Vì sao nhạc rap chưa bén duyên với giải thưởng Grammy?

Nhạc rap được biết đến từ hồi thập niên 70 của thế kỷ trước rồi sau đó từng bước len lỏi vào các bảng xếp hạng âm nhạc cũng như các giải thưởng danh giá.

Nicki Minaj

Từ năm 1989, nhạc rap bắt đầu có mặt trong cuộc đua tranh giải Grammy thường niên của Viện Hàn lâm Nghệ thuật và Khoa học ghi âm
Mỹ (NARAS).

Vậy mà từ đó đến nay, qua 14 lần tranh giải Grammy thì có tới mười lần nhạc rap được nhiều đề cử hơn hoặc bằng với số đề cử mà các dòng nhạc khác có được, nhưng rất hiếm khi nhạc rap giành được bốn hạng mục Grammy danh giá nhất là Album của năm, Ghi âm của năm, Ca khúc của năm và Nghệ sĩ mới xuất sắc nhất trong năm, mà thường chỉ thu được những giải thưởng phụ.

Trong lịch sử Grammy, đến nay mới chỉ có 14 album hip-hop được đề cử nhận giải Album của năm nhưng chỉ có hai album hip-hop đoạt được giải thưởng này.

Năm 1999, Lauryn Hill trở thành nghệ sĩ hip-hop đầu tiên có album The Miseducation of Lauryn Hill được trao giải Grammy Album của năm, nhưng trên thực tế, đĩa này ngả hẳn sang dòng nhạc R&B.

Năm 2004, album kép Speakerboxx/The Love Below của nhóm Outkast là đĩa hip-hop thứ hai được giải Album của năm, nhưng trong giai điệu cũng có sự tham gia tích cực của âm thanh jazz và rock.

Vậy mà từ mùa giải Grammy 2012, nhạc rap chỉ còn có bốn giải thưởng, gồm Hợp tác rap, Album rap, Biểu diễn rap và Ca khúc rap. Các hạng mục nam, nữ xuất sắc nhất, solo rap và nhóm (hoặc song ca) rap xuất sắc nhất đều bị cắt bỏ. 

Kanye West

Kanye West, một ca sĩ nhạc rap của Mỹ với bảy hạng mục đang là người có được nhiều đề cử nhất. Năm nay, ngoài đề cử tranh đua hạng mục Ca khúc của năm cho All of the Light, chàng trai “lắm tài nhiều tật” này còn được đề cử nhận Album nhạc rap hay nhất cho cả hai album My Beautiful Dark Twisted Fantasy và Watch the Throne...

Nhiều người còn nhớ tại hai mùa giải Grammy trước, anh cũng nhận được nhiều đề cử nhất, nhưng cứ chiếu theo “nếp truyền thống”
trong việc bình chọn của các viện sĩ hàn lâm âm nhạc Mỹ thì có thể đoán trước được rằng đĩa My Beautiful Dark Twisted Fantasy sẽ khó
có thể nhận được giải Album hay nhất của năm.

Riêng ca khúc All of the Lights cũng khó đạt được giải thưởng Ghi âm của năm hoặc Ca khúc của năm vì theo dự đoán thì những giải thưởng này xem như đã thuộc về Adele với album 21 vốn có lượng đĩa bán chạy nhất năm 2011 (hơn 5,82 triệu bản tại Mỹ).

Vì vậy, Kanye West đành phải tranh Grammy 2012 ở hạng mục Album rap xuất sắc nhất với Watch the Throne do anh hợp tác với rapper
nổi tiếng Jay-Z, nhưng đáng tiếc, đĩa này lại không được đề cử nhận giải Album của năm.

Rap là những đoạn thơ đơn giản được đọc lên xen kẽ giữa những đoạn nhạc cao trào. Được xem là xuất phát từ tầng lớp nghèo nhất trong xã hội Mỹ với những chủ đề thiên về sự bế tắc, ma túy, cái chết, sự hận thù… nói chung là về những mảng tối của xã hội, vì vậy loại nhạc này trong một thời gian dài không được đông đảo công chúng đón nhận, mà bị coi là thứ nhạc “bẩn”.

Theo thời gian, nhạc rap đã đi vào cuộc sống, vẽ nên bức tranh xã hội chân thực nhất mà mỗi người đang phải đối mặt hằng ngày với cả
những mặt tốt và xấu, những nét màu sáng và tối.

Điều đó cũng giải thích được vì sao giới trẻ trên thế giới hiện nay lại yêu thích rap: nó đã nói giúp họ những mong muốn mà họ không thể giãi bày.

Không có dòng nhạc nào xấu, chỉ có người sử dụng sai nó mới là xấu. Thế nhưng không phải ai cũng cảm nhận được về rap một cách đúng đắn như vậy.

Theo Steve Stoute - người từng là giám đốc một hãng đĩa nổi tiếng ở Mỹ thì vấn đề ở chỗ không phải các viện sĩ hàn lâm âm nhạc không có tình yêu dành cho hip-hop, mà vì “không có thành viên nào hiểu rõ hip-hop thực sự là một loại hình nghệ thuật”.

Tính đến nay, mới chỉ có hai nghệ sĩ rap được vinh danh ở hạng mục Nghệ sĩ mới xuất sắc nhất. Đó là nhóm Arrested Development
(năm 1993) và Lauryn Hill (năm 1999). Liệu với album đầu tay Pink Friday, ca sĩ trẻ hip-hop Nicki Minaj có làm nên sự rạng danh cho dòng nhạc gây nhiều tranh cãi này trong lễ trao giải Grammy lần thứ 54?