Với vai trò là một đô thị đặc biệt, là đầu tàu, động lực phát triển kinh tế của cả nước, TP.HCM luôn ý thức rất rõ, mỗi một bước đi của mình đều có sự tác động, lan tỏa đến sự tăng trưởng không chỉ của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam mà còn là cả nước.
Theo Phó chủ tịch UBND TP.HCM Phan Thị Thắng, trong quá trình xây dựng chính sách và phát triển kinh tế, TP.HCM xác định logistics là một ngành rất quan trọng, có tác động đến sự phát triển bền vững, lâu dài cho tăng trưởng kinh tế Thành phố. Vai trò quan trọng đó cũng đã được Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP.HCM lần thứ XI xác định “Đề án Phát triển ngành logistics TP.HCM đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” là một trong 49 chương trình, đề án trọng tâm phát triển kinh tế Thành phố.
Theo đó, Thành phố đặt mục tiêu phải phát triển logistics trở thành một ngành dịch vụ mũi nhọn, đóng góp tích cực cho hoạt động sản xuất, kinh doanh trên địa bàn. Phấn đấu tốc độ tăng trưởng doanh thu dịch vụ logistics của doanh nghiệp TP.HCM đạt 15% vào năm 2025 và đạt 20% vào năm 2030. Tỷ trọng đóng góp của logistics vào GRDP TP.HCM đến năm 2025 đạt 10% và đến năm 2030 đạt 12%. Góp phần kéo giảm chi phí logistics cả nước so với GDP quốc gia đến năm 2025 còn khoảng 10 - 15%.
Thành phố đang tập trung triển khai các nhiệm vụ trọng tâm của ngành trong chuỗi kế hoạch tổng thể phát triển ngành logistics đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Trong đó, tập trung hình thành các trung tâm logistics, phát triển nguồn nhân lực là các nhiệm vụ then chốt trong 3 trụ cột chính phát triển ngành logistics Thành phố.
Bên cạnh những thuận lợi, hiện có 2 điểm nghẽn lớn đang cản trở sự phát triển logistics Thành phố là hạ tầng logistics và việc phát triển nguồn nhân lực. Phó chủ tịch UBND TP.HCM Phan Thị Thắng cho rằng, hạ tầng giao thông yếu kém và việc có quá ít các trung tâm logistics là nguyên nhân ảnh hưởng ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành logistics TP.HCM.
Phó chủ tịch UBND TP.HCM Phan Thị Thắng cho rằng cần tháo gỡ hai điểm nghẽn để ngành logistics Thành phố phát triển |
TP.HCM có thế mạnh về vị trí địa lý khi nằm giữa các trục giao thông Bắc - Nam, Đông - Tây nên trở thành trung tâm lưu chuyển hàng hóa trong nước và xuất nhập khẩu cho khu vực các tỉnh phía Nam. Tuy nhiên, hệ thống đường giao thông chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển của Thành phố, đặc biệt là các tuyến đường vành đai kết nối Thành phố với các tỉnh Đông - Tây Nam bộ triển khai còn chậm. Do đó, giao thương hàng hóa hai chiều giữa Thành phố với các tỉnh còn chưa tương xứng với tiềm năng
Là trung tâm kinh tế lớn của cả nước nhưng hiện TP.HCM mới chỉ có Trung tâm logistics Khu công nghệ cao (6 ha) đang trong giai đoạn lựa chọn nhà đầu tư để triển khai xây dựng. Các trung tâm logistics còn lại chủ yếu ở giai đoạn lập quy hoạch phân khu (1/2000). Trong khi đó, các dự án “tương tự trung tâm logistics” như kho lạnh ở khu công nghiệp Vĩnh Lộc, kho thương mại điện tử ở Củ Chi… cũng chi đang được các doanh nghiệp triển khai xây dựng.
Nguồn nhân lực được xem là lợi thế cạnh tranh của TP.HCM so với các tỉnh, thành khác trong cả nước khi Thành phố có số lượng các trường đào tạo từ bậc trung cấp, cao đẳng, đến đại học, sau đại học cao nhất cả nước. Thành phố cũng là nơi tập trung đến 54% tổng số doanh nghiệp cung cấp dịch vụ logistics chuyên nghiệp của cả nước, là môi trường hành nghề logistics lớn nhất nước, cung cấp nhân lực logistics cho nhiều tỉnh, thành trên cả nước. Thành phố xác định phải trở thành trung tâm đào tạo, cung cấp nhân lực logistics cho khu vực phía Nam và cả nước.
Thế nhưng mối liên kết giữa hệ thống các trường đào tạo với các doanh nghiệp logsitics chưa chặt chẽ, thiếu sự tương tác, kết nối để nắm bắt nhu cầu từ đào tạo đến đầu ra. Mặt khác, chất lượng nguồn nhân lực logistics cũng chưa tương xứng với tiềm năng phát triển của Thành phố.
Vì vậy, để ngành logistics phát triển, Phó chủ tịch UBND TP.HCM đề nghị các cơ quan nhà nước, các chuyên gia, nhà khoa học, các hiệp hội ngành nghề, doanh nghiệp logistics cùng trao đổi, đối thoại, đưa ra giải pháp phát triển ngành logistics Thành phố.
Bà cho rằng, phải đánh giá về thực trạng cơ sở hạ tầng logistics Thành phố, các vấn đề về liên kết vùng trong đầu tư cơ sở hạ tầng logistics, chia sẻ kinh nghiệm từ góc độ quản lý nhà nước của ngành và doanh nghiệp. Từ đó, đề xuất, hiến kế giúp Thành phố các giải pháp để đẩy nhanh quá trình triển khai các dự án phát triển cơ sở hạ tầng logistics.
Song song đó, đánh giá về thực trạng phát triển nguồn nhân lực ngành logistics Thành phố và đề xuất giúp Thành phố các giải pháp để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực logistics, đặc biệt là cách thức để liên kết chặt chẽ hơn giữa hệ thống các trường đào tạo với các doanh nghiệp logsitics - nơi trực tiếp sử dụng lao động. Có như vậy, khi học viên, sinh viên ra trường tcó thể đáp ứng đúng nhu cầu tuyển dụng, có thể làm việc được ngay và doanh nghiệp cũng không mất thời gian để đào tạo lại. Và đề xuất giúp Thành phố các giải pháp về đào tạo để nguồn lao động và các doanh nghiệp logistics nâng cao kỹ năng, thích ứng với bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng. Từ đó, nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ logistics của Thành phố tương đương với các nước, trước hết là ngang bằng các nước châu Á.
“Sau Diễn đàn nay, tôi đề nghị Sở Công Thương là đơn vị đầu mối, tổng hợp đầy đủ ý kiến góp ý của các chuyên gia, các nhà khoa học, các hiệp hội, doanh nghiệp và nhanh chóng tham mưu UBND Thành phố các giải pháp để thực hiện ngay, phát huy đúng mức vai trò của ngành logistics Thành phố trong tăng trưởng kinh tế của Vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam nói chung và Thành phố nói riêng”, Phó chủ tịch UBND TP.HCM đề nghị.