Thu hẹp hoạt động kinh doanh vàng

Ngân hàng (NH) Nhà nước vừa ban hành thông tư về quản lý huy động và cho vay bằng vàng, trong đó cấm cho vay vàng để sản xuất và kinh doanh vàng miếng cũng như chuyển đổi vốn vàng thành tiền đồng nhằm thiết lập khuôn khổ cho thị trường vàng.

Nhiều người kỳ vọng giá vàng sẽ đi vào quỹ đạo sau khi áp dụng thông tư 122 - Ảnh: Thanh Đạm

Tuy nhiên xử lý ra sao để biến vàng trở thành nguồn vốn phục vụ sản xuất kinh doanh thì NH vẫn còn lúng túng.

Siết huy động vàng

Theo quy định mới của NH Nhà nước, từ ngày 29/10 các NH chỉ được huy động vốn bằng vàng dưới hình thức phát hành giấy tờ có giá thay hình thức huy động tiết kiệm vàng. Theo các NH, đây cũng là một hình thức hạn chế huy động vàng. Để phát hành giấy tờ có giá, các NH phải đăng ký với NH Nhà nước với số lượng nhất định, người gửi không được rút trước hạn như gửi vàng dưới dạng sổ tiết kiệm.

Tại TP.HCM, tính đến cuối tháng 9, tổng huy động vàng của các NH trên địa bàn đạt hơn 70.000 tỉ đồng, dư nợ cho vay hơn 40.500 tỉ đồng, chiếm gần 58%. Tỉ lệ chuyển đổi vàng thành tiền đồng chiếm 10,85% tổng huy động vàng.

Thị trường vàng thời gian gần đây sôi động nhờ hoạt động đầu cơ vàng vật chất, còn rất ít người dân giao dịch. Hoạt động đầu cơ khiến giá vàng trong nước thoát ly thế giới. Từ năm 2008 đến nay NH Nhà nước hạn chế nhập khẩu vàng, do vậy sốt giá vàng thường kéo theo những đợt sốt ngoại tệ do giới kinh doanh gom USD để nhập vàng lậu.

Theo ông Nguyễn Ngọc Bảo, vụ trưởng Vụ Chính sách NH Nhà nước, sau khi NH Nhà nước không còn cho phép kinh doanh vàng tài khoản nước ngoài, NH thực hiện việc chuyển đổi rất dễ bị rủi ro do không có công cụ phòng ngừa rủi ro khi giá vàng biến động.

Việc cho phép chuyển đổi vốn bằng vàng thành tiền đã kích thích nhiều NH mở rộng huy động để cho vay bằng vàng với lãi suất cao đối với lĩnh vực phi sản xuất mà NH Nhà nước không khuyến khích. Có hiện tượng NH sử dụng nguồn vốn bằng tiền chuyển đổi để quay vòng đầu cơ vàng và ngoại tệ, ảnh hưởng xấu đến thị trường ngoại hối và tỉ giá.

Theo quy định mới, hoạt động đầu cơ vàng bị triệt tiêu nên giao dịch vàng trên thị trường chủ yếu phục vụ nhu cầu cất giữ, bảo toàn vốn. Từ đó cung cầu vàng trên thị trường sẽ trở nên bình ổn, không còn những đợt sốt giá vàng gây chao đảo thị trường như tháng 11-2009.

Mua bán vàng giảm

Bà Nguyễn Thị Cúc, phó tổng giám đốc Công ty Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ), cho rằng khi NH Nhà nước thu hẹp huy động, cho vay vàng, các doanh nghiệp cũng khó kinh doanh vàng. Những thời điểm giá vàng biến động mạnh, giao dịch tại công ty lên đến 3.000-4.000 lượng mỗi ngày.

Tính chung cả thị trường giao dịch đến vài chục nghìn lượng mỗi ngày. Theo bà Cúc, bản thân các công ty vàng không có nhiều vàng, mà NH chính là nguồn cung cấp vàng khổng lồ thông qua nghiệp vụ cho vay cũng như hoán chuyển vàng thành tiền. Nay các nghiệp vụ này đều bị cấm dẫn đến nguồn cung vàng trên thị trường hạn chế, giao dịch giảm mạnh.

Theo bà Nguyễn Ngọc Quế Chi, tổng giám đốc Công ty vàng bạc đá quý NH Sài Gòn Thương Tín (SBJ), thực tế giao dịch đã giảm mạnh từ đầu tuần sau khi có thông tin NH Nhà nước siết thị trường vàng.

Nhiều NH không còn bán vàng để chuyển thành tiền đồng, trong khi đó hoạt động cho vay vàng cũng bị đình trệ.