Những người tiên phong du hành thế giới

P. NGUYỄN DŨNG| 16/02/2018 07:00

Sự hình thành và phát triển mà ngành du lịch có được ngày hôm nay được đóng một phần không nhỏ bởi bước chân của những người đi tiên phong trong du hành thế giới

Những người tiên phong du hành thế giới

Du xuân 2018 tại Nhật

Từ mấy trăm năm trước, đã có nhiều chuyến hải hành kéo dài hàng tháng trời trên các đại dương bao la và những chuyến phiêu lưu trên lưng lừa, ngựa hay lạc đà của những nhà thám hiểm. Các cái tên như Magellan, Marco Polo, Vasco de Gama, Captain Cook, Captain Vancouver, Hiram Bingham III, Roy "Indiana Jones" Chapman...  hay nổi tiếng nhất là Christopher Colombus, đều đã góp phần đáng kể vào sự hình thành và phát triển của ngành du lịch vốn đang bùng nổ trên toàn cầu như ngày hôm nay.

Từ Genoa đến Tân thế giới

Nếu là một khách lữ hành đã từng bôn ba đến nhiều địa chỉ du lịch thế giới, chắc hẳn bạn biết rõ Manhattan là một phần đất nổi tiếng của thành phố New York, Mỹ. Và, có lẽ, bạn cũng đã thăm "Manhattan thời Trung cổ”, tức thành cổ San Gimignano ở Ý và "Manhattan thời Trung cổ phát triển sầm uất" - thành phố cảng Genoa, cũng ở Ý.

Nguyên nhân chính dẫn đến việc Genoa sớm có nhiều dinh thự nguy nga từ mấy thế kỷ trước là nhờ một cá nhân với niềm đam mê không ngừng nghỉ với hải hành khám phá thế giới - Christopher Columbus.

Hơn 500 năm trước, do không được chính quyền Genoa chấp nhận tài trợ, Columbus đã đi tìm kinh phí, thuyền buồm, thủy thủ đoàn, lương thực, thực phẩm, nước uống, vang, thuốc men và vũ khí từ triều đình Tây Ban Nha. Nhờ đó mà cuối cùng ông đã có thể giăng buồm ra khơi để tìm đến được Tân thế giới cách nay 525 năm.

Chúng ta hãy tưởng tượng mình cũng đang hải hành xuyên qua Đại Tây Dường bằng thuyền buồm để đến với một địa chỉ hấp dẫn của lục địa ấy - The Bahamas. Nơi này từng được nhóm Boney M tung ca vang rền hồi cuối thập niên 70 của thế kỷ trước với ca khúc Bahamas Mama. Hiện tại, bình quân, quần đảo Bahamas, thuộc Anh (năm 2017 mừng 44 năm độc lập) đón nhận khoảng 5,5 triệu du khách quốc tế mỗi năm.

San Gimignano, một "Manhattan Trung cổ”

San Gimignano, một "Manhattan Trung cổ”

Du lịch góp đến 60% GDP của quốc đảo này. Nơi đây có hơn 700 đảo lớn, nhỏ với thủ đô là Nassau, tọa lạc trên đảo New Providence. Tổng số đảo này chia thành 32 quận với dân số chỉ là 390.000 người, trong đó, đa số nói tiếng Anh.

Tọa lạc ở phía Bắc Cuba, Haiti và Cộng hòa Đôminica, đảo quốc Bahamas tựa như bồng bềnh lạc lõng giữa Đại Tây Dương. Tuy nhiên, đây lại là nền kinh tế giàu có thứ ba của châu Mỹ, chỉ thua Hoa Kỳ và Canada. Do là một đảo quốc với rất nhiều tiểu đảo nên đây là quốc gia thứ hai trên thế giới mà khi gọi tên chính thức bằng tiếng Anh, bạn không thể quên từ "the".

Ngày nay, đại đa số du khách đến The Bahamas bằng tàu du lịch đại dương (cruise). Trong đó, nhiều nhất là khách Mỹ, do đảo quốc này ở khá gần các thành phố Key West, Miami và Orlando của bang Florida.

Vị khách ngoại quốc đầu tiên đến thăm The Bahamas ngày xa xưa - Christopher Columbus - cũng đã đến đây bằng thuyền. Ông và thuỷ thủ đoàn trên hai chiếc thuyền buồm caravelle lớn là Nina và Pinta đã đặt chân lên đảo vào ngày 12/10/1492. Ông đặt tên là đảo San Salvador (theo tiếng Tây Ban Nha có nghĩa là Đấng Cứu độ).

Không lâu sau thời điểm này, những gia đình quý tộc của Cộng hòa Genoa đã nhanh chóng bắt lấy thời cơ, theo hành trình của Columbus mà túa đi làm giàu. Có thể nói, họ chính là "những startup" của thời ấy khi bày ra nào là hoạt động ngân hàng hiện đại, công ty cổ phần, công ty chứng khoán, công ty tài chính chuyên tài trợ cho các chuyến hải hành dài ngày đến Tân thế giới...

