Hiệp hội Xi măng kiến nghị bỏ thuế xuất khẩu với clinker

Loạt giải pháp tháo gỡ khó khăn được Hiệp hội Xi măng gửi đến Chính phủ trong bối cảnh ngành xi măng Việt Nam đang gặp khó khăn rất lớn trong sản xuất và tiêu thụ, doanh nghiệp có nguy cơ phá sản hoặc bán một phần nhà máy cho nước ngoài.

Cụ thể, Hiệp hội Xi măng cho biết, tính đến năm 2024, Việt Nam có 61 nhà máy sản xuất xi măng, với tổng công suất khoảng 117 triệu tấn xi măng/năm nhưng sản lượng tiêu thụ xi măng năm 2023 chỉ đạt khoảng 87,8 triệu tấn, trong đó tiêu thụ xi măng nội địa đạt 56,6 triệu tấn, xuất khẩu 31,2 triệu tấn. Lượng tiêu thụ xi măng nội địa năm 2023 chỉ bằng 84% năm 2022.

Đây không phải là lần đầu các doanh nghiệp xi măng kêu cứu. Cuối năm 2023, cùng với 7 hiệp hội khác trong ngành vật liệu xây dựng, nhiều doanh nghiệp đã thông tin về tình thế bấp bênh của mình.

Theo Hiệp hội Xi măng, những khó khăn của ngành xi măng Việt Nam xuất phát từ nhu cầu tiêu thụ trong nước yếu, các dự án đầu tư công triển khai chậm. Các dự án xây đường giao thông, trong đó cao tốc vẫn sử dụng công nghệ truyền thống, việc áp dụng cầu cạn cao tốc bằng bê tông cốt thép còn hạn chế, giải pháp sử dụng xi măng để gia cố, ổn định nền đất chưa được áp dụng.

Mặc khác, thị trường nhà ở, bất động sản chưa hồi phục, tỷ lệ các dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội triển khai thực tế rất thấp.

Trong khi đó, doanh nghiệp lại khó khăn về sản xuất khi giá nhiên liệu, năng lượng tăng cao, đặc biệt là giá than. Thuế xuất khẩu clinker tăng, sức ép môi trường với các nhà máy xi măng ngày càng lớn.

Vì vậy, để gỡ khó cho các doanh nghiệp sản xuất xi măng, Hiệp hội Xi măng đã kiến nghị Thủ tướng và các bộ, ngành có giải pháp tăng tiêu thụ nội địa xi măng thông qua sử dụng giải pháp cầu cạn trong đầu tư cao tốc, đặc biệt ở những vùng đất yếu, vùng cần thoát lũ như miền Trung, đồng bằng sông Cửu Long.

Bên cạnh đó, Hiệp hội Xi măng cũng kiến nghị Chính phủ sớm trình Quốc hội thông qua việc bỏ thuế xuất khẩu đối với clinker, trước mắt nếu chưa bãi bỏ thì giữ nguyên thuế xuất khẩu với clinker 2 năm tới là 5%.

Đặc biệt, Hiệp hội Xi măng còn đề nghị Thủ tướng chỉ đạo các ngân hàng giãn nợ, giảm lãi suất cho các doanh nghiệp xi măng, đồng thời không khuyến khích các nhà đầu tư nước ngoài đầu tư dự án xi măng tại Việt Nam.