Phí trước bạ: Xe giá rẻ không còn rẻ

Ảnh: T.LINH

Hiện nay, mức phí trước bạ dành cho ô tô con (9 chỗ ngồi trở xuống) do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định ở khoảng từ 10-15% trong lần đầu và 2% từ lần thứ hai trở đi. Xe bán tải có mức thu phí trước bạ 2%. Căn cứ vào loại phương tiện ghi tại Giấy chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường do cơ quan Đăng kiểm Việt Nam cấp, cơ quan Thuế sẽ xác định mức thu phí trước bạ .

Link bài viết

Dự thảo Nghị định Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 140/2016 của Bộ Tài chính đang trong giai đoạn lấy ý kiến phí trước bạ, khiến doanh nghiệp và cả người tiêu dùng băn khoăn. Theo đó, dự thảo về phí trước bạ còn một số quy định chưa rõ ràng trong việc xác định một chiếc xe đã đăng ký lần đầu.

Cụ thể, Bộ Tài chính đề xuất bổ sung khoản 7 và 8 tại Điều 7 Nghị định số 140/2016 quy định tổ chức, cá nhân được miễn hoặc không phải nộp phí trước bạ khi đăng ký quyền sở hữu ô tô, xe máy nếu được chuyển nhượng cho các tổ chức, cá nhân khác hoặc chuyển nhượng mục đích sử dụng mà không thuộc diện được miễn phí trước bạ theo quy định thì tổ chức, cá nhân đăng ký quyền sở hữu ô tô, xe máy nộp phí trước bạ với mức thu lần đầu hay chưa.

Cũng theo dự thảo này, xe đã đăng ký lần đầu khi bị tịch thu bán lại thì sẽ nộp ở mức lần thứ hai, xe chưa đăng ký lần đầu thì phải nộp ở mức thu lần đầu. Tuy nhiên, quy định này chưa nói rõ làm thế nào để xác định được một chiếc xe đã đăng ký lần đầu hay chưa, điều này có thể gây tranh chấp giữa cơ quan thuế và người nộp lệ phí.

Một bất hợp lý khác là mức phí trước bạ chỉ điều chỉnh khi biến động giá chuyển nhượng ô tô từ 20% trở lên. Nghĩa là, cơ quan Thuế chỉ cập nhật giá tính phí trước bạ khi giá xe có thay đổi tăng hoặc giảm từ 20% trở lên so với bảng giá điều chỉnh phí trước bạ . Điều này là bất hợp lý, bởi khó có chuyện các hãng ô tô trong một lúc tăng hoặc giảm đến 20% giá bán xe.

Theo số liệu tổng hợp của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam - VAMA cho thấy, trong giai đoạn từ năm 2015-2017, giá xe thay đổi từ 1-6 lần, tùy từng mẫu xe. Mức biến động giá giảm chỉ ở khoảng từ 2-7% và tăng phổ biến từ 2-6%, chưa khi nào tăng hoặc giảm lên đến 20%.

Với phân khúc xe bán tải, thời gian qua, thực hiện nhiều cam kết quốc tế về cắt giảm thuế nhập khẩu, giá chuyển nhượng trên thị trường của nhiều dòng xe có xu hướng giảm nhưng mức giảm cũng chưa đến 20% nên chưa đủ điều kiện để điều chỉnh giá tính phí trước bạ .

Đánh giá về cách tính phí trước bạ này, một doanh nhân kinh doanh ô tô khá lớn tại TP.HCM cho rằng: "Quy định trên không hợp lý vì mức thay đổi giá đến 20% với ô tô là hiếm xảy ra. Tôi cho rằng, điều chỉnh mức phí trước bạ khi giá xe tăng hoặc giảm 5% là phù hợp với thị trường. Không thể bắt người tiêu dùng phải đóng phí trước bạ ở mức cao".

Không chỉ thế, người mua xe tại TP.HCM còn bức xúc vì nhiều mẫu xe mua với giá thấp hoặc phiên bản thấp hơn, nhưng phải đóng phí trước bạ dựa trên giá của phiên bản cao nhất. Điều này khiến họ mất thêm đến vài chục triệu đồng vì chiếc ô tô qua nhiều lần chuyển nhượng vẫn phải đóng phí trước bạ 10 -15% đến hai lần.

Lâu nay, cách tính phí trước bạ dựa trên giá công bố của hãng xe gửi đến Bộ Tài chính trong khi những mẫu xe này có thể "lên xuống theo thị trường nhưng thường không đạt đến ngưỡng 20% như dự thảo quy định". Bởi, với những mẫu xe mới ra mắt, đang hút khách hàng thường bị đẩy giá bán lên cao nên giá công bố đến cơ quan Thuế cũng ở mức cao. Thế nhưng, khi thị trường bình thường, giá trở lại giá trị thật thì người tiêu dùng chịu thiệt vì vẫn bị cơ quan thuế áp theo giá tính phí trước bạ ở mức cao như ban đầu.

Riêng với dòng bán tải, tại Dự thảo Sửa đổi, bổ sung Nghị định 140, Bộ Tài chính đề nghị mức thu phí trước bạ lần đầu đối với các dòng xe này bằng 60% mức thu phí trước bạ lần đầu đối với ô tô con. Mức thu lần hai trở đi là 2%. Nếu dự thảo được thông qua, mức thu phí trước bạ lần đầu của xe bán tải chở hàng sẽ lên mức 6-9% thay vì 2% như trước. Và như vậy, giá xe đến tay người tiêu sẽ vẫn rất cao.

Chia sẻ về phí trước bạ , ông Toru Kinoshita - Tổng giám đốc Toyota Việt Nam kiêm Chủ tịch VAMA cho rằng, việc áp giá tính phí trước bạ trong bảng giá hiện tại còn nhiều bất cập. Một số quy định về thủ tục hành chính của phí trước bạ là một trong những nguyên nhân khiến thị trường ô tô Việt Nam bất ổn. 

Trước thực tế đó, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) gửi văn bản lên Vụ Chính sách thuế, Bộ Tài chính đóng góp ý kiến Dự thảo Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 140/NĐ/CP về phí trước bạ, đã đề nghị cơ quan soạn thảo thiết kế quy định theo nguyên tắc "mỗi ô tô, xe máy chỉ chịu phí trước bạ với mức thu lần đầu một lần duy nhất". Bên cạnh đó, cần bổ sung quy định về trách nhiệm của cơ quan đăng ký phương tiện trong việc thông báo cho cơ quan thuế về việc phương tiện đăng ký lần đầu hay lần thứ hai trở đi.

Cùng quan điểm này, đại diện VAMA đề nghị bỏ quy định về điều kiện 20% thay đổi giá và thay bằng tần suất cập nhật bảng giá trên toàn quốc. Giá cập nhật theo thông báo giá mới của nhà sản xuất, nhập khẩu chính hãng. Mức phí trước bạ cần phải được cập nhật, điều chỉnh theo biến động của thị trường để đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng.