Điều kiện làm phim ở Việt Nam rất khắc nghiệt

Thành danh với những vai hài trên sân khấu kịch miền Nam từ những năm 90, cặp vợ chồng diễn viên Nguyễn Dương - Thu Tuyết ra nước ngoài định cư đã để lại một khoảng trống lớn trong lòng khán giả.

Đạo diễn Nguyễn Dương (giữa) đang chỉ đạo diễn xuất

Sau hơn mười năm bôn ba xứ người, cặp đôi này đã trở về trong vai trò mới, chấp nhận đứng ở hậu trường chỉ để thỏa niềm đam mê chung: làm nghệ thuật và góp phần làm cho phim truyền hình Việt “tử tế” hơn.

Bộ phim Khát vọng thượng lưu, do Nguyễn Dương đạo diễn và Thu Tuyết đảm trách một vai đang phát sóng những tập đầu tiên trên Đài Truyền hình Việt Nam, chính là sự đóng góp mới của đôi vợ chồng nghệ sĩ tài danh này cho điện ảnh nước nhà.

* Động cơ nào khiến anh chọn vai trò đạo diễn khi trở lại Việt Nam lần này?

- Tôi xem việc trở về, tiếp tục làm nghề tại Việt Nam là cơ duyên. Trước đó, tôi về Việt Nam chỉ đơn thuần để tìm kiếm đối tác với mục đích triển khai kịch bản phim điện ảnh mà trung tâm của tôi đang theo đuổi. Đó cũng là kịch bản tôi đã dành nhiều tâm huyết xây dựng.

Trong thời gian thương thảo, bàn bạc để thực hiện dự án của mình, tôi vẫn còn... thừa năng lượng nên có tham gia vài vai diễn trong một số phim truyền hình.

Cơ duyên đưa đẩy, tôi được Giám đốc Hãng phim Lasta mời làm đạo diễn cho phim của đơn vị này. Những dự án cứ thế liên tiếp kéo tôi đi và tạo thành chất keo kết dính tôi với làng điện ảnh nước nhà!

* Vẫn biết anh có nhiều kinh nghiệm trong nghề, nhưng công việc đạo diễn không chỉ đòi hỏi phải có kinh nghiệm, anh có nghĩ thế không?

- Tôi được đào tạo bài bản ở Trường Quốc gia âm nhạc Kịch nghệ Sài Gòn ngày xưa. Lúc đó, tôi đã biết mình không thể làm diễn viên lâu dài nên quyết định học thêm chuyên ngành đạo diễn.

Sang Mỹ định cư, thời gian làm nghề không nhiều như trong nước, nên tôi mới có điều kiện đi học để được bước tiếp con đường mình đã chọn. Ở trường, giáo viên hay nói đùa với tôi là những thứ ông ấy dạy tôi đều biết hết rồi, vậy nên học làm gì cho phí thời gian.

Nhưng tôi lại không nghĩ vậy, thực sự quá trình học đã giúp tôi có thêm nhiều kỹ năng, hiểu rõ hơn các kỹ xảo điện ảnh và giúp tôi rất nhiều trong công việc hiện tại. Thế nên, tôi cũng nghĩ, làm nghề muốn có hiệu quả cao thì ngoài kinh nghiệm còn phải có thêm nhiều yếu tố khác nữa.

* Nhưng thực tế nhân lực làm phim truyền hình tại Việt Nam chủ yếu chỉ có kinh nghiệm là chính, rất ít người được đào tạo bài bản, thưa anh.

- So với quá trình làm phim ở nước ngoài, làm phim ở Việt Nam tôi mất nhiều thời gian và công sức hơn. Tuy nhiên, điều tôi thấy rõ nhất và cũng trân trọng nhất là những người làm phim ở nước ta rất yêu nghề. Họ làm nghề với cái tâm và tình yêu đích thực.

Tôi biết nhiều người giỏi nghề nhưng cũng có những người không nắm được các yếu tố căn bản, họ phải đi “đường vòng”, phải mất rất nhiều thời gian mới đạt được mục đích tạo nên hình ảnh này hay hiệu ứng khác. Tôi chỉ cho họ các bước căn bản, các nguyên tắc và kết quả là họ đã thao tác nhuần nhuyễn, chuyên nghiệp hơn trước đó.

