Đề xuất lập Quỹ nhà ở quốc gia với vốn nhà nước từ 5.000 - 10.000 tỷ đồng

Theo đề xuất, Quỹ nhà ở quốc gia sẽ gồm hai cấp: Quỹ nhà ở trung ương do Bộ Xây dựng quản lý và Quỹ nhà ở địa phương do UBND cấp tỉnh thành lập và giao Sở Xây dựng quản lý. Cả hai quỹ đều có tư cách pháp nhân, con dấu, tài khoản tại Kho bạc Nhà nước và ngân hàng thương mại theo quy định pháp luật.

Về quy mô vốn, Quỹ nhà ở trung ương có vốn điều lệ ban đầu tối thiểu 5.000 tỷ đồng từ ngân sách trung ương và sẽ tăng lên 10.000 tỷ đồng trong 3 năm kể từ khi thành lập. Ngoài ngân sách nhà nước, quỹ còn huy động từ nhiều nguồn hợp pháp khác như đóng góp tự nguyện của tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, tiền bán nhà ở xã hội (NOXH) thuộc tài sản công, hoặc nguồn bổ sung từ hoạt động đầu tư của chính quỹ.

Quỹ nhà ở địa phương được hình thành từ ngân sách địa phương, sau khi được Hội đồng Nhân dân tỉnh thông qua, và có thể bổ sung thêm từ các nguồn: Tiền tương đương giá trị quỹ đất NOXH do chủ đầu tư dự án thương mại, khu đô thị nộp theo nghĩa vụ phát triển NOXH; tiền bán NOXH thuộc tài sản công địa phương quản lý; tiền đấu giá quyền sử dụng đất và các nguồn hợp pháp khác theo cơ chế đặc thù phát triển NOXH.

Mục tiêu hoạt động của quỹ là đầu tư xây dựng và quản lý vận hành các dự án NOXH độc lập, các khu NOXH có hạ tầng đồng bộ kỹ thuật và xã hội để cho thuê. Quỹ cũng có thể tiếp nhận, cải tạo các nhà ở thuộc tài sản công do các cơ quan nhà nước đang quản lý để chuyển đổi công năng, cho thuê hoặc mua lại nhà ở do tư nhân xây dựng để cho thuê lại.

Ngoài ra, Quỹ nhà ở quốc gia còn có thể mua nhà ở thương mại để bố trí cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động làm việc tại các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, đơn vị sự nghiệp công lập.

Theo dự thảo, các dự án NOXH độc lập do quỹ đầu tư có thời hạn hoàn thành không quá 5 năm. Riêng các dự án NOXH có hạ tầng đồng bộ, thời gian thực hiện được kéo dài tối đa 7 năm.

Việc thành lập Quỹ nhà ở quốc gia được kỳ vọng sẽ tạo cú hích mạnh mẽ cho thị trường NOXH, giải quyết bài toán thiếu hụt nguồn cung và tạo điều kiện để người dân thu nhập thấp tiếp cận được chỗ ở ổn định. Bên cạnh đó, đây cũng là bước đi cụ thể hóa chủ trương của Đảng và Chính phủ về đảm bảo an sinh xã hội trong lĩnh vực nhà ở.

Dự thảo nghị định đang được Bộ Xây dựng lấy ý kiến góp ý và dự kiến trình Chính phủ ban hành trong thời gian tới. Nếu được thông qua, Quỹ nhà ở quốc gia sẽ trở thành công cụ quan trọng giúp triển khai hiệu quả chương trình mục tiêu phát triển ít nhất 1 triệu căn NOXH đến năm 2030 mà Chính phủ đã đặt ra.