Bom tấn Hollywood sắp thoái trào?

Cách đây 4 năm, 2 đạo diễn lừng danh của Hollywood là Steven Spielberg và George Lucas đã dự đoán nền công nghiệp điện ảnh thế giới sẽ “nổ tung” nếu bom tấn cứ liên tục thành “bom xịt”. Liệu dự đoán này sẽ ứng nghiệm vào năm 2018, hoặc sớm hơn?

Đọc E-paper

"Bom tấn" là từ để chỉ những tác phẩm điện ảnh có kinh phí rất cao, dàn diễn viên sáng chói, quảng bá rầm rộ. Theo thống kê của chuyên trang nghiên cứu về doanh thu điện ảnh The-Numbers thì từ năm 1995 đến 2015, lượng khán giả đến rạp xem phim bom tấn có chiều hướng giảm dần, trong khi số lượng thể loại phim này ngày một tăng.

Giá vé xem phim bom tấn cũng đã tăng gấp đôi 5 năm trước. Nếu muốn thưởng thức 3D hay IMAX thì số tiền bỏ ra mua vé còn nhiều hơn. Và khi phải dốc túi trước quầy vé thì khán giả kỳ vọng về tầm vóc, sức hút của bộ phim phải “đáng đồng tiền”. Nhưng đáng tiếc rất ít bom tấn thỏa mãn được điều này.

Việc sản xuất ồ ạt trên nền những kịch bản na ná nhau, thiếu chiều sâu, thiếu yếu tố bất ngờ, rồi khi hết ý tưởng lại tiếp tục ra mắt phần 2, phần 3, xây dựng ngoại truyện, cố bám lấy cái lõi “ăn khách” đã đánh mất sức hút mới mẻ của phim bom tấn.

Hiện nay, thể loại siêu anh hùng đang chiếm ưu thế trong dòng bom tấn. Hầu hết các nhân vật siêu anh hùng bắt nguồn từ truyện tranh - những bộ truyện đã làm say mê độc giả hàng thập kỷ qua. Điện ảnh hóa siêu anh hùng có thể ngay lập tức gây chú ý, nhưng kết quả sau đó thường không mỹ mãn, khi phải đánh cược với trí tưởng tượng của độc giả văn học. Không nhà sản xuất nào dám cam đoan có trí tưởng tượng phong phú hơn, mãnh liệt hơn công chúng. Bởi vậy, chỉ có Avenger gặt hái được thành công, còn thì DC Comis lại liên tục thất bại.

Rồi thể loại phim hài, tâm lý xã hội, hình sự kinh phí thấp nở rộ, thậm chí tạo “cơn sốt” gần đây là dấu hiệu cho thấy vị thế của bom tấn đang lung lay.

>>Những tác phẩm điện ảnh bom tấn 2017

Đa số bom tấn ra đời ở Hollywood, và Bắc Mỹ từng là thị trường lớn nhất của Hollywood, quyết định phần thắng hay thua về doanh thu. Nhưng những năm gần đây khán giả Mỹ không còn hăm hở trước những tác phẩm trăm triệu đô, nên các chiến lược gia điện ảnh Hollywood đang phải hướng tới các mảnh đất khác, trong đó có châu Á, cụ thể là Trung Quốc - đất nước đông dân nhất thế giới được xem là tiềm năng hơn cả. Đó là lý do cho sự xuất hiện của một số bộ phim Mỹ làm riêng cho thị trường nước ngoài.

Tuy nhiên The geat wall (Tử chiến trường thành, đạo diễn Trương Nghệ Mưu) ra mắt đầu năm nay là ví dụ cho thấy không dễ gì đạt được mục tiêu. Có kinh phí đầu tư 150 triệu USD, hiện phim thu về khoảng 329,7 triệu USD, trong đó còn phải trừ chi phí quảng cáo, phí thuê hàng vạn cụm rạp, và vô vàn khoản chi khác. Quy tụ ngôi sao hạng A thế giới là Matt Damon cùng dàn diễn viên Hoa ngữ đắt giá là Cảnh Điềm, Bành Vu Yến, Lâm Canh Tân, Lưu Đức Hoa và khá ăn khách ở Trung Quốc, nhưng phim lại bị giới phê bình điện ảnh Mỹ cho rằng “phô trương, màu mè, dễ dãi”, “Đông Tây kết hợp một cách ngớ ngẩn”.

Riêng tại Bắc Mỹ, Tử chiến trường thành đã trở thành “bom xịt” đầu tiên của năm 2017 khi chỉ kiếm về 18 triệu USD. Rating khán giả của phim này trên IMDB là 6.3, trên Rotten Tomatoes là 55%, điểm Metascore trên trang Metacritic đạt 42, điểm Tomatoemeter chỉ 35%.

Khi đọc báo, xem thông tin về lời lỗ của một bộ phim, nhiều khán giả tự đánh giá chúng thành công hay thất bại. Nhưng đánh giá này không hoàn toàn chính xác. Bởi nếu thế giới là một mạng lưới với hàng ngàn ngành nghề chồng chéo thì điện ảnh chỉ như một mắt xích. Trong mắt xích ấy, một tác phẩm điện ảnh cũng chỉ là cái chấm nhỏ. Khái niệm lời lỗ hiện không còn là kết quả của bài toán lấy doanh thu trừ vốn sản xuất mà còn cần tính cả những mảng phụ thêm ít được nhắc đến.

Chẳng hạn, với phim hoạt hình Frozen, ngoài bán vé thì Walt Disney còn muốn bán phiên bản DVD, Bluray, bản quyền ca khúc chủ đề, bản quyền câu chuyện để xây dựng phiên bản trên truyền hình, chương trình giải trí, búp bê đồ chơi... có thể kéo dài đến 10 1 5 năm sau.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều nhà đầu tư bom tấn bỏ sót món lợi khổng lồ này. Họ quá đặt nặng vấn đề doanh thu tại rạp mà quên đặt nền móng cho những mảng sinh lợi sau đó.

Theo nhà tư vấn chiến lược Matthew Ball, “bom xịt” là kết quả của nỗi ám ảnh tại Hollywood dẫn đến thúc đẩy nhanh “cuộc đua” giữa các hãng lớn, đẩy cao vốn đầu tư nhưng lại thiếu kinh phí hoàn lại để tái sản xuất. Do đó, phim bom tấn sẽ “ăn mạnh” vào số tiền dùng cho nhiều việc khác, tạo thế bất ổn cho nền công nghiệp điện ảnh. Bởi vậy, bom tấn thoái trào chắc chắn sẽ không tránh khỏi, chỉ là vào thời gian nào.

Trong khi đó, những cái tên như: Anvengers: Infinity war, Facific Rim 2: Maelstrom, Deadpool 2, Black Panther, How to train your dragon 3, Ant-man and the wasp, Jurassic world 2, Fantatic beasts and where to find them 2 chỉ là một phần nhỏ trong số bom tấn sẽ ra mắt của năm 2018.

>>5 "chuỗi bom tấn" của Hollywood trong 2017