và tính đồng bộ trong toàn bộ hệ sinh thái công nghiệp.

Tỉnh cũng dành ưu tiên cho phát triển hạ tầng phục vụ sản xuất công nghệ cao, trong đó tập trung phát triển hạ tầng công nghiệp xanh, sử dụng năng lượng tái tạo trong sản xuất vi mạch, đồng thời nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin, bảo đảm kết nối Internet tốc độ cao theo chuẩn quốc tế.

Bắc Ninh cũng đang nghiên cứu thành lập Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển (R&D) chuyên biệt trong lĩnh vực vi mạch, phục vụ cho cả doanh nghiệp trong và ngoài nước có nhu cầu nghiên cứu, thử nghiệm và sản xuất chip bán dẫn.

Trong công tác đào tạo nhân lực, tỉnh Bắc Ninh sẽ hợp tác chặt chẽ với các trường đại học, viện nghiên cứu trong nước và quốc tế để phát triển các chương trình đào tạo chuẩn quốc tế về vi mạch và bán dẫn. Tỉnh đẩy mạnh triển khai mô hình đào tạo STEM tại các cơ sở giáo dục, đồng thời thiết lập chính sách học bổng, ưu đãi tín dụng cho sinh viên và kỹ thuật viên theo học ngành vi mạch tại các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn. Ngoài ra, tỉnh sẽ hỗ trợ kinh phí để sinh viên, kỹ sư trẻ tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu, cập nhật công nghệ từ các quốc gia phát triển.

Một nội dung quan trọng trong chiến lược phát triển là kêu gọi đầu tư từ các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới, đặc biệt là các doanh nghiệp đã có vị thế trong ngành bán dẫn như Intel, Samsung, NVIDIA, Qualcomm, Amkor... Tỉnh chú trọng mở rộng hợp tác quốc tế, thúc đẩy giao thương, chuyển giao công nghệ, hợp tác đào tạo nhân lực, và hỗ trợ hoạt động xuất nhập khẩu thiết bị, sản phẩm bán dẫn. Song song đó, Bắc Ninh đang xây dựng hệ sinh thái doanh nghiệp hỗ trợ, bao gồm kết nối với các công ty logistics, nhà cung cấp linh kiện, nhằm hình thành một mạng lưới sản xuất đồng bộ và hiệu quả.

Lợi thế lớn của Bắc Ninh nằm ở vị trí địa lý chiến lược – là cửa ngõ của Thủ đô Hà Nội, trung tâm trong tam giác kinh tế Hà Nội – Hải Phòng - Quảng Ninh.

Bắc Ninh hiện có hệ thống khu công nghiệp đồng bộ, hiện đại, với quỹ đất có thể mở rộng dành riêng cho các ngành công nghiệp công nghệ cao, đặc biệt là bán dẫn. Tỉnh đã và đang thu hút nhiều tập đoàn lớn như Amkor, Micron, ITM Semiconductor…, trong đó Amkor đang triển khai dự án có tổng vốn đầu tư lên tới 1,6 tỷ USD. Ngoài ra, dự án Nhà máy sản xuất Hana Micron Việt Nam với tổng vốn đầu tư 30 triệu USD cũng đang được xúc tiến triển khai.

Với nền tảng là trung tâm sản xuất điện tử lớn nhất cả nước, nơi quy tụ nhiều tên tuổi quốc tế như Samsung, Foxconn, Canon, Goertek..., ngành sản xuất điện tử - vi tính - quang học của Bắc Ninh năm 2024 đã chiếm đến 79,1% tổng giá trị sản xuất công nghiệp toàn tỉnh.

Cùng với gần 30 dự án đang hoạt động trong lĩnh vực điện tử liên quan đến bán dẫn, Bắc Ninh đang hội tụ đầy đủ điều kiện để trở thành trung tâm công nghiệp bán dẫn mũi nhọn của Việt Nam trong thời gian tới.