Quỹ Phát triển dữ liệu Quốc gia: Dự kiến cấp vốn tối thiểu 1.000 tỷ đồng
Bộ Tư pháp vừa công bố hồ sơ dự thảo Nghị định về việc thành lập Quỹ Phát triển dữ liệu Quốc gia, một định chế tài chính mới do Chính phủ lập ra, nhằm thúc đẩy phát triển dữ liệu và công nghệ số phục vụ quản lý nhà nước và phát triển kinh tế - xã hội.
Theo dự thảo, Quỹ này sẽ do Bộ Công an quản lý, hoạt động theo mô hình tương tự doanh nghiệp 100% vốn nhà nước, nhưng không vì mục tiêu lợi nhuận. Giám đốc Quỹ là người đại diện theo pháp luật, do Bộ trưởng Bộ Công an bổ nhiệm và miễn nhiệm.
Quỹ được xác định là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, với mức vốn điều lệ tối thiểu là 1.000 tỷ đồng do ngân sách nhà nước cấp. Mức vốn này được duy trì thường xuyên, bổ sung đầu mỗi năm tài chính để đảm bảo hoạt động ổn định và lâu dài.
Nguồn cấp vốn đến từ: Ngân sách nhà nước, thông qua chi đầu tư phát triển; phần thu của các doanh nghiệp nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập có hoạt động kinh doanh dữ liệu, sau khi nộp ngân sách; phí khai thác, sử dụng dữ liệu từ các cơ sở dữ liệu quốc gia và chuyên ngành; các nguồn ngoài ngân sách như lãi vay, phí bảo lãnh, tài trợ, viện trợ, đóng góp không hoàn lại của tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước.

Dự thảo quy định rõ Quỹ sẽ đóng vai trò đầu tàu trong việc hỗ trợ phát triển, ứng dụng các công nghệ dữ liệu tiên tiến, bao gồm trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), học máy (Machine Learning), điện toán đám mây (Cloud Computing), chuỗi khối (Blockchain), internet vạn vật (IoT)... nhằm phục vụ lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.
Ngoài ra, Quỹ sẽ hỗ trợ phát triển mạng lưới chuyên gia, nhà khoa học, các tổ chức khoa học công nghệ, các hiệp hội về dữ liệu trong và ngoài nước; đầu tư cho doanh nghiệp, cá nhân hoạt động nghiên cứu các giải pháp gia tăng bảo vệ dữ liệu, chuyển giao công nghệ về dữ liệu, đổi mới sáng tạo về dữ liệu.
Quỹ cũng sẽ hỗ trợ khen thưởng tổ chức, cá nhân có thành tích trong công tác xây dựng, phát triển, bảo vệ, quản trị, xử lý dữ liệu; hỗ trợ tổ chức, cá nhân cung cấp dữ liệu cho cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội. Hỗ trợ tổ chức cung cấp dịch vụ công ích để khắc phục hậu quả, xử lý sự cố về an ninh, an toàn dữ liệu… Mỗi tổ chức, cá nhân có thể được Quỹ cho vay, hỗ trợ, đầu tư với nhiều hình thức khác nhau.
Một điểm đáng chú ý là, theo dự thảo, người quản lý Quỹ có thể được miễn trừ trách nhiệm trong trường hợp hỗ trợ những mô hình thử nghiệm công nghệ dữ liệu, nếu hoạt động đó phục vụ lợi ích quốc gia, công cộng và phát triển kinh tế - xã hội, nhưng xảy ra thiệt hại do nguyên nhân khách quan, với điều kiện đã tuân thủ đầy đủ quy trình, quy định hiện hành.
Việc thành lập Quỹ Phát triển Dữ liệu Quốc gia đánh dấu bước đi chiến lược trong nỗ lực xây dựng hạ tầng dữ liệu vững mạnh, từ đó thúc đẩy hệ sinh thái số, hỗ trợ chuyển đổi số quốc gia, phát triển nền kinh tế số theo hướng chủ động và bền vững.