Trung Quốc thông qua luật mới để "trả đũa" Mỹ

Cụ thể, Ủy ban Thường vụ Đại hội Nhân dân Toàn quốc Trung Quốcvào cuối tuần trước vừa thông qua luật mới, hạn chế các mặt hàng xuất khẩu "nhạy cảm", để bảo vệ an ninh quốc gia. Luật sẽ áp dụng cho tất cả doanh nghiệp ở Trung Quốc (gồm cả công ty có vốn đầu tư nước ngoài) và có hiệu lực từ ngày 1/12/2020.

Theo luật mới, Trung Quốc sẽ xây dựng, điều chỉnh và công bố danh sách các mặt hàng bị kiểm soát xuất khẩu vào thời điểm thích hợp, với "mục đích là bảo vệ lợi ích và an ninh quốc gia". Luật sẽ cho phép Bắc Kinh "thực hiện các biện pháp có qua có lại" đối với bất kỳ quốc gia hoặc khu vực nào lạm dụng kiểm soát xuất khẩu cũng như đe dọa an ninh, lợi ích quốc gia của Trung Quốc.

Các mặt hàng bị kiểm soát theo luật gồm sản phẩm dân sự, quân sự và hạt nhân, cũng như hàng hoá, công nghệ, dịch vụ cùng dữ liệu liên quan đến an ninh quốc gia. Danh sách mặt hàng bị kiểm soát sẽ được công bố kịp thời với các bộ phận liên quan theo quy định của pháp luật.

Như vậy, luật mới này có thể trở thành công cụ chính sách đắc lực, giúp Bắc Kinh đáp trả lại các động thái của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump nhắm vào các công ty công nghệ Trung Quốc trong những tháng gần đây. Liên tiếp nhiều cái tên, từ Huawei, SMIC, TikTok (Bytedance) cho tới WeChat (Tencent) và rất có thể sắp tới là AntGroup, bị Washington hoặc cấm, hoặc đưa vào danh sách đen, với lý do đe dọa an ninh quốc gia.

Trước đó, Bắc Kinh vào tháng 9/2020 đã công bố "danh sách thực thể không đáng tin cậy" để trả đũa Mỹ và cách đó một tháng, Bộ Thương mại Trung Quốc cũng đã đưa ra quy định về các công nghệ bị hạn chế xuất khẩu. Theo Qing Ren - một đối tác tại Văn phòng Luật sư Toàn cầu ở Bắc Kinh, "chính quyền Trung Quốc có thể đã học được một bài học từ Mỹ và các nước khác".

Theo luật mới, doanh nghiệp (kể cả DN bên ngoài Trung Quốc) và cá nhân vi phạm, mà bởi đó gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia, có thể bị buộc tội hình sự. Các hành vi vi phạm luật, chẳng hạn như xuất khẩu các mặt hàng mà không có giấy phép, có thể bị phạt 5 triệu CNY (746.500 USD), hoặc lên đến 20 lần giá trị kinh doanh của giao dịch bất hợp pháp và thu hồi giấy phép xuất khẩu.