* Như vậy cũng có thể hiểu là chúng ta đang rất cần một trung tâm đào tạo bài bản cho chính những người đang làm nghề tại Việt Nam?

- Nền điện ảnh nào cũng cần có một trung tâm giúp nâng cao kỹ năng nghề nghiệp cho người làm nghề. Ở Việt Nam, điều kiện làm phim còn khá khắc nghiệt, mức độ đào thải cũng rất cao. Thế nên, nếu có được một trung tâm như vậy thì còn gì bằng!

* Không chỉ vướng mắc về nhân lực, đề tài của phim truyền hình Việt Nam vẫn được đánh giá là quá nghèo nàn, quanh đi quẩn lại cũng chỉ nói về tình yêu. Theo anh, liệu có thể khắc phục tình trạng này?

- Không thể phủ nhận chất lượng kịch bản phim truyền hình Việt hiện nay chưa cao. Để khắc phục tình trạng này, chúng ta cần có đội ngũ biên kịch được đào tạo bài bản và có tâm huyết với nghề. Còn chọn đề tài tình yêu để thể hiện trên phim, theo tôi cũng là chuyện bình thường vì phim truyền hình là thể loại phim gần gũi với khán giả, phản ánh cụ thể đời sống thường nhật.

Vấn đề đáng nói là thể hiện thế nào để câu chuyện tình yêu ấy có thể cuốn hút khán giả. Khi đạo diễn một bộ phim, tôi thường chú trọng làm cho khán giả có thể đồng cảm với những nhân vật của bộ phim ấy.

* Từng mở trung tâm băng đĩa mang tên Nguyễn Dương - Thu Tuyết ở Mỹ nhưng không thành công, vì lý do gì vậy, thưa anh?

- Định cư ở Mỹ một thời gian, tôi lập trung tâm băng đĩa để có thể làm nghề, có thể thỏa mãn đam mê bên cạnh mục đích cải thiện phần nào cuộc sống. Trung tâm hoạt động khá ổn định và doanh thu khá tốt.

Tuy nhiên, sai lầm của tôi là vấn đề thời điểm: tôi bắt tay vào thành lập trung tâm đúng lúc băng đĩa lậu bắt đầu hoành hành. Nếu không dừng lại đúng lúc, cũng như các trung tâm khác, trung tâm của tôi sẽ phải đóng cửa vì chi phí sản xuất cao mà thu chẳng đủ bù chi.

* Nghe nói ở Mỹ, hành vi vi phạm bản quyền bị xử lý rất nặng?

- Luật pháp ở Mỹ rất nghiêm và người dân cũng rất có ý thức tôn trọng bản quyền. Tuy nhiên, vấn đề lại ở chỗ có một bộ phận khán giả là người Việt tha hương lâu năm có nhu cầu thưởng thức văn hóa Việt rất cao, nhưng lại thiếu ý thức tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ.

Thêm vào đó, đĩa lậu của người Việt tại Mỹ thường đi đường vòng, nghĩa là đĩa gốc đem về Việt Nam in sang lậu rồi chuyển ngược sang Mỹ, thế nên cơ quan hữu trách ở Mỹ chẳng thể nào can thiệp vì đó là hành động vi phạm ở... Việt Nam!

* Có phải vì đã nếm mùi thất bại nên anh không muốn dấn thân vào con đường kinh doanh nữa?

- Khi quyết định trở lại quê hương làm nghề, tôi có mở một trung tâm của riêng mình. Tuy nhiên, do đang theo đuổi quá nhiều dự án nên đến giờ tôi vẫn làm thuê là chính, chưa có dự án nào là của riêng trung tâm mình. Tôi sẽ tận dụng thời gian này để nghiên cứu thị trường, tìm hiểu thị hiếu khán giả... nhằm phục vụ tốt hơn công việc sau này!

* Xin cảm ơn anh về những chia sẻ!