Thủ tướng giao Bộ Xây dựng nghiên cứu đề xuất làm tuyến đường sắt TP.HCM - Cần Thơ - Cà Mau

Nội dung trên được nêu trong công văn của Văn phòng Chính phủ gửi Bộ Xây dựng, thông báo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng liên quan đến đề xuất nghiên cứu đầu tư tuyến đường sắt kết nối TP.HCM với khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Theo Văn phòng Chính phủ, ngày 6/10/2025, CT Group đã có văn bản gửi Thủ tướng, đề xuất được lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi và xin chủ trương đầu tư dự án tuyến đường sắt TP.HCM - Cần Thơ - Cà Mau theo phương thức đối tác công tư (PPP).

Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng nghiên cứu kỹ đề xuất nêu trên, hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện theo quy định hiện hành, bảo đảm các nguyên tắc cơ bản và điều kiện triển khai dự án trên tinh thần công khai, minh bạch, hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp, đồng thời bảo đảm cơ chế chia sẻ rủi ro phù hợp.

Theo đề xuất của CT Group, tuyến đường sắt TP.HCM - Cần Thơ - Cà Mau có điểm đầu tại ga Thủ Thiêm (ga trung tâm TP.HCM), nhằm kết nối với tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam và tuyến đường sắt đi sân bay Long Thành. Điểm cuối giai đoạn 1 là ga Cái Răng (Cần Thơ) và điểm cuối giai đoạn 2 là ga Đất Mũi (Cà Mau).

Tuyến đường sắt dự kiến đi qua TP.HCM, Tây Ninh, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Cần Thơ và Cà Mau, với chiều dài toàn tuyến giai đoạn 1 khoảng 160 km và giai đoạn 2 khoảng 120 km. Dự án được đề xuất xây dựng theo tiêu chuẩn đường sắt đôi, khổ ray 1.435 mm, điện khí hóa, khai thác vận tải hành khách và hàng hóa với vận tốc thiết kế 200 - 250 km/h, đồng thời nghiên cứu phương án nâng vận tốc lên 300 - 350 km/h.

CT Group cho biết sẽ phối hợp với các đối tác quốc tế uy tín để thu xếp nguồn vốn đầu tư cho dự án. Tổng mức đầu tư sơ bộ khoảng 12 tỷ USD, chưa bao gồm chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư phục vụ giải phóng mặt bằng từ nguồn ngân sách nhà nước.

Về cơ cấu vốn, doanh nghiệp đề xuất áp dụng cơ chế PPP thí điểm đặc thù, trong đó 80% vốn từ ngân sách nhà nước trong các kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn và các nguồn hợp pháp khác; 20% còn lại là vốn chủ sở hữu và các nguồn huy động hợp pháp của nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, CT Group đề xuất cơ chế khai thác, phát triển quỹ đất dọc tuyến, gồm khoảng 400 ha gần ga Tân Kiên (Bình Chánh, TP.HCM), 200 ha tại khu đô thị đường sắt Cần Thơ và 200 ha tại khu vực ga cuối Cà Mau. Tổng giá trị dự kiến khoảng 300.000 tỷ đồng, trong đó đóng góp cho dự án khoảng 250.000 tỷ đồng. Doanh nghiệp cũng đề xuất sử dụng nguồn thu từ đấu giá quyền sử dụng đất tại các khu đô thị TOD dọc tuyến để huy động khoảng 20 - 25% tổng mức đầu tư.

Ngoài ra, CT Group kiến nghị áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù như miễn thuế nhập khẩu đối với thiết bị, phụ tùng phục vụ xây dựng, bảo trì; cho phép đề xuất khung giá vé hành khách và hàng hóa bảo đảm tính cạnh tranh; được tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi tương đương 40 - 50% tổng mức đầu tư dự án.

Về tiến độ triển khai, CT Group đề xuất lập và hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi trong giai đoạn 2025 - 2026; thực hiện báo cáo nghiên cứu khả thi và đánh giá tác động môi trường trong giai đoạn 2026 - 2027; khởi công xây dựng vào năm 2027 và đưa dự án vào khai thác thương mại trong giai đoạn 2031 - 2032.