Cadiz, nơi ông Columbus đã 2 lần xuất phát khám phá Tân thế giới

Cadiz, nơi ông Columbus đã 2 lần xuất phát khám phá Tân thế giới

Đại diện của họ thì chờ ở Sevilla, Tây Ban Nha. Các thương thuyền từ những vùng đất xa xôi trở về liền bị họ ập đến thâu tóm của cải. Thực ra là họ thu lại vốn và lời từ những khoản tiền đã ứng trước, đã cho vay, và mang chúng về dinh thự San Giorgio ở Genoa.

Ngày nay, khi bạn đi thăm Genoa, sẽ tìm thấy căn nhà cũ của gia đình Columbus, nằm sau cổng vào Soprana. Ngoài ra, trên quảng trường nhà ga Piazza Principe cũng có tượng của Columbus. 

Christopher Columbus cũng có một mái ấm ở Cadiz - một thành phố cảng nhìn ra Đại Tây Dương nằm ở Tây Nam Tây Ban Nha. Chính từ Cadiz, nay được công nhận là một trong số ít thành phố cổ xưa nhất châu Âu (hình thành từ năm 1104 trước Công nguyên), mà nhà thám hiểm đã lên thuyền ra khơi ở hành trình lần thứ hai (xuất phát ngày 24/9/1493) và hành trình lần thứ tư (khởi hành ngày 12/05/1502). Nhờ vậy, Cadiz đã có thời gian là bến đậu chính của đội thuyền buồm chuyên chở kho tàng của triều đình Tây Ban Nha. Ngày nay, nó là điểm đến của du khách quốc tế.  

London vẫn hút khách quốc tế

London vẫn hút khách quốc tế

Người khai sinh ngành dịch vụ lữ hành

Thời hiện đại, khi máy bay là "động cơ” chính giúp du lịch, lữ hành tăng tốc và phát triển cực kỳ nhanh, mạnh thì Tony Fernandez - người Mã Lai - đã lập hãng vé rẻ AirAsia tung cánh bay với khẩu hiệu "Now Everyone can fly" (Bây giờ mọi người đều có thể bay) vào cuối năm 2001.

Và, thực tế đã diễn ra như vậy. Số người có thu nhập thấp và trung bình mà vẫn được đáp máy bay đi du lịch không ngừng gia tăng ở thị trường Đông Nam Á nói riêng và thị trường châu Á nói chung. Nếu còn sống, chắc chắn có một nhân vật cũng rao ra khẩu hiệu "Bây giờ mọi người đều có thể đi du lịch". Chính là Thomas Cook - một doanh nhân người Anh được xem như là ông tổ của ngành du lịch tập thể (mass tourism) với chi phí phải chăng.

Thụy Sĩ nổi tiếng với nghề đón và phục vụ du khách

Thụy Sĩ nổi tiếng với nghề đón và phục vụ du khách

Vào các thể kỷ 17, 18 và 19, chỉ có những gia đình quý tộc giàu có ở Anh, Mỹ, Nga mới có điều kiện cho chính họ và con cái đi du lịch qua nhiều thành phố lớn, nổi tiếng về phát triển văn hóa, nghệ thuật, ẩm thực ở châu Âu như Berlin, Paris, Zurich, Vienna, Roma và Milan.

Mục đích là để thưởng thức và để học hỏi. Các quý tử hoàn thành một "Grand tour" (vòng du lịch lớn) trở về quê hương xem như đã trưởng thành, đạt đẳng cấp đáng kính trong xã hội. Các vòng du lịch lớn này khác hẳn những chuyến hành hương đã xuất hiện cùng với sự lan tỏa của Thiên Chúa giáo, Hồi giáo và Phật giáo vào thời Trung cổ.

Ai đi du lịch nước ngoài nhiều nhất?
Trong suốt thời gian dài, người Anh và người Úc được xem là những khách du lịch đi chơi nước ngoài nhiều nhất thế giới, thế nhưng kết quả một cuộc nghiên cứu mới đây cho thấy người Ireland nay mới là người đi du lịch nhiều nhất. Năm 2016 họ đã thực hiện 7,4 triệu chuyến du lịch nước ngoài, tăng 6% so với năm 2015. Dựa vào số đăng ký thuê phòng khách sạn tại 170 quốc gia và lãnh thổ, trang đăng ký online Hostelworld đúc kết tốp 10 quốc gia có dân đi du lịch hải ngoại (tính theo đầu người) gồm: 1.Ireland, 2.Úc, 3.New Zealand, 4.Anh, 5.Canada, 6.Hà Lan, 7.Thụy Sĩ, 8.Scotland, 9.Thụy Điển, 10.Đan Mạch.

Năm 1841, trong lúc chờ đón xe ngựa (hoạt động như xe đò ngày nay) đi từ Kibworth, tỉnh Leicestershire, về London, sẵn thời bùng nổ phát triển các đường xe lửa, Thomas Cook đã có sáng kiến tổ chức tour lữ hành trọn gói như chúng ta quen gọi ngày nay. Vào ngày 5/7/1841, ông đạt được thỏa thuận hợp tác kinh doanh với công ty xe lửa Midland Counties Railway, theo đó, khách của ông sẽ chỉ phải trả 1shilling/người mà vừa được đi xe lửa vừa được ăn uống.

