Bà Nguyễn Thị Cúc |
* Bà nhận xét thế nào về nội dung trong Dự thảo Thông tư Hướng dẫn quản lý thuế mà Bộ Tài chính đang đưa ra lấy ý kiến?
- Điểm mới đầu tiên của Dự thảo Thông tư Hướng dẫn quản lý thuế là đồng tiền nộp thuế được phép sử dụng ngoại tệ tự do chuyển đổi, không chỉ là đồng đô la Mỹ như hiện nay và thống nhất cùng đồng tiền khai và nộp để không phát sinh chênh lệch tỷ giá.
Các trường hợp được khai thuế, nộp thuế bằng ngoại tệ mới bổ sung bao gồm phí, lệ phí và các khoản thu khác do cơ quan đại diện ngoại giao ở nước ngoài thu hoặc cơ quan, tổ chức được phép thu bằng ngoại tệ theo quy định, đồng thời áp dụng với các nhà cung cấp nước ngoài đối với thương mại điện tử.
Người nộp thuế khai thuế và nộp thuế bằng ngoại tệ tự do chuyển đổi, hạch toán kế toán và lập báo cáo tài chính bằng đồng Việt Nam thì quyết toán thuế theo đồng Việt Nam, hoặc hạch toán kế toán và lập báo cáo tài chính bằng ngoại tệ theo chấp thuận của Bộ Tài chính.
Tỷ giá quy đổi để quyết toán thuế hoặc hạch toán kế toán là tỷ giá mua vào của ngân hàng nơi giao dịch nộp thuế hoặc nơi giao dịch. Trường hợp ngân hàng nơi giao dịch không công bố tỷ giá thì tỷ giá quy đổi là tỷ giá mua vào của Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam công bố.
Việc khai thuế, phân bổ đối với thuế giá trị gia tăng, thuế tài nguyên, thuế bảo vệ môi trường, thuế thu nhập doanh nghiệp hay đối với kinh doanh xổ số điện toán... Dự thảo Thông tư Hướng dẫn quản lý thuế cũng quy định nhiều nội dung quan trọng, chủ yếu tập trung vào cá nhân, tổ chức hay doanh nghiệp lớn sản xuất, kinh doanh ở nhiều địa phương hay thuộc một số lĩnh vực, loại hình hoạt động cụ thể hoặc đặc thù.
Tuy nhiên, nhiều nội dung liên quan tới những bất cập mà người nộp thuế đang vướng mắc chưa được Dự thảo Thông tư Hướng dẫn quản lý thuế đề cập, như doanh nghiệp không đủ lãi thu theo cam kết và bị phạt thuế thì xử lý như thế nào. Hay việc khai tạm để tính thuế hiện phải nộp đủ 100% là bất hợp lý, hoặc việc phân bổ làm 4 quý để tạm nộp 75% số thuế đối với doanh nghiệp sản xuất có đúng không, được hướng dẫn xử lý như thế nào.
Dự thảo Thông tư Hướng dẫn quản lý thuế hướng dẫn về khai tính thuế, quyết toán thuế, phân bổ thuế giá trị gia tăng đối với đơn vị phụ thuộc địa điểm kinh doanh của người nộp thuế cũng chưa thực sự rõ ràng.
* Nhiều ý kiến cho rằng, quy định tại Dự thảo Thông tư Hướng dẫn quản lý thuế chưa rõ ràng về tỷ giá để khai thuế nhà thầu...
- Đó là vấn đề đang gây tranh cãi và cũng có nhiều công văn hướng dẫn khác nhau dẫn đến nhiều doanh nghiệp gặp khó khi muốn xác định tỷ giá cần áp dụng đối với doanh nghiệp mình. Cơ sở tính thuế là doanh thu của nhà thầu theo từng lần thanh toán nên cần áp dụng đúng nguyên tắc tỷ giá mua hàng thương mại.
Trường hợp nhà thầu không mở tài khoản tại Việt Nam thì vận dụng tài khoản của bên Việt Nam - là đơn vị kê khai và nộp thuế thay cho nhà thầu nước ngoài. Quy định như vậy sẽ bảo đảm tính thống nhất, bình đẳng, không phân biệt hình thức đăng ký, kê khai thuế của nhà thầu nước ngoài.
* Việc kê khai và nộp thuế bằng ngoại tệ tự do chuyển đổi, bà nhận thấy thế nào?
- Trước đây chỉ kê khai và nộp thuế bằng đồng USD, nhưng theo Dự thảo Thông tư Hướng dẫn quản lý thuế, doanh nghiệp có thể kê khai và nộp thuế bằng các ngoại tệ tự do chuyển đổi. Điều này mở rộng quyền hạn, trách nhiệm và khả năng chi trả của doanh nghiệp có quan hệ làm ăn với doanh nghiệp nước ngoài.
Dự thảo Thông tư Hướng dẫn quản lý thuế quy định đồng tiền khai thuế, nộp thuế bằng ngoại tệ với một số trường hợp nhưng làm rõ những loại ngoại tệ nào là ngoại tệ tự do chuyển đổi. Do đó, Dự thảo Thông tư Hướng dẫn quản lý thuế cần quy định rõ nội dung liên quan, đồng thời quy định tỷ giá được tính tại thời điểm nào để doanh nghiệp dễ áp dụng.
* Những hạn chế ấy của Dự thảo Thông tư Hướng dẫn quản lý thuế, nếu được thông qua, theo bà sẽ tác động thế nào đến doanh nghiệp?
- Dự thảo Thông tư Hướng dẫn quản lý thuế đã hướng tới những quy định theo hướng thuận lợi hơn cho doanh nghiệp nhưng chưa đầy đủ so với luật và nghị định về thuế, sẽ dẫn đến khó khăn trong quá trình thực thi. Doanh nghiệp muốn kê khai nộp thuế thì cùng lúc phải theo quy định của ba bộ luật về thuế, mà mỗi một bộ luật lại hướng theo từng nội dung, thay vì theo thứ tự, nên doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn.
Do đó, Dự thảo Thông tư Hướng dẫn quản lý thuế cần tiếp tục nghiên cứu thêm để sửa đổi những vấn đề còn chưa hoàn thiện và chưa giải quyết thấu đáo những vướng mắc hiện thời của doanh nghiệp.
* Cảm ơn bà!