Thương mại hàng hóa Việt Nam hạ nhiệt, cán cân vẫn nghiêng về xuất siêu

Theo số liệu sơ bộ từ Cục Hải quan, tổng trị giá xuất nhập khẩu của Việt Nam trong nửa đầu tháng 10/2025 (từ ngày 1 đến 15/10) đạt 38,04 tỷ USD, giảm 2,59% (tương đương 1,01 tỷ USD) so với nửa đầu tháng 9/2025.

Tổng kim ngạch xuất khẩu trong kỳ đạt 19,34 tỷ USD, tăng 0,75% (tương ứng 144,51 triệu USD) so với kỳ trước. Mức tăng này chủ yếu đến từ các nhóm hàng công nghiệp chế biến chủ lực. Cụ thể, giày dép các loại tăng 173,26 triệu USD (tương đương 23,56%), phương tiện vận tải và phụ tùng tăng 146,79 triệu USD (22,77%) và thủy sản tăng 115,43 triệu USD (26,76%). Đáng chú ý, dầu thô ghi nhận mức tăng mạnh nhất, lên tới 405,64%, tương ứng 76,24 triệu USD so với nửa đầu tháng 9.

Tuy nhiên, sự sụt giảm của các mặt hàng nông sản và nguyên liệu thô đã phần nào kìm hãm đà tăng của xuất khẩu. Rau quả giảm 187,36 triệu USD (28,96%), phân bón giảm 26,61 triệu USD (55,56%) và quặng, khoáng sản khác giảm 4,46 triệu USD (48,24%).

Tính từ đầu năm đến giữa tháng 10/2025, tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đạt 368,13 tỷ USD, tăng 16,14% (tương đương 51,15 tỷ USD) so với cùng kỳ năm 2024. Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện tiếp tục là nhóm hàng xuất khẩu lớn nhất với 81,89 tỷ USD, tăng 47,14% (tương ứng 26,21 tỷ USD).

Ngoài ra, có 8 nhóm hàng khác ghi nhận mức tăng trên 1 tỷ USD, bao gồm thủy sản, giày dép, phương tiện vận tải, điện thoại, dệt may, cà phê, đồ chơi - dụng cụ thể thao và máy móc - thiết bị.

Khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tiếp tục đóng vai trò chủ lực trong hoạt động xuất khẩu. Trong nửa đầu tháng 10, trị giá xuất khẩu của khu vực này đạt 15,18 tỷ USD, chiếm 78,46% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước, chỉ giảm nhẹ 0,19% so với kỳ trước.

Tính đến ngày 15/10, tổng kim ngạch xuất khẩu của doanh nghiệp FDI đạt 277,57 tỷ USD, tăng 22,35% (tương đương 50,7 tỷ USD) so với cùng kỳ năm 2024. Khu vực này tiếp tục đóng góp lớn vào tăng trưởng thương mại nhờ thế mạnh trong lĩnh vực điện tử, máy tính, linh kiện và thiết bị công nghệ cao.

Ở chiều ngược lại, tổng kim ngạch nhập khẩu trong nửa đầu tháng 10 đạt 18,69 tỷ USD, giảm 5,81% (tương đương 1,15 tỷ USD) so với kỳ trước. Sự sụt giảm chủ yếu đến từ các nhóm hàng công nghiệp công nghệ cao, sau giai đoạn tăng mạnh trong tháng 9.

Cụ thể, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện giảm 878 triệu USD (12,41%); máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác giảm 173,9 triệu USD (6,35%) và điện thoại các loại, linh kiện giảm 106,58 triệu USD (17,22%). Dù giảm, hai nhóm hàng máy vi tính - điện tử và máy móc - thiết bị vẫn giữ vị trí dẫn đầu trong cơ cấu nhập khẩu với trị giá đều trên 2 tỷ USD.

Khu vực doanh nghiệp FDI tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn trong nhập khẩu, đạt 13,27 tỷ USD, tương đương 70,97% tổng kim ngạch cả nước, giảm 8,27% so với kỳ trước. Lũy kế đến giữa tháng 10, tổng trị giá nhập khẩu của các doanh nghiệp FDI đạt 239,64 tỷ USD, tăng 27,23% so với cùng kỳ năm 2024.

Tính từ đầu năm đến hết nửa đầu tháng 10/2025, tổng kim ngạch nhập khẩu đạt 350,72 tỷ USD, tăng 18,68% (tương đương 55,19 tỷ USD) so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện vẫn là nhóm hàng nhập khẩu lớn nhất với mức tăng 32,72 tỷ USD (39,17%), tiếp theo là máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng tăng 9,31 tỷ USD (24,8%).

Một số nhóm hàng khác như sản phẩm từ chất dẻo, kim loại thường, sắt thép và các sản phẩm từ kim loại cũng ghi nhận mức tăng mạnh. Nhờ xuất khẩu duy trì tăng trưởng và nhập khẩu giảm tốc, cán cân thương mại hàng hóa trong nửa đầu tháng 10/2025 thặng dư 653,69 triệu USD, nâng tổng mức xuất siêu của Việt Nam từ đầu năm lên 17,41 tỷ USD.

Dù tốc độ tăng trưởng thương mại hàng hóa đang có dấu hiệu hạ nhiệt, kết quả trên cho thấy xu hướng xuất siêu vẫn được duy trì ổn định, phản ánh nền tảng tích cực của thương mại Việt Nam trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động.