Ba thập niên FDI Hàn Quốc tại Việt Nam

Từ nền móng công nghiệp đầu tiên…

Tháng 12/1994, Shinhan Bank khai trương chi nhánh tại TP.HCM, sau một năm hoạt động dưới hình thức văn phòng đại diện. Sự hiện diện của Shihan Bank cũng là niềm tin mở đầu cho cộng đồng doanh nghiệp Hàn Quốc sẵn sàng đến Việt Nam làm ăn lâu dài.

Tiếp theo, vào giữa thập niên 2000, dòng vốn Hàn Quốc tăng tốc với các dự án công nghiệp quy mô lớn, đặt nền móng cho quan hệ đầu tư song phương. POSCO, nhà sản xuất thép hàng đầu Hàn Quốc đã lựa chọn Bà Rịa - Vũng Tàu (nay là TP.HCM) để xây dựng nhà máy thép cán nóng trị giá hơn một tỷ USD, công suất 1,2 triệu tấn/năm.

Cùng thời điểm, Doosan Vina khởi công tổ hợp sản xuất thiết bị công nghiệp nặng tại Khu kinh tế Dung Quất (Quảng Ngãi), vốn đầu tư khoảng 300 triệu USD, sản xuất nồi hơi cho nhà máy điện, thiết bị khử mặn và cẩu cảng siêu trường siêu trọng, phục vụ cả thị trường trong nước và xuất khẩu sang Mỹ, Ả Rập Xê Út và UAE, góp phần đào tạo đội ngũ kỹ sư và công nhân lành nghề cho ngành chế tạo trong nước.

…Đến làn sóng FDI Hàn Quốc

Nhận thấy Việt Nam hội tụ nhiều lợi thế về chi phí lao động, vị trí địa chiến lược và khả năng phát triển chuỗi cung ứng, Samsung cũng đã đầu tư xây dựng nhà máy Samsung Electronics Vietnam (SEV) tại Bắc Ninh vào năm 2008 với vốn 2,5 tỷ USD, sản xuất điện thoại di động, cung cấp sản phẩm cho hàng trăm thị trường, tạo việc làm trực tiếp cho hàng chục nghìn lao động và hàng trăm nghìn việc làm gián tiếp thông qua mạng lưới nhà cung ứng.

Năm 2013, Samsung mở rộng Samsung Electronics Vietnam Thái Nguyên (SEVT), nâng vốn lên 5 tỷ USD sau một năm hoạt động. Với hơn 30.000 lao động, kim ngạch xuất khẩu đạt trên 25 tỷ USD mỗi năm, SEVT đóng góp gần 10% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam và đưa Thái Nguyên vào nhóm các tỉnh công nghiệp dẫn đầu Việt Nam.

Tiếp tục mở rộng về phía Nam với Samsung HCMC CE Complex (SEHC) tại Khu Công nghệ cao TP.HCM vốn ban đầu hơn 2 tỷ USD, sau đó được nâng lên 2,84 tỷ USD vào năm 2022, CEHC đã sản xuất ti vi, thiết bị gia dụng cao cấp và tích hợp trung tâm nghiên cứu - phát triển sản phẩm, xuất khẩu sang hơn 60 quốc gia.

Đặc biệt, Trung tâm R&D tại Hà Nội với vốn đầu tư khoảng 220 triệu USD, tập trung vào trí tuệ nhân tạo, 5G, big data và các công nghệ lõi của thiết bị di động thế hệ mới, đưa Việt Nam trở thành một trong những cứ điểm nghiên cứu công nghệ cao của Tập đoàn.

Tính đến nay, Samsung đã đầu tư hơn 20 tỷ USD tại Việt Nam, sử dụng hơn 100.000 lao động và đóng góp khoảng 20% kim ngạch xuất khẩu cả nước.

Và những “siêu dự án”

Sau Samsung, Hyosung triển khai tổ hợp hóa dầu PDH-PP tại Bà Rịa - Vũng Tàu (nay là TP.HCM) với vốn đầu tư khoảng 1,3 tỷ USD, sản xuất polypropylene và propylene - những nguyên liệu chủ lực cho ngành nhựa và hóa chất, vừa đáp ứng nhu cầu trong nước vừa xuất khẩu.

Hanwha Aero Engines lựa chọn Khu Công nghệ cao Hòa Lạc (Hà Nội) để cũng xây dựng nhà máy linh kiện động cơ máy bay với vốn 200 triệu USD, lần đầu tiên đưa Việt Nam vào chuỗi cung ứng hàng không toàn cầu, một lĩnh vực đòi hỏi tiêu chuẩn kỹ thuật rất khắt khe.

Năm 2019, KEB Hana Bank cũng chi gần 875 triệu USD để mua 15% cổ phần BIDV, trở thành thương vụ M&A ngân hàng nước ngoài lớn nhất tại Việt Nam, đồng thời giúp BIDV mở rộng năng lực tài chính và công nghệ. SK Group, tập đoàn đa ngành lớn thứ ba Hàn Quốc đã từng rót 1 tỷ USD vào Vingroup và 410 triệu USD vào VinCommerce (nay đổi tên thành WinCommerce), cũng thể hiện chiến lược dài hạn trong thị trường tiêu dùng Việt Nam.

Với lĩnh vực đầu tư vào công nghệ cao, năng lượng tái tạo và đô thị thông minh, LG Display Hải Phòng liên tục nâng vốn, mới nhất là 1 tỷ USD vào năm 2024, đưa tổng vốn lên 5,65 tỷ USD, sản xuất 14 triệu tấm OLED mỗi tháng, biến Việt Nam thành một trong những “cứ điểm” sản xuất màn hình hàng đầu thế giới. Lotte Eco Smart City Thủ Thiêm tại TP.HCM với vốn 900 triệu USD đang hình thành một trung tâm tài chính - thương mại - dịch vụ cao cấp, được kỳ vọng trở thành biểu tượng mới của thành phố.

Hành trình ba thập niên qua là minh chứng rõ nét cho tầm nhìn chiến lược và niềm tin dài hạn của các nhà đầu tư Hàn Quốc vào Việt Nam, đồng thời phản ánh bước chuyển mình của Việt Nam từ điểm đến sản xuất chi phí thấp trở thành trung tâm công nghệ, đổi mới sáng tạo và dịch vụ cao cấp, gắn kết chặt chẽ với chuỗi giá trị toàn cầu của các tập đoàn hàng đầu xứ sở kim chi này.