Thị trường hàng hóa tiếp tục điều chỉnh, MXV-Index lùi về 2.315 điểm

Theo Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV), MXV-Index khép phiên giảm 1,2%, xuống còn 2.315 điểm. Diễn biến này phản ánh tâm lý thận trọng ngày càng gia tăng của nhà đầu tư trước triển vọng dư cung trên thị trường hàng hóa toàn cầu, trong khi nhu cầu tiêu thụ chưa cho thấy tín hiệu phục hồi rõ ràng.

Trong phiên 16/12, toàn bộ 5 mặt hàng thuộc nhóm năng lượng đồng loạt giảm giá, qua đó trở thành tác nhân chính kéo thị trường đi xuống. Đáng chú ý, giá dầu thô Brent giảm hơn 2,7%, lùi về quanh mức 58,9 USD/thùng, trong khi dầu WTI cũng mất trên 2,7%, giao dịch quanh mốc 55,2 USD/thùng.

Theo đánh giá của MXV, giá dầu thô thế giới đang chịu sức ép mạnh từ nhiều yếu tố bất lợi cùng lúc, đặc biệt là nỗi lo dư cung kéo dài trong trung và dài hạn. Thị trường ngày càng gia tăng kỳ vọng về khả năng hạ nhiệt xung đột Nga - Ukraine, trong bối cảnh Mỹ và châu Âu ghi nhận những tiến triển nhất định trong các cuộc trao đổi ngoại giao.

Dù khả năng nhượng bộ lãnh thổ vẫn bị Ukraine phủ nhận, nhưng viễn cảnh hòa bình đã khiến giới đầu tư tính tới kịch bản nới lỏng hoặc dỡ bỏ một phần các biện pháp trừng phạt, qua đó mở đường cho dầu thô và các sản phẩm dầu của Nga quay trở lại thị trường quốc tế.

Kịch bản này làm trầm trọng thêm các dự báo dư cung giai đoạn 2025 - 2026 do Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) và nhiều tổ chức tài chính lớn đưa ra trước đó. Trong bối cảnh nguồn cung tiềm năng gia tăng, các tín hiệu nhu cầu yếu từ Trung Quốc tiếp tục gây áp lực đáng kể lên giá dầu.

Dữ liệu mới cho thấy Trung Quốc tăng mạnh nhập khẩu dầu thô, song phần lớn lượng dầu này được đưa vào kho dự trữ thay vì phục vụ tiêu thụ thực tế. Riêng trong tháng 11, lượng dầu chảy vào kho của nước này ước đạt gần 1,9 triệu thùng/ngày - mức cao nhất trong vòng 6 tháng. Trong khi đó, công suất lọc dầu gần như đi ngang, phản ánh nhu cầu nhiên liệu cuối cùng vẫn ở mức thấp, nhất là khi sản xuất công nghiệp và tiêu dùng bán lẻ tiếp tục chững lại.

Ở góc độ nguồn cung ngắn hạn, căng thẳng giữa Mỹ và Venezuela leo thang với các biện pháp trừng phạt bổ sung, song tác động lên giá dầu khá hạn chế. Việc PDVSA buộc phải chiết khấu sâu để bán dầu sang Trung Quốc, cùng với dòng dầu giá rẻ từ Nga và Iran đổ mạnh về châu Á, đã khiến khu vực này rơi vào trạng thái dư thừa nguồn cung, qua đó làm gia tăng rủi ro nhu cầu không đủ mạnh để đảo chiều xu hướng giảm.

Không nằm ngoài xu hướng chung, nhóm nguyên liệu công nghiệp trong phiên 16/12 cũng ghi nhận lực bán áp đảo. Trong đó, thị trường đường tiếp tục mở rộng đà giảm sang phiên thứ hai liên tiếp. Cụ thể, giá đường 11 giảm gần 0,9%, xuống mức 326 USD/tấn, trong khi giá đường trắng giảm 0,8%, lùi về 423 USD/tấn.

Theo MXV, áp lực giảm giá trên thị trường đường đến từ sự gia tăng mạnh mẽ của nguồn cung toàn cầu, trong khi nhu cầu tiêu thụ tại các thị trường lớn vẫn chưa cải thiện. Tại Ấn Độ, sản lượng đường tiếp tục tăng nhanh. Số liệu từ Hiệp hội Các nhà máy Đường Ấn Độ (ISMA) cho thấy, tính đến ngày 15/12, tổng sản lượng đường của nước này đạt 7,825 triệu tấn, tăng 28% so với cùng kỳ năm trước, với 478 nhà máy đang vận hành.

Tại Brazil, dù sản lượng đường khu vực Trung Nam trong nửa cuối tháng 11 giảm mạnh do các nhà máy chuyển hướng sang sản xuất ethanol vào cuối vụ, song lũy kế niên vụ 2025 - 2026 vẫn đạt 39,90 triệu tấn, tăng 1,1% so với niên vụ trước. Việc duy trì tỷ lệ ưu tiên sản xuất đường trong phần lớn thời gian thu hoạch tiếp tục tạo áp lực lên nguồn cung đường thương mại.

Ngoài ra, đà lao dốc của giá dầu thô cũng làm suy giảm sức hấp dẫn của ethanol. Giá dầu WTI kỳ hạn tháng 2/2026 đã rơi xuống mức thấp nhất trong gần 4,75 năm, kéo giá ethanol giảm mạnh, từ đó thúc đẩy các nhà máy mía đường, đặc biệt tại Brazil chuyển sang sản xuất đường, làm gia tăng nguồn cung trên thị trường quốc tế.

Ở chiều tiêu thụ, các thị trường nhập khẩu lớn phát đi tín hiệu suy yếu rõ rệt. Mỹ ghi nhận lượng đường nhập khẩu trong 9 tháng đầu năm 2025 giảm gần 20%, xuống còn hơn 2,1 triệu tấn. Tại châu Âu, lượng đường nhập khẩu trong 10 tháng đầu năm giảm 13,6%, chỉ còn 1,24 triệu tấn.

Tại thị trường nội địa, trong ngày 16/12, các nhà máy khu vực Tây Nguyên và miền Nam chào bán đường vụ mới với giá dao động từ 16.600 - 17.900 đồng/kg. Trong đó, đường sản xuất tại Gia Lai và Đắk Lắk được niêm yết quanh mức 16.600 đồng/kg, giảm nhẹ khoảng 200 đồng/kg so với trước đó.

Đối với đường tiểu ngạch, diễn biến giá có sự phân hóa rõ nét theo khu vực. Tại miền Trung, nguồn hàng Thái Lan về đều, khiến giá chững trong khoảng 16.200 - 16.500 đồng/kg, thậm chí có nơi xuống dưới 16.000 đồng/kg tại khu vực Quảng Nam - Đà Nẵng. Ngược lại, tại miền Tây, nguồn cung đường tiểu ngạch ghi nhận tình trạng khan hiếm, qua đó giữ giá ở mức cao hơn so với các khu vực khác.

Nhìn chung, trong bối cảnh rủi ro dư cung trên thị trường năng lượng và nguyên liệu công nghiệp vẫn hiện hữu, thị trường hàng hóa nguyên liệu nhiều khả năng sẽ tiếp tục biến động mạnh trong ngắn hạn, đòi hỏi nhà đầu tư duy trì chiến lược thận trọng.