Tăng kiểm soát khí thải: Quốc hội yêu cầu loại bỏ phương tiện gây ô nhiễm trước năm 2030

Theo Nghị quyết, ngay trong năm 2026, các cơ quan chức năng phải áp dụng các biện pháp khẩn cấp nhằm ngăn chặn và khắc phục tình trạng ô nhiễm không khí tại Hà Nội và TP.HCM.

Cùng với đó, các bộ, ngành và địa phương được yêu cầu hoàn thành việc đánh giá khả năng chịu tải môi trường của một số lưu vực sông quan trọng, đồng thời công bố kế hoạch quản lý chất lượng môi trường nước mặt. Các đoạn sông ô nhiễm nặng như Ngũ Huyện Khê, Tô Lịch hay hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải được xác định là trọng điểm cần sớm cải thiện chất lượng môi trường.

Giai đoạn 2026 - 2030, các địa phương phải kiểm soát chặt chẽ khí thải từ phương tiện cơ giới đường bộ và hạn chế xe gây ô nhiễm tại các đô thị lớn theo phân vùng môi trường. Nghị quyết nêu rõ việc loại bỏ các phương tiện cơ giới không đủ tiêu chuẩn lưu hành, coi đây là giải pháp quan trọng nhằm giảm ô nhiễm không khí.

Bên cạnh đó, lộ trình chuyển đổi xanh cho ngành giao thông vận tải phải được triển khai đồng bộ với đầu tư hạ tầng và các chính sách hỗ trợ người dân, góp phần giảm phát thải và thúc đẩy phương tiện sử dụng năng lượng sạch.

Nghị quyết đưa ra mục tiêu đến năm 2030, Hà Nội phải giảm khoảng 20% nồng độ bụi PM2.5 trung bình năm so với năm 2024 tại tất cả các điểm quan trắc của mạng lưới quốc gia. Các tỉnh lân cận gồm Thái Nguyên, Phú Thọ, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Phòng và Ninh Bình đặt mục tiêu giảm ít nhất 10% nồng độ PM2.5.

Với TP.HCM và các đô thị khác, yêu cầu đặt ra là duy trì kiểm soát chất lượng không khí, không để mức độ ô nhiễm gia tăng. Đồng thời, việc quản lý chất thải từ giao thông, xây dựng và hoạt động đốt phụ phẩm nông nghiệp phải được siết chặt hơn nữa.

Bên cạnh việc kiểm soát khí thải, Quốc hội yêu cầu ngăn chặn nhập khẩu công nghệ lạc hậu; di dời các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm ra khỏi khu dân cư, làng nghề; đồng thời đưa ra các yêu cầu đánh giá, dự báo tác động của biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn và thiên tai. Đây là cơ sở để bảo đảm nguyên tắc phát triển bền vững, không đánh đổi môi trường lấy lợi ích kinh tế ngắn hạn.

Mục tiêu đến năm 2030 còn bao gồm việc thu gom và xử lý 70% nước thải sinh hoạt tại các đô thị loại I trở lên; thu gom 95% chất thải rắn sinh hoạt đô thị theo quy chuẩn và giảm tối đa việc chôn lấp. Việt Nam cũng sẽ đẩy mạnh nghiên cứu và xử lý các loại chất thải mới như pin xe điện, ắc quy và tấm pin mặt trời, đáp ứng yêu cầu của tiến trình chuyển đổi xanh.