Chuyến đi khứ hồi có phục vụ thức ăn đầu tiên đã diển ra tốt đẹp cho 540 thành viên của phong trào bài chống tệ nạn nghiện rượu tại Anh, từ thành phố Leicester đến Loughborough với khoảng cách chỉ là 18km. Thomas Cook đã khai sinh ngành dịch vụ lữ hành!

Đến năm 1844, thỏa thuận giữa Thomas Cook và Midland Counties Railway chính thức trở thành hợp đồng hai bên cùng có lợi, bên này lo cung cấp nguồn khách, bên kia lo vận chuyển và ăn uống. Thành công này dẫn đến việc vào năm 1855, ông Cook lần đầu tổ chức tour trọn gói cho một số khách người Anh từ Leicester đến tận cảng Calais bên Pháp rồi di chuyển bằng xe lửa đến thủ đô Pháp tham dự hội chợ Paris Expo Universelle.

Năm sau đó, là tour lữ hành tham quan nhiều thành phố châu Âu và qua đến những năm 1860 thì mở tour đi Ai Cập, Mỹ. Tháng 9/1872, công ty của ông lần đầu tổ chức du lịch vòng quanh thế giới trong 222 ngày với các chặng đi bằng tàu hơi nước băng qua Đại Tây Dương, đi xe ngựa từ Bờ Đông đến Bờ Tây nước Mỹ, tiếp nối với hải trình tàu hơi nước đến Nhật rồi di chuyển bằng xe từ Trung Quốc đến Ấn Độ!

Ông Thomas Cook nghỉ hưu vào năm 1780, qua đời tháng 7/1892 nhưng công ty của ông vẫn tiếp tục phát triển đến ngày nay, có cả hãng hàng không và đến năm 2007 thì sáp nhập với MyTravel để trở thành tập đoàn du lịch, lữ hành hàng đầu Thomas Cook Group PLC.

Tại châu Âu, Thụy Sĩ là một điểm đến hấp dẫn nhưng không phải khách nào cũng dễ dàng tìm đến được. Nhờ có các tour lữ hành do Công ty Thomas Cook tổ chức mà số khách người Anh được ngắm cảnh núi tuyết hùng vĩ và các đồi cỏ xanh rì ở Thụy Sĩ không ngừng gia tăng (dù cho từ Anh đến được Thụy Sĩ cũng là chuyến đi kéo dài cả tháng trời), ngược lại nhiều tửu quán, lữ quán, nhà hàng ở Bern, Lausanne, Lucern, Geneve, Zurich... có dịp thăng hoa, phát triển nghệ thuật đón tiếp và phục vụ du khách quốc tế.

Sang đến thế kỷ 20, người Anh nổi tiếng là những khách du lịch khắp năm châu bốn biển còn người Thụy Sĩ lừng danh thiên hạ về tài phục vụ khách. 

Bến cảng Genoa

Bến cảng Genoa

Du Xuân 2018 ở đâu?

Những chiếc thuyền buồm lớn mà các nhà thám hiểm dùng làm công cụ vận chuyển họ đi khám phá nơi này chốn nọ đã dần được thay thế bởi những đoàn tàu lửa, xe hơi và máy bay. Năm 2017, theo số liệu của IATA (Hiệp hội Vận chuyển hàng không Quốc tế), có khoảng 4,1 tỷ lượt hành khách đáp máy bay, và con số này sẽ tăng gấp đôi vào năm 2037.

Bên cạnh đó, số khách đi du lịch bằng đường biển cũng tăng cao. Chỉ riêng bến cảng Genoa dài 20km đều đều mỗi năm đón các chuyến "cruise" đổ xuống triệu lượt hành khách. Họ đến chi tiêu mỗi năm từ 30 đến 40 triệu Euro. Từ Genoa, những con tàu loại lớn cũng liên tục được hạ thủy, gia nhập đội tàu của công ty Costa Cruise và các công ty du lịch tàu thủy.

Chắc chắn bạn cũng từng nhiều lần bay xa du lịch. Tết Mậu Tuất 2018 này, bạn và gia đình bay đi đâu du xuân, Genoa, The Bahamas hay London, Cadiz, Zurich...? Hay lại là Thái Lan (năm 2017 lập kỷ lục mới đón tiếp 34 triệu khách quốc tế, doanh thu du lịch đạt trên 50 tỷ USD), Singapore, Nhật, Hàn Quốc?

Chắc chắn trong danh sách các địa chỉ hải ngoại bạn muốn đến thăm không có Tuvalu. Hòn đảo lạc lõng trong biển Nam Thái Bình Dương này chỉ đón nhận được 1.000 du khách trong cả năm 2016, kém xa Bhutan (155.000 khách), quốc gia có chỉ số hạnh phúc cao nhất thế giới.

Nhưng dù bạn đi đâu chăng nữa, nếu còn sống, chắc ông Colombus cũng sẽ chúc bạn may mắn.

(0) Bình luận
Nổi bật
Đọc nhiều
Những người tiên phong du hành thế giới